Her ne kadar “Büyük Patlama” (Big Bang) adı verilen bu olay bir patlama gibi görülse de, aslında bu bir genleşeme olgusudur. Patlamalar belirli bir merkezden dışarıya doğru yayılan, şiddetli enerji ve parçaların etrafa saçılmasıyla gerçekleşen olaylardır. Oysa Büyük Patlama’da belirli bir merkez bulunmamaktadır ve evrenin her noktası, bu genleşemenin merkezindeymiş gibi algılanabilir.
Evrenin genleşmesiyle birlikte, tüm galaksiler birbirlerinden uzaklaşmaktadır. Bununla birlikte, yerel düzeyde galaksilerin birbirlerine yaklaşması gibi durumlar da gözlemlenebilir. Bu durumu bir bisiklet yarışı gibi düşünün; belirli bir yöne doğru hareket eden iki bisiklet, bir yandan birbirlerine yaklaşarak el ele tutabilir. Ancak genel çerçevede tüm bisikletler uzaklaşır.
Büyük Patlama'nın bir patlama olmadığını destekleyen diğer bir kanıt ise evrenin büyük ölçekte homojen bir yapıya sahip olmasıdır. Gerçek patlamalarda merkezdeki yoğunluk çok daha fazlayken, dışarıya doğru bu yoğunluk azalır. Atom bombası patlamasında merkeze yakın bölgeler ile daha uzak noktalar arasında büyük farklar bulunur. Oysa evrende böyle bir ayrım bulunmamaktadır.
Büyük Patlama Bir “Tetikleme” Sonucu mu?
Bilimsel olaylar genellikle neden-sonuç ilişkisiyle açıklanabilir. Fakat Büyük Patlama bu kalıbın dışında kalmaktadır. Olayı zamanda geriye sardığınızda tüm maddelerin birbirine yaklaşıp tek bir noktada toplandığını görürsünüz. Bu noktada evren, kuantum düzeyinde davranmaya başlar.
Kuantum dünyasında parçacıklar aniden belirebilir ve kaybolabilir. Buna “sanal parçacıklar” denir. Bu tür kuantum dalgalanmaları belirli bir sebep olmaksızın meydana gelebilir. Bu durum, Büyük Patlama’nın da kuantum mekaniksel bir hareketlenme sonucunda başlamış olabileceğini işaret etmektedir.
Evren Nasıl Oluştu?
Bilim insanları Büyük Patlama’nın nedenini açıklamak için farklı teoriler ortaya atıyor:
Çoklu Evren (Multiverse) Teorisi: Birbirinden farklı iki evrenin çarpışması sonucu ortaya çıkan devasa enerji, bizim evrenimizin oluşumuna neden olmuş olabilir.
Döngüel Evren Modeli: Evren genleşip belirli bir noktaya ulaştıktan sonra tekrar büzülerek önceki tekillik noktasına dönüp yeniden genleşebilir. Bu model, evrenin başlangıcı ve sonunun olmadığını öne sürer.
Kozmik Enflasyon: Kuantum dalgalanmalarının öncülük ettiği aşırı hızlı bir genleşeme dönemi, evrenin bugün gözlemlenen homojen yapısını açıklayabilir.
Sicim Teorisi: Evrenimizin, daha yüksek boyutlu bir uzayda hareket eden “brana”lardan biri olduğu düşünülmektedir. Bu branaların çarpışması, yeni bir evrenin doğmasına yol açabilir.
Holografik İlke: Uzay ve zamanın aslında kuantum bilgisinin bir dışavurumu olduğu ileri sürülmektedir. Bu teoriye göre Büyük Patlama, bilgi düzeninde bir faz geçişidir.