Küresel piyasalarda Orta Doğu’daki artan gerilim, olumsuz bir görünüm oluştururken, yatırımcıların dikkatleri bugün açıklanacak olan ABD’nin ADP özel sektör istihdamı verisine odaklanmış durumda.
Bölgedeki çatışmalar ve dünya genelinde enflasyonla mücadeledeki belirsizlikler, risk iştahını azaltmaya devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde İran Devrim Muhafızları Ordusu, İsrail'e yönelik balistik füze saldırısı gerçekleştirdiğini açıkladı. Bu gelişmenin ardından İsrail'in yanıt vereceği yönündeki tehditler ve İran’ın daha sert bir tepki verme olasılığı, bölgedeki gerilimi artırıyor.
Diğer yandan, ABD'de açıklanan verilere göre, JOLTS açık iş sayısı Ağustos’ta 8 milyon 40 bine çıkarak beklentileri aşmayı başardı. Uzmanlar, bu durumun iş gücü piyasasında beklenenden fazla bir soğuma yaşanabileceğine dair endişeleri artırdığını ifade ediyor. Cuma günü açıklanacak olan istihdam verileri de yatırımcıların takibinde kalmayı sürdürüyor.
ABD'de inşaat harcamaları, beklenenin aksine Ağustos’ta yüzde 0,1 düşüşle 2 trilyon 132 milyar dolara geriledi. Ayrıca, Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) tarafından yayımlanan imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), Eylül ayında 47,2 olarak gerçekleşti; bu, piyasa tahminlerinin altında kalmış oldu. S&P Global'in verilerine göre ise imalat sanayi PMI 47,3'e revize edildi ve bu durum, sektördeki daralmanın devam ettiğini gösteriyor.
Orta Doğu’daki gerilim bazı savunma ve enerji şirketlerinin hisse değerlerini artırırken, çatışmalardan etkilenen kruvaziyer firmalarının hisseleri ise değer kaybetti. Lockheed Martin’in hisse değeri yaklaşık yüzde 4 artarken, Northrop Grumman'ın hisseleri yüzde 3’ün üzerinde yükseldi.
Bununla birlikte, Patriot füze sisteminin üreticisi RTX’in hisseleri yüzde 3, General Dynamics’in hisseleri ise yüzde 1 artış gösterdi. Kruvaziyer sektöründe ise Carnival'ın hisseleri yüzde 2,5, Norwegian Cruise Line'ın hisseleri yüzde 3 ve Royal Caribbean Cruises'ın hisseleri yüzde 2,3 değer kaybetti.
Para piyasalarında Fed'in yıl sonuna kadar 75 baz puanlık faiz indirimi yapacağına dair beklentiler devam ediyor. Kasım ayında da yüzde 60 ihtimalle 25 baz puanlık bir indirim öngörülüyor. Bu gelişmeler ışığında, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi şu anda yüzde 3,75 seviyelerinde işlem görmekte ve dolar endeksi 101,2’den açılış yaptı.
Jeopolitik risklerin artmasıyla birlikte, altının ons fiyatı da dün yüzde 1,1 değer kazanmışken, şu anda önceki kapanışın yüzde 0,3 altında 2.656 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı ise dün yüzde 3,4 artış gösterdi ve şu anda 74,5 dolar seviyesinin hemen üzerinde seyrediyor.
Dün, Dow Jones endeksi yüzde 0,41, S&P 500 endeksi yüzde 0,93 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,53 oranında düşüş yaşadı. ABD’deki endeks vadeli kontratlar da negatif bir seyirle işlem gördü.
Avrupa borsalarında, Orta Doğu’daki çatışmalarla ilgili endişelerin artması sonucu satış ağırlıklı bir görünüm hakimdi. Avrupa bankacılık endeksi yüzde 2,84 değer kaybederken, teknoloji şirketleri ortalama yüzde 0,65 ve otomotiv sektörü yüzde 1,17 geriledi.
Makroekonomik verilere göre, düşen enerji fiyatları eylülde Avro Bölgesi’ndeki enflasyonu son üç yılın en düşük seviyesine çekti. Geçen yılın aynı dönemine göre fiyat artışı ortalama sadece yüzde 1,8 olarak gerçekleşti. Yıllık enflasyon, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) ideal hedefi olan yüzde 2'nin altında kalmayı başardı.
Ayrıca, Avro Bölgesi’nde imalat sanayi PMI Eylül ayında 0,8 puan düşerek 45 puana geriledi. Almanya’da ise PMI 40,6 ile beklentilerin üzerinde, ancak hala zayıf bir durumda kaldı. İngiltere’de ise imalat sektörü PMI verisi Eylül’de 51,5 ile beklentilere uygun bir şekilde büyümeye devam etti, ancak iş dünyası güveni son 9 ayın en düşük seviyesine indi.
Uzmanlar, bu verilerin ECB’nin para politikasını gevşetmeye devam edeceği ve Ekim ayında politika faiz oranını tekrar düşüreceği yönündeki beklentileri artırdığına dikkat çekiyor. Dün, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,58, Fransa’daki CAC 40 endeksi yüzde 0,81 ve İtalya’da FTSE MIB endeksi yüzde 1,04 değer kaybederken, İngiltere’deki FTSE 100 endeksi yüzde 0,48 oranında yükseldi. Avrupa’daki endeks vadeli kontratlar ise karışık bir görünüm sergiledi.
Asya piyasalarında ise Hong Kong hariç genel olarak olumsuz bir seyir gözlemlenirken, Çin'de tatil nedeniyle işlemler gerçekleşmiyor. Orta Doğu’daki gerginliğin Asya piyasalarındaki risk iştahını azaltmasına rağmen, Çin'in açıkladığı ekonomik teşvik paketlerinin etkisiyle Hong Kong piyasası pozitif seyrini sürdürüyor.
Ayrıca, Japonya’da iktidardaki Liberal Demokrat Parti’nin (LDP) yeni lideri İşiba Şigeru, Temsilciler Meclisi’nde düzenlenen olağanüstü oturumda başbakanlık görevine seçildi. İşiba'nın, 27 Ekim'de yapılması planlanan erken genel seçimlere kadar görevini sürdüreceği bekleniyor.
Bugün açıklanan verilere göre, Japonya’daki Eylül ayına ait tüketici güven endeksi 36,9 ile beklentilerin altında kalırken, dolar/yen paritesi de dün günü yüzde 0,1 düşüşle 143,57 seviyesinde tamamlarken, şu anda yüzde 0,2 artışla 143,9 seviyelerinde işlem görüyor.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,8, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,6 düşerken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 5,8 değer kazandı.
Borsa İstanbul’da ise satış ağırlıklı bir seyir gözlemlenirken, BIST 100 endeksi günü yüzde 3,25 düşüşle 9.351,22 puandan kapattı. Dolar/TL ise önceki kapanışın hemen üzerinde 34,2080 seviyesinden işlem görmekte.
Analistler, bugün yurt içinde finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülüklerinin yanı sıra, yurt dışında ise Avro Bölgesi'nde işsizlik oranı ve ABD’de ADP Özel Sektör İstihdamı verilerinin takip edileceğini belirtiyor. BIST 100 endeksi için 9.300 ve 9.200 seviyeleri destek, 9.500 ve 9.600 seviyeleri ise direnç olarak öne çıkıyor.
