Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı çiftçilere 2024 yılı için ödenecek bitkisel üretim destekleri belirlendi. Cumhurbaşkanlığı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Bu düzenleme, tarımsal üretimin sürdürülebilirliğini sağlamak, gıda arz güvencesini artırmak, verim ve kaliteyi yükseltmek, çevre dostu yaklaşımları teşvik etmek ve uygulanan politikaların etkinliğini artırmak amacıyla yapılacak destekleri kapsıyor.
2024 yılı için ödenecek bitkisel üretim destekleri şu şekilde düzenlendi:
- Arpa, aspir, buğday, çavdar, tritikale, kuru fasulye, yulaf: Dekar başına 123 lira mazot ve 62 lira gübre olmak üzere toplam 185 lira.
- Çeltik: Dekar başına 300 lira mazot ve 62 lira gübre olmak üzere toplam 362 lira.
- Dane mısır, fındık, kuru soğan, patates, yaş çay, zeytin: Dekar başına 103 lira mazot ve 35 lira gübre olmak üzere toplam 138 lira.
- Mercimek, nohut: Dekar başına 123 lira mazot ve 35 lira gübre olmak üzere toplam 158 lira.
- Kütlü pamuk: Dekar başına 410 lira mazot ve 62 lira gübre olmak üzere toplam 472 lira.
- Soya: Dekar başına 205 lira mazot ve 62 lira gübre olmak üzere toplam 267 lira.
- Yağlık ayçiçeği, kolza (kanola): Dekar başına 144 lira mazot ve 62 lira gübre olmak üzere toplam 206 lira.
- Yem bitkileri: Dekar başına 103 lira mazot ve 62 lira gübre olmak üzere toplam 165 lira.
- Diğer ürünler: Dekar başına 103 lira mazot ve 35 lira gübre olmak üzere toplam 138 lira.
- Nadas: Dekar başına 50 lira mazot desteği.
Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş Toprak Analiz laboratuvarlarına, 50 dekar ve üzeri arazilerde yapılacak her analiz için 50 lira destek ödemesi yapılacak.
Organik Bal Yetiştiricilerine Kovan Başına 50 Lira Destek
Arıcılık Kayıt Sistemi ve Organik Tarım Bilgi Sistemi'ne kayıtlı olan, organik statüdeki kovanlar için arı yetiştiriciliği yapan çiftçilere, kovan başına 50 ila 270 lira arasında destek sağlanacak.
İyi tarım uygulamaları kapsamında, dekar başına verilecek destek miktarları ise 50 ila 400 lira arasında değişecek. Küçük aile işletmeleri için yapılan desteklemelerde, dekara 200 lira ödeme yapılacak.
Fındık üreticilerine yönelik olarak, belirli bölgelerde yapılan üretim için alan bazlı gelir desteği dekara 170 lira olarak belirlendi. Ayrıca, katı organik ve organomineral gübre desteği çerçevesinde dekar başına 40 lira destekleme ödemesi yapılacak.
Geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu için de dekara 200 lira destek sağlanacak.
Havzalarda Yetiştirilen Ürünlere Destekler
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek ürünler için verilecek destekler de tespit edildi. Bu kapsamda kilogram başına buğdaya 175 kuruş, arpa, çavdar, nohut, tritikale, yulafa 75 kuruş, dane mısıra 10 kuruş, aspire 70 kuruş, çeltiğe 30 kuruş, dane zeytine 20 kuruş, kolzaya (kanola) 110 kuruş, kuru fasulye, mercimeğe 100 kuruş, kütlü pamuğa 160 kuruş, soyaya 80 kuruş, yağlık ayçiçeğine 225 kuruş, yaş çaya 200 kuruş ve zeytinyağına 100 kuruş destek sağlanacak.
Su kısıtlı bölgelerde nohut ve mercimek ekimi yapan çiftçilere ilave olarak yüzde 50 destek verilecek. Bununla birlikte, damla sulama yöntemi ile sulanan alanlar hariç dane mısır için destekleme ödemesi yapılmayacak.
Desteklemelerden ÇKS'ye Kayıtlı Gerçek ve Tüzel Kişiler Yararlanacak
Desteklemelerden yararlanma hakkı, Çiftçi Kayıt Sistemi'nde (ÇKS) özlük, ürün ve arazi bilgileri kayıtlı olan ve belirlenen havzalarda faaliyet gösteren çiftçilere verilecek. Tarım ve Orman Bakanlığı il ve ilçe müdürlüklerince tespit edilen arazilerde desteklemeye esas ürünleri üreten çiftçiler, yasal süre içinde başvuruda bulunmaları koşuluyla bu desteklerden faydalanabilecek. Kamu kurum ve kuruluşları ise bu desteklerden hariç tutulacak.
Yurt içinde üretilip sertifikalandırılan fidan veya standart fidan kullanarak desteklenen ürünlerin ÇKS'ye kayıtlı arazilerde 2024 yılı üretim sezonunda yetiştirilmesi durumunda, meyve bahçesi tesis eden çiftçilere şu destekler sağlanacak: Dekarda asma ve diğer meyve türleri (nar ve muz hariç) için standart fidanlara 400 lira, sertifikalı fidanlara 1000 lira ve sertifikalı çilek fidesine 1000 lira kullanım desteği verilecek.
Sertifikalı tohum üretim desteği çerçevesinde, arpa, buğday, çavdar ve patates gibi 19 üründe kilogram başına 8 kuruş ile 4 lira arasında destek ödenecek. Ayrıca, sertifikalı aşılı fidan başına 0,5 lira, aşısız fidan başına ise 0,25 lira destek sağlanacak.
Örtüaltı Kayıt Sistemi'ne kayıtlı örtüaltı ünitelerinde bombus arısı kullanan çiftçilere her koloni başına 100 lira ödeme yapılacak. Kimyasal ilaç kullanımını azaltmak ve bitkisel ürünlerde kalıntıların önlenmesi amacıyla, bitkisel zararlılarla biyolojik veya biyoteknik mücadeleyi yaygınlaştırmak için dekar başına 2 bin 550 lira örtüaltı ve 870 lira açık alan biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği verilecek.
Lisanslı Depolarda da Kira Desteği Sağlanacak
Lisanslı depolarda muhafaza edilen buğday, arpa ve yulaf gibi 18 ürün için destekleme ödemeleri de belirlendi. Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen kira ücret tarifesinin yüzde 60'ı oranında kira desteği sağlanacak, nakliye masraflarında ton başına 100 ila 300 lira, analiz işlemlerinde ise belirlenen analiz ücret tarifesinin yüzde 50'si kadar destek ödenecek. Çiftçiler, lisanslı depo işletmelerinde muhafaza ettikleri ürünler için en fazla 6 ay süreyle kira desteği alabilecek.
Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı arazilerde kaba yem üretimi yapan çiftçilere, çok yıllık ve tek yıllık yem bitkileri için ürün hasadı gerçekleştirilmesi koşuluyla dekar başına 180 lira ila 300 lira arasında destek verilecek. Su kaynaklarının yetersiz olduğu ve su kısıtı yaşanan bölgelerde ekilen yem bezelyesi, fiğ, macar fiği, burçak ve mürdümük ürünleri için yem bitkisi desteğine ilave yüzde 50 ödeme yapılacak.
Süt havzaları olarak belirlenen Amasya, Bingöl, Bitlis, Çorum, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Muş, Tokat ve Tunceli illerindeki çiftçilere yem bitkisi desteğine ek olarak yüzde 50 ilave ödeme yapılacak. Ayrıca, Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi'ne dahil olup 2023 yılında kayıt altına alınan işletmelere her işletme için 1000 lira destek sağlanacak.
Bu düzenlemeler 1 Ocak 2024'ten geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi ve hükümler, Tarım ve Orman Bakanı tarafından uygulanacak.
