Uçak bileti satın almak, sizi yolculuğunuzun gerçekleşeceğine veya otel rezervasyonunuzun sorunsuz bir konaklama sağlayacağına dair kesin bir garanti vermez. Bu, şirketlerin kendilerini korumak için uyguladığı overbooking veya çifte rezervasyon stratejisiyle ilgilidir. Nadiren görülse de büyük mağduriyetlere yol açabilen bu durum neden yapılır? Cevapları burada.
Çifte rezervasyon veya overbooking, yazımızın girişinde de değindiğimiz gibi çoğunlukla hava yolu şirketlerinin ve otellerin kendi kârlılıklarını garanti altına almak için hayata geçirdikleri bir strateji. En basit haliyle bu uygulama, şirketlerin mevcut kapasitesinden fazla rezervasyon alması şeklinde gerçekleşir. Bir örnekle açıklamak gerekirse, 200 yolcu kapasitesi bulunan bir uçak için 220 uçak bileti satılması, overbooking durumunun ortaya çıkmasına neden olur.
Overbooking Neden Yapılır?
Aslında, çifte rezervasyon, bir otel odası veya uçak bileti gibi bir hizmetin birden fazla kişiye satılması durumunu ifade eder. Bu strateji, zaman zaman en seçkin hava yolu şirketleri tarafından bile uygulanabilir. Ancak, bu ilginç taktik, şirketin güvenilirliğine ve prestijine zarar verebilecek ciddi mağduriyetlere yol açabilir. Peki neden bazı şirketler overbooking yapar?
Overbooking'in nedenleri şunlar:
Riske Karşı Güvence: Havayolu şirketleri, bazı yolcuların uçuşa katılmayabileceğini veya son dakika rezervasyonlarının iptal edilebileceğini öngörerek, uçaklarını tam kapasiteyle doldurmak için fazladan bilet satarak risklerini azaltmaya çalışırlar.
Gelirin Maksimize Edilmesi: Uçakların tam kapasiteyle dolması, havayolu şirketlerinin gelirlerini artırır. Overbooking, boş koltukları en aza indirerek ve her uçuş için maksimum geliri sağlayarak bu hedefe ulaşmalarına yardımcı olur.
Zarar: Son dakika iptal edilen biletler veya son anda uçağa gelmeyen yolcular, uçağın boş koltuklarla havalanmasına bu ise hava yolu şirketinin ciddi oranda zarar etmesine neden oluyor. Bu sebeple şirketler istatistikler başta olmak üzere çeşitli verilerden yararlanarak hangi yolculuk için kaç yolcunun bilet iptali yapacağını veya uçağa gelmeyeceğini hesaplıyor ve elde ettiği veriler ışında fazladan bilet satıyor. Yani overbooking’in, arkasında oldukça ciddi hesaplamalar bulunuyor. Overbooking en sık bayram veya tatil dönemlerinde meydana geliyor.
Pazarlama ve Satış Stratejisi: Overbooking, havayolu şirketlerinin uçaklarının genellikle tamamen dolu olduğu algısını yaratır. Bu, insanların daha erken rezervasyon yapmalarını teşvik edebilir ve uçuşlarını garantilemek için daha yüksek fiyatlar ödemelerini sağlayabilir.
Tüm Yolcular Uçağa Binmeye Hazırsa?
Bazı araştırmalar çifte rezervasyon nedeniyle yılda 50 bin kişinin bileti olduğu halde uçağa binemediğini gösteriyor. Fazladan satılan koltuk kadar yolcu uçağa gelmediğinde overbooking şirketler için oldukça işe yarar bir uygulama. Peki, ya tüm yolcular uçağa binmeye hazırsa? İşte çifte rezervasyon stratejisinin neden olduğu mağduriyet de burada başlıyor. Çeşitli araştırmalara göre her yıl binlerce insan hava yolu şirketlerinin overbooking stratejisi sebebiyle bileti olduğu halde uçağa alınmıyor. Peki, bu durumda süreç nasıl işliyor?
Genellikle, en son check-in yapan ve fazladan olan yolcular uçuşa kabul edilmeyebilir. Ancak, bu durumu kabul etmeyen yolcuları ikna etmek için havayolu şirketi, önce koltuklarını gönüllü olarak bırakacak başka yolcular aramaya çalışıyor. Bu yöntem işe yaramazsa, çeşitli taktiklerle yolcular ikna edilmeye çalışılıyor. Overbooking stratejisini hayata geçiren şirketlerin yerine getirmesi gereken bazı yükümlülükleri var. Yani çifte rezervasyon yapan bir hava yolu şirketi, dışarıda kalan yolcuların mağduriyetini gidermek zorunda. Her şeyden önce hava yolu şirketlerinin mağdur olan yolcuları alternatif seferlere yönlendirmesi gerekiyor. Ayrıca overbooking tazminatı ve bekleme süresi boyunca konaklama, ulaşım ve yeme-içme masraflarının karşılanması da talep edilebiliyor.
Overbooking ile Karşı Karşıya Kalmamak için Ne Yapmak Gerekiyor?
Her zaman karşılaşılan bir durum olmasa da özellikle seyahat dönemlerinde can sıkıcı sorunlara yol açabilir. Overbooking mağduru olmamak için alabileceğiniz bazı önlemler bulunmaktadır. Check-in işlemlerinizi zamanında tamamlamanız, potansiyel bir mağduriyeti önlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca, seferlerin yoğun olduğu gün ve saatlerde uçuşunuzdan en az 2-3 saat önce havalimanına gitmek ve kontuar sırasına erken girmek, riski azaltabilir. Overbooking riskini azaltmaya yönelik başka bir önlem ise yoğun olmayan gün ve saatlerdeki uçuşları tercih etmektir.
