Vücudun doğal işleyişinin bir parçası olan terleme, ısı dengesini korumada önemli bir rol oynar. Ancak bazı durumlarda terleme, rahatsız edici bir seviyeye ulaşarak günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir.
Sıcak hava, stres, fiziksel aktivite, yoğun baharat tüketimi gibi etkenler terlemeyi artırabilir. Bununla birlikte, bazı bireylerde terleme, herhangi bir dış etkene bağlı olmadan da aşırı şekilde görülebilir. Özellikle avuç içi, ayak tabanı ve koltuk altı gibi bölgelerde belirginleşen bu durum, Türkiye’de nüfusun yaklaşık yüzde 1’ini etkileyen bir sorundur. Uzmanlara göre, aşırı terleme sorununun temelinde obezite, psikolojik rahatsızlıklar ve hormonal değişimler gibi etkenler bulunabilir.
Aşırı Terleme Hangi Nedenlerle Ortaya Çıkar?
Terleme yalnızca sıcak hava koşullarına bağlı olarak ortaya çıkmaz. Tıbbi açıdan bakıldığında, çeşitli sağlık problemleri de aşırı terlemeye yol açabilir. Şeker hastalığı, kalp yetmezliği, solunum sorunları, hipoglisemi, guatr gibi rahatsızlıkların yanı sıra bazı enfeksiyon hastalıkları da vücudun normalden fazla ter üretmesine neden olabilir.
Eğer terleme günlük yaşamı zorlaştıracak düzeydeyse ve belirli bir sebebe bağlı olmadan sürekli devam ediyorsa, bir uzmana başvurmak gerekir. Yapılan araştırmalara göre, aşırı terleme problemi yaşayan bireylerin yaklaşık yüzde 60’ında genetik yatkınlık olduğu belirlenmiştir.
Avuç içlerinin terlemesi de sık rastlanan bir durumdur. Özellikle yaz aylarında bebeklerde kat kat giydirilme sonucu aşırı terleme gözlemlenebilir. Bu nedenle ebeveynlerin, çocuklarını rahat nefes alabilecekleri ve serin kalabilecekleri ortamda tutmaları önerilir. Ayrıca kullanılan ilaçların ve tıbbi tedavilerin terleme üzerinde etkili olup olmadığına dikkat edilmelidir.
Terleme Nasıl Kontrol Altına Alınabilir?
Koltuk altı, el ve ayak terleme problemleri için deodorantlar, kremler ve özel spreyler sıkça tercih edilen çözümler arasındadır. Ancak bu ürünlerin etkili olabilmesi için doktor tavsiyesine uygun şekilde düzenli aralıklarla kullanılması önerilir. Zaman içinde ciltte tahriş ya da duyarlılık oluşabileceği için dikkatli olunmalıdır.
Terlemeyi azaltan yöntemlerden biri de düşük voltajlı elektrik akımı uygulamasıdır. Bu yöntem el ve ayak terlemesini kontrol altına almada etkili olabilir. Ancak kalp pili ya da metal protezi olan bireyler için bu uygulama tavsiye edilmez.
Hiperhidrozis tedavisinde en çok başvurulan yöntemlerden biri de botoks enjeksiyonudur. El, ayak ve koltuk altındaki aşırı terlemeyi kontrol altına almak için uygulanan bu yöntem, ter bezlerine giden sinirleri geçici olarak etkisiz hale getirerek terleme seviyesini azaltır. Yapılan çalışmalar, botoksun terlemeyi yaklaşık altı ay boyunca önemli ölçüde azalttığını göstermektedir. Ancak etkisinin devam etmesi için düzenli olarak tekrarlanması gerekmektedir.
Aşırı Terleme Sorunu Yaşayanlar Ne Yapmalı?
Aşırı terleme problemiyle başa çıkmak isteyenler, tıbbi çözümlerin yanı sıra doğal yöntemlerden de destek alabilir. Elma sirkesi, yeşil çay, karbonat, kuru nane gibi doğal ürünler, terlemenin neden olduğu kötü kokunun giderilmesine yardımcı olabilir. Ancak bu tür bitkisel çözümlerin etkinliği bilimsel olarak kanıtlanmış değildir. Bu nedenle herhangi bir tedavi yöntemi uygulamadan önce bir doktora danışmak gerekir.
Vücut ısısını dengelemek adına soğuk su tüketimi artırılmalı, alkol ve sigara gibi terlemeyi tetikleyen etkenlerden uzak durulmalıdır. Aşırı terlemeyi önlemek için haftada en az üç kez antiseptik şampuan kullanarak cilt temizliğine özen göstermek de etkili bir yöntemdir.
Terleme problemini minimum seviyeye indirmek için stres yönetimi, sağlıklı beslenme ve hafif egzersizler gibi alışkanlıklar da oldukça önemlidir. Sentetik kumaşlar yerine doğal liflerden üretilmiş kıyafetler tercih edilmeli, çinko açısından zengin gıdalar tüketilmeli ve düzenli su içmeye özen gösterilmelidir. Tüm bu önlemler, aşırı terleme sorununu kontrol altına almak için yardımcı olabilir.
