Aşırı düşünme, bir durumu veya olayı gereğinden fazla analiz etmek, sürekli aynı düşünceleri kafada tekrar tekrar geçirmek anlamına gelir. Bu durum, bireyin düşüncelerinin çoğu zaman olumsuz bir hâl almasına ve sonuçta ruhsal sağlığının olumsuz etkilenmesine yol açmaktadır. Aşırı düşünme, kişi üzerinde stres, kaygı ve hatta depresyon gibi ciddi sorunlara yol açabileceği için önemli bir psikolojik durum olarak kabul edilir.
Aşırı düşünme, genellikle küçük bir olay ya da durum üzerinde aşırı yoğunlaşma ile başlar. Örneğin, bir iş görüşmesinde yapılan küçük bir hata ya da bir arkadaşla yaşanan ufak bir anlaşmazlık, zihinsel olarak sürekli tekrar edilir ve büyütülür. Zihindeki bu "tekrar döngüsü", kişinin ne kadar çaba harcarsa harcasın çözüm bulamamasıyla sonuçlanabilir.
Aşırı düşünmenin en belirgin özelliklerinden biri, kişinin karar vermede zorlanmasıdır. Sürekli seçenekleri ve olasılıkları tartışmak, kişinin harekete geçmesini engeller ve kararsızlık yaratır. Ayrıca, bu tür düşünme biçimi, kişiyi geriye dönük düşünmeye veya geleceği kaygıyla izlemeye sevk eder.
Peki, aşırı düşünmeyi nasıl engelleyebiliriz?
1. Kendi düşüncelerinizi ve duygularınızı gözlemlemek, aşırı düşünme döngüsünden çıkmanıza yardımcı olacaktır. Duygusal ve zihinsel farkındalık, kontrolün sizde olduğunu hatırlatır.
2. Zihninizi sürekli meşgul eden düşünceleri not alın. Bu, onları dışarıya aktararak zihninizi rahatlatmanıza yardımcı olabilir.
3. Spor yapmak, meditasyon gibi rahatlatıcı aktiviteler zihinsel yükü hafifletir ve dikkatinizi başka bir yöne yönlendirir.
4. Olayları abartmak yerine gerçekçi bir bakış açısıyla değerlendirmek, olumsuz düşünceleri yönetmede etkili olabilir.
