Bilgi bazlı piyasa dolandırıcılığı, finansal piyasalarda yatırım yapmak isteyenleri kandırarak haksız menfaat sağlamak maksadıyla yapılan bir suç türüdür. Söz konusu suçun maddi unsurunun meydana gelebilmesi için, yayılan bilgi, söylenti, haber, yorum veya raporun yalan, yanlış veya yanıltıcı olması gerekir. Bunun yanı sıra yanlış bilgilerin kullanılması neticesinde bir kazanç elde edilmiş olmalıdır.
Yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi, piyasadaki fiyat hareketlerini ve yatırımcıların kararlarını şekillendirmek için bilinçli bir şekilde yayılan bilgidir. Bu bilgilerin yanıltıcı olması, yatırımcıların şuurlu ve doğru kararlar vermelerini engeller. Bu durum da piyasanın doğal işleyişine zarar vererek haksız kazanç sağlamaya yol açar. Yani, bilgi bazlı dolandırıcılıkta, bilgi sadece yanıltıcı değil, aynı zamanda kasıtlı olarak yatırımcıları yönlendirmeyi planlar.
Mesela, bir yatırımcı grubunun bünyesindeki firmaların içinde bulunduğu finansal durumu hakkında yanıltıcı raporlar hazırlaması veya şirketlerin hisse senetleriyle ilgili sahte bilgiler yayması, bu tür bir dolandırıcılık olur. Bilgi bazlı piyasa dolandırıcılığı, piyasadaki işlemleri manipüle ederek haksız ve kolay yoldan kazanç elde etmek amacıyla yapılır.
Bu dolandırıcılık türünün maddi unsurunun varlığı, yanıltıcı bilgilerin piyasadaki etkisiyle doğrudan ilgilidir. Bilgilerin eksikliği ve yanlışlığı, bu verilerin yayılması neticesinde ulaşılan menfaatle birleştiği durumlarda suç söz konusu olur. Bu sebeple, bilgi bazlı piyasa dolandırıcılığı suçunun belirlenmesi ve cezasının kesilmesi için bu unsurların titizlikle incelenmesi gerekmektedir.
