Orta Vadeli Program ve seçim beyannamesi çerçevesinde çalışma hayatı ve emeklilik konularında yeni yenilikler düzenleniyor. 5 adımlı yeni düzenlemenin detayları açıklandı. Memura 3600 ek gösterge, ev hanımlarına erken emeklilik, Bağ-Kur primlerinde değişiklik, ikinci emekli maaşı ve mesai saatleri gibi konularda düzenlemeler gerçekleştirilecek.
1. Ev Hanımlarına Erken Emeklilik
Aile Koruma Paketi çerçevesinde çalışma imkanı olamayan ya da emeklilik için yeterli primi olmayan ev kadınlarını, sosyal güvenceye kavuşturacak bir sistem ortaya konulacak. Bu sistemde kadınların prim ödemelerinin bir kısmı devlet tarafından karşılanacak. Prim ödemeleri bittiğinde, ev hanımları sosyal güvencenin yanında emeklilik hakkına da sahip olacak.
Ev hanımlarının ödeyecekleri, isteğe bağlı prim ödemelerinin üçte biri devlet tarafından ödenecek. Bu yıl için ödenecek rakam ve hesaplama şu şekilde belirttildi; "Aylık ödeme (2024) : 6.400,64 TL Devlet desteği aylık: 2.133,55 TL Yıllık devlet desteği: 25.602,56 TL"
Primleri ödenen ev hanımları tüm prosedür tamamlandığında, emekli olacaklar. Burada Bağ-Kur kapsamında 5400 gün yeterli olarak görülmekte. Ancak daha önce çalışması ve primi bulunan kadınlar daha kolay bir şekilde emekli olacak. Kadınlar ve özellikle anneler için ayrıca yıpranma payı üzerinden, prim gün sayısı desteği ve yaş indirimi de olacak.
2. Bağkur Primi 7200 Güne Düşecek
8 Eylül 1999 öncesinde Bağ-Kur emeklilik şartları, kadınlar için 7200 gün erkekler için ise 9.000 gün olarak uygulanıyordu. Sonraki dönemde ise hem kadınlar hem erkekler için 9 bin gün olarak uygulanmasına karar verilmişti. Getirilecek yeni düzenleme ile 9 bin gün olan prim ödeme gün sayısı 1.800 gün (5 yıl) azaltılarak 7.200'e düşürülecek. Böylece 2008 sonrası SSK'lılarda olan 7.200 gün şartıyla gün sayısına ulaşacak.
Düzenleme ilk başta basit usulde vergilendirilen esnaf odalarına kayıtlı küçük esnaf için geçerli olacak. Böylece kuaför, terzi, bakkal, berber gibi küçük esnaf ve sanatkarlar için emeklilikte prim şartı 7.200 gün olarak uygulanacak.
Daha önce SSK'ı çalışmış ve sonradan Bağ-Kur'lu olmuş sigortalılar da eğer Bağ-Kur'da 3.5 yılı doldurmuşlarsa yeni düzenleme gereği 9 bin gün yerine 7,200 gün ile emekli olabilecekler.
3. Tamamlayıcı Emeklilik ile İkinci Maaş
Yeni sistemin devreye girmesiyle tüm çalışanlar bu hakkı kullanabilecek. Böylece çalışanlar SGK ile birlikte ikinci bir emeklilik imkanına sahip olacak. Burada ikinci emeklilik Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile devreye alınmış olacak. Çalışanlar için işverenlerin de sisteme prim ödemesi söz konusu olacak. Bunun yanında devlet katkısı da sunulacak. Böylece çalışanlar emekli olduklarında hayat standartlarını düşürmeyecekler.
BES sisteminde emeklilik için 10 yıl ve 56 yaş yeterli görülüyor. Özellikle 2000 ve sonrasında sigortalı olanlar, önce tamamlayıcı emeklilik sisteminden emekli maaşı almaya başlayacak. İsteyen maaş alacak, isteyen birikimlerini toplu halde alabilecek.
Sistemde biriken primlerin erimesi olmayacak. Birikimler iki türlü kazandırılacak. Birincisinde her ay yatırılan primlerin, yüzde 30'u kadarı devlet tarafından verilecek. Ayrıca birikimler faizli, ya da faizsiz fonlarda değerlendirilecek ve kazandırmaya devam edecek. Böylece enflasyonun çok üstünde getiriler elde edilebilecek.
4. Uzaktan ve Esnek Çalışma
Pandemi ile birlikte hayatımıza giren uzaktan çalışma sistemi şu an birçok şirket tarafından halen devam ettiriliyor. Yasalarımız bu tür çalışmaların iş yerindeki çalışmalardan farklı olmayacağını ve özlük hakları bakımından da farklı uygulama yapılamayacağını kabul ediyor. Uzaktan ve evden çalışma sistemi daha detaylı biçimde yasal düzenlemeye tabi tutulacak. Bu uygulama kamuda da belli alanlarda yürürlüğe girecek.
Esnek çalışma modellerinde de belli mesai saatleri düşünülmeden işin yürütülmesini sağlayacak şekilde çalışma süreleri düzenlenecek. Belli sektörlerde haftanın bazı günlerinde uzaktan bazı günlerinde iş yerinden çalışma imkanları, bazı dezavantajlı gruplar için esnek mesai saatleri ayarlanacak.
Esnek ve uzaktan çalışma modelleri memurlar için de düzenlenecek. Burada tabi belli alanlar (Sağlık, emniyet gibi) uygulama dışında kalacak. Ancak uygun alanlarda bu tür yeni çalışma modelleri hayata geçirilebilecek.
5. Ek Gösterge 3600 Olacak
Kamu çalışanlarının maaş ve ikramiyesini belirleyen ölçülerden birisi de ek gösterge. Kıdem, unvan, pozisyon gibi durumlar ek göstergeyi belirliyor. Daha önce belli mesleklerde ek gösterge 3600 yapıldı, tüm memurlara da ek gösterge artışı verildi. Böylece hem maaşlara ama özellikle de emeklilik ikramiyelerine önemli bir artış katkısı sağladı.
Yeni uygulama önceki yasayı tamamlayan bir uygulama olacak. kamuda çalışan ve 1. Dereceye ulaşan memurların ek göstergeleri otomatik olarak 3.600'e yükselecek. Böylece daha sonra bir ek gösterge değişikliği ihtiyacı da bulunmayacak.
Burada şart 1. dereceye ulaşmış olmak. Bu yüzden tüm kamu kurumlarındaki memurlar için geçerli bir uygulama olacak.
