Astronotlar, uzayda geçirdikleri süre sonrasında belirli bir koku algıladıklarını bildiriyorlar. Bu koku genellikle metalik veya tatlı olarak tanımlanmakta ve uzay yürüyüşlerinden dönen astronotların hava kilidinde bu kokuyu fark etmeleriyle ilişkilendirilmektedir. Uzayda koku algısının nedeni, uzayda bulunan toz ve döküntülerdeki polisiklik aromatik hidrokarbon (PAH) bileşenlerinin varlığı olabilir.
Uzayda Koku Nasıl Algılanır?
Uzay, teknik olarak bir boşluk olarak kabul edilir ve atmosferden yoksundur. Bu nedenle, uzayın kendisinde koku oluşturacak moleküller bulunmamaktadır. Ancak, astronotlar, uzay yürüyüşlerinden sonra döndüklerinde, özellikle hava kilidinde farklı kokular aldıklarını belirtmektedirler. Bu durum, uzaydaki belirli moleküllerin astronotların giysilerine ve ekipmanlarına bulaşmasıyla açıklanabilir.
Astronotların Koku Algısı
Astronot Don Pettit, uzay kokusunu "metallic ve tatlı" olarak tanımlamıştır ve bu kokunun, kaynak dumanları ile benzerlik taşıdığını belirtmiştir. Diğer astronotlar da bu kokuyu "yanmış metal", "belirgin bir ozon kokusu", "ceviz ve fren balataları", "barut" ve "yanmış badem kurabiyesi" gibi terimlerle tanımlamışlardır. Kokular arasındaki farklılıklar, kişisel algılar ve koku notalarının subjektif doğasıyla ilgilidir.
Uzay Kokusu için Bilimsel Açıklamalar
Oksidasyon Teorisi
Bir teoriye göre, uzay kokusunun kaynağı, astronotların uzaydan dönerken hava kilidinde meydana gelen oksidasyon reaksiyonlarından kaynaklanıyor olabilir. Uzayda bulunan oksijen atomları, astronotların giysilerine yapışabilir ve hava kilidindeki basınç değişiklikleri sırasında atmosferik oksijen oluşturmak üzere birleşebilir. Bu oksidasyon süreci, yanmaya benzer bir koku oluşturabilir.
Yıldız Patlamaları Teorisi
Başka bir teori, uzaydaki koku oluşumunun yıldız patlamalarından kaynaklandığını öne sürmektedir. Yıldızlar öldüğünde, genellikle polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH) adı verilen bileşenler yayılır. PAH'lar, kömür, tütün, odun ve et gibi maddelerin yakılması sırasında oluşur ve bu bileşenlerin varlığı, uzayın yanık ve kömür kokusunu açıklayabilir. Bu PAH'lar, evrenin çeşitli bölgelerinde bulunabilir ve bu da uzayda belirgin bir koku oluşturmalarına neden olabilir.
