SALİH DEMİRELLİ
Birçok insanda görülebilen bir kanser türü olan lösemi için, insanlar lösemi nedir, belirtileri ve tedavisi nasıldır şeklinde sorular sormaktadır. İki türe ayrılan bu kanser türü, ülkemizde özellikle çocuklarda görülen ve bilinen bir hastalık olarak karşımıza çıkmaktadır. Bizler de bu metnimizde lösemi hakkında merak edilen soruları yanıtladık ve derledik.
Lösemi Nedir?
Lösemi, genellikle kemik iliğinde başlayan ve kan hücrelerinin anormal bir şekilde üretilmesine neden olan bir kanser türüdür. Kemik iliği, vücuttaki çeşitli kan hücrelerinin (kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombositler) üretildiği bir bölgedir. Lösemi durumunda, normal kan hücreleri yerine anormal hücreler çoğalmaya başlar.
Lösemi, iki ana türde sınıflandırılır:
- Akut Lösemi: Bu tür, genellikle hızlı bir şekilde gelişen ve olgunlaşmamış, anormal hücrelerin hızla çoğalmasına neden olan bir durumdur. Akut lösemi genellikle çocuklarda ve genç erişkinlerde görülür.
- Kronik Lösemi: Bu tür, daha olgunlaşmış hücrelerin yavaş bir şekilde anormal bir şekilde çoğalmasıyla karakterizedir. Kronik lösemiler genellikle daha yaşlı yetişkinlerde ortaya çıkar.
Belirtileri ve Tedavisi Nasıldır?
Lösemi belirtileri ve tedavisi, lösemi türüne, hastanın genel sağlık durumuna ve hastalığın evresine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak şu belirtiler ve tedavi yöntemleri söz konusu olabilir:
Belirtiler:
- Yorgunluk ve Halsizlik: Lösemi, normal kan hücrelerinin yerine anormal hücrelerin üretilmesine neden olduğu için vücut normal oksijen taşıma kapasitesini kaybedebilir, bu da halsizliğe neden olabilir.
- Kolay Morarma ve Kanama: Trombosit (pıhtılaşmayı sağlayan kan hücreleri) sayısında düşüş nedeniyle kolay morarma, burun kanamaları veya diş eti kanamaları görülebilir.
- Ateş ve Enfeksiyonlar: Normal beyaz kan hücrelerinin üretiminde sorun olduğu için bağışıklık sistemi zayıflayabilir, bu da enfeksiyon riskini artırabilir.
- Kemik ve Eklem Ağrıları: Anormal hücreler kemik iliğinde biriktiğinde veya kemikleri etkilediğinde ağrılar olabilir.
- Solukluk ve Zayıf Nefes Alabilme: Kırmızı kan hücrelerinin üretiminde sorun olduğunda, vücut yeterli oksijeni alamaz, bu da solukluk ve nefes alma güçlüğüne neden olabilir.
Tedavi:
- Kemoterapi: Lösemi tedavisinde en sık kullanılan yöntemdir. Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya çoğalmalarını önlemek için kullanılan ilaçları içerir.
- Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar kullanarak kanser hücrelerini yok etmeye veya kontrol altına almaya yönelik bir tedavi seçeneğidir.
- Kemik İliği veya Kök Hücre Nakli: Lösemili hastalarda kemik iliği veya kök hücre nakli, hastanın kemik iliğini sağlıklı hücrelerle değiştirme amacı güder.
- Hedefe Yönelik Tedaviler: Belirli hücresel veya moleküler hedeflere yönelik ilaçlar, kanser hücrelerini hedef alarak tedavi edebilir.
- İmmünoterapi: Hastanın kendi bağışıklık sistemini güçlendirerek kanserle savaşmasına yardımcı olan bir tedavi yöntemidir.
Lösemi tedavisi, genellikle multidisipliner bir yaklaşım gerektirir ve bir onkolog (kanser uzmanı) tarafından yönlendirilir. Tedavi planı, hastanın genel sağlık durumu, lösemi türü ve evresine bağlı olarak belirlenir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile birçok lösemi vakası başarılı bir şekilde kontrol altına alınabilir.
