Serap, fiziksel ve somut olmayan bir görüntünün, örneğin uzakta bir su birikintisinin ya da yansıyan bir cismin, varmış gibi algılanması durumudur. Bu olay, ışığın farklı yoğunluktaki hava katmanlarından geçerken kırılması yani refraksiyon sonucunda oluşmaktadır.
Serap oluşumu, atmosferde ışığın kırılması sonucu, uzakta gerçek olmayan bir görüntünün varmış gibi görünmesidir. Serap, gözlemciye sanki yerde su varmış gibi görünür fakat bu görüntü, yaklaşıldığında kaybolur çünkü fiziksel olarak orada bir şey yoktur.
Serap Nasıl Oluşur?
Serap oluşumu, özellikle şu koşullarda gerçekleşir:
· Yüzeye yakın hava sıcaklığının çok yüksek olması
· Üstteki hava katmanlarının daha soğuk olması
Bu durumlarda sıcak zemin, üstündeki hava katmanlarını da ısıtarak yoğunluk farkı oluşturmaktadır. Işık, bu farklı yoğunluktaki hava katmanlarından geçtiği esnada kırılır ve eğrilerek gözümüze gelir. Bu kırılma sonucunda ışık, yansıma etkisi yaratır ve göz, bu yansımayı yerde varmış gibi algılar. En sık görüleni ise yol üzerinde su birikintisi varmış gibi görünmesidir.
Serap Görmek Ne Anlama Gelir?
Serap görmek bir yanılsamadır, yani gözle algılanan görüntü gerçekte yoktur. Bu durum özellikle uzun süre susuz kalmış kişilerin çölde su gördüklerini sanması gibi durumlara yol açabilmektedir. Serap görmek, fiziksel bir olayın sonucu olarak ortaya çıkar ve şu durumlarda gözlenir:
· Çok sıcak günlerde
· Açık alanlarda (çöl, asfalt, geniş tarlalar)
· Güneş ışığının yoğun olduğu zamanlarda
Serap Çeşitleri Nelerdir?
Alt Serap (Inferior Mirage): En yaygın serap türü olan alt serapta yer düzeyinin altında bir yansıma görülür. Örneğin; yol üstünde su varmış gibi.
Üst Serap (Superior Mirage): Soğuk ortamlarda görülen üst serap, gerçekte yerin altında olan bir nesnenin sanki yukarıdaymış gibi görünmesidir. Kuzey bölgelerde gemilerin havada süzülüyormuş gibi görünmesine neden olabilmektedir.
Fata Morgana: Daha karmaşık ve çok katmanlı bir serap türüdür. Üst üste binen, dalgalı ve bazen hareketli görüntüler şeklinde ortaya çıkmaktadır. Dağ siluetleri, şehir görüntüleri şeklinde algılanabilmektedir.
Serap, tamamen doğal ve bilimsel açıklaması olan bir optik fenomendir. Fiziksel bir nesne olmamasına rağmen, göz bunu gerçek gibi algılar çünkü ışığın hareketi ve kırılması bu tür yanılsamalara yol açar. Görsel olarak etkileyici olabilir fakat bazı koşullarda yön kaybı ya da hayal kırıklığı gibi sonuçlara da neden olabilmektedir.