NASA'nın Parker Solar Probe'u, tarihte güneşe en yakın olan uzay aracı olarak önemli bir başarıya imza atmıştır. 12 Ağustos 2018'de fırlatılan bu sonda, güneşin yüzeyine kadar ulaşmayı başaran ilk araç olmuştur. Önceki rekor, 1976 yılında NASA'nın Helios 2 sondası tarafından 27 milyon mil (43,5 milyon kilometre) mesafeye ulaşılmasıyla belirlenmişti. Parker Solar Probe, bu mesafeyi aşarak, güneşe 3,83 milyon mil (6,4 milyon kilometre) kadar yaklaşmıştır.
Güneşin Konumu ve Parker Solar Probe’un Mesafesi
Dünya ile güneş arasındaki mesafe yaklaşık 93 milyon mil (150 milyon kilometre)dir. Bir NASA bilim insanı, Parker Solar Probe'un görev süresince, bu mesafenin yaklaşık 4 yard (3,66 metre) kadar yakına kadar ulaşacağını ifade etmiştir.
Güneşin yüzey sıcaklığı yaklaşık 10.340 derece Fahrenheit (5.726 derece Celsius) iken, güneşi çevreleyen korona tabakası, yüzeyden 300 kat daha sıcak olabilmektedir. Bu yüksek sıcaklık, güneşin üst atmosferindeki aşırı sıcaklıkların nedenini anlamak için araştırmalara ihtiyaç duyar. Parker Solar Probe, 28 Nisan 2021’de sekizinci güneş geçişinde, güneş yüzeyinden sadece 14,97 güneş yarıçapına (6,4 milyon mil) kadar yaklaşmıştır. Proje bilimcisi Nour Raouafi, bu yakınlıkta, korona koşullarını daha önce hiç hissetmediğimiz bir şekilde algıladıklarını belirtmiştir.
Radyasyon ve Sağlık Riskleri
Güneş, görünür ışık ve tehlikeli radyasyon yaymaktadır. Derin uzayda yüksek radyasyon seviyeleri, kardiyovasküler problemlerle ilişkilendirilmiştir. 2016’da yapılan bir araştırma, alçak Dünya yörüngesinin dışına çıkan astronotların, gezegene daha yakın kalan akranlarına göre kalp krizi veya felçten ölme olasılıklarının daha yüksek olduğunu göstermiştir. NASA araştırma bilimcisi Eric Christian, gelecekte insan astronotlarının güneşe 4 milyon mil (6,4 milyon kilometre) kadar güvenli bir şekilde götürülecek bir gemi tasarımının mümkün olabileceğini ifade etmektedir.
Isı Kalkanı ve Termal Koruma Sistemi
Parker Solar Probe, veri toplayan aletlerini korumak için özel yapım bir ısı kalkanına sahiptir. Bu kalkan, bir kaplumbağanınkine benzer bir yapı ile tasarlanmıştır ve güneş ışınlarına karşı koruma sağlar. Uzay aracı, bu kalkan sayesinde, Dünya yörüngesindeki uydulardan 475 kat daha fazla ısı radyasyonuna karşı korunmaktadır.
Parker Solar Probe, Güneş’in etrafında en az 24 kez dönecek şekilde tasarlanmıştır. 25 Şubat 2022, uzay aracının 11. başarılı yaklaşım tarihidir. Bu geçiş, birçok gözlemevine ve uzay aracına veri toplama fırsatı vermiştir. 1 Mayıs 2022'de bilim insanlarına gönderilecek veriler arasında, güneşten doğrudan çarpan büyük bir güneş çıkıntısı da bulunmaktadır.
Görevinin sona ermesiyle birlikte Parker Solar Probe’un iticilerinin yakıtı tükenecektir. Sondanın korumasız parçaları, güneşe doğru kayarak parçalanacak ve uzay tozuna dönüşecektir. Parker Solar Probe, 1958’de kurulan NASA'nın hedeflerinden biri olarak, güneş rüzgarlarını incelemek için Merkür’ün yörüngesine girecek ve bu rüzgarların etkilerini anlayarak, Dünya'daki GPS sinyalleri ve radyo iletişimlerini etkileyen faktörleri keşfetmeye yardımcı olacaktır.
Verilerin İletimi ve Kullanımı
Parker Solar Probe tarafından toplanan veriler, sonda parçalanmadan önce Dünya'ya iletilecektir. Uzay aracının iletişim sistemi, yüksek kazançlı bir anten aracılığıyla çalışmakta ve gezegenler arası iletişim tesisleri ağı olan Derin Uzay Ağı üzerinden veri göndermektedir. Bu sistem, doğrudan görüş hattı olmayan durumlarda bile bilgi aktarımını sağlamaktadır. Parker Solar Probe, Eugene Parker onuruna adlandırılmış olup, Parker 16 Mart 2022’de 94 yaşında vefat etmiştir.
