Bu tabelalar, üzerlerindeki renkler ve kodlarla hem yol tipini hem de güzergah özelliklerini bize açıkça ifade eder.
1. Şehir İçi Yollar (Beyaz Tabelalar)
Şehir içi yollar, tabelalarda beyaz zemin üzerine siyah yazı ile gösterilir. Bu yollar, genellikle şehir içindeki mahalle, ilçe veya diğer yerleşim alanlarına yönlendirme amacı taşır. Şehir içi yolların tabelaları, belediyelerin sorumluluğundadır ve ulusal karayolu kodlama sistemine dahil değildir.
Renk ve Yazı Stili: Beyaz zemin üzerine siyah font.
Kullanım Alanı: Şehir içindeki yerel yönlendirmeler.
Kodlama: Şehir içi yollar için bir kod kullanılmaz.
2. Otoyollar (Yeşil Tabelalar)
Otoyollar, tabelalarda yeşil zemin üzerine beyaz yazı ile gösterilir ve “O-xx” formatında kodlanır. Bu yollar, genellikle yüksek hızla ulaşımı sağlamak için tasarlanmış, geniş şeritli ve modern yolları temsil eder. Birçoğu ücretlidir ve yap-işlet-devret modeliyle inşa edilmiştir.
Kodlama Sistemi
Tek Haneli Kodlar: Otoyol kodu “O-1” gibi tek haneli ise, bu yol genellikle İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirleri birbirine bağlayan ana güzergâhları temsil eder.
Örnekler:
O-1: İstanbul Çevre Yolu.
O-2: İstanbul’un ikinci çevre yolu.
O-5: Gebze-İzmir Otoyolu.
Çift Haneli Kodlar: Çift haneli kodlar, genellikle üç büyük şehir dışındaki şehirleri bağlayan otoyolları veya çevre yollarını ifade eder.
Örnekler:
O-20: Gaziantep Çevre Yolu.
O-21: Şanlıurfa Çevre Yolu.
Tabelaların Özellikleri
Renk Detayları: Otoyol tabelalarında arka plan yeşil, yazılar beyazdır. Kod kısmı ise turuncu zemin üzerine siyah yazı ile vurgulanır.
Yapısı: Çok şeritli, genellikle paralı ve hızlı ulaşımı hedefleyen yollardır.
3. Devlet Yolları (Mavi Tabelalar)
Devlet yolları, tabelalarda mavi zemin üzerine beyaz yazı ile gösterilir ve “D-xxx” formatında kodlanır. Bu yollar, vergilerle inşa edilen, ücretsiz ve genellikle iki şeritli karayollarıdır.
Kodlama Sistemi
500’den Küçük ve 100’ün Katı Olan Kodlar: Bu yollar, doğu-batı yönünde ilerleyen ana karayollarını ifade eder.
D-100: Ülkenin kuzeyindeki en önemli doğu-batı güzergahıdır.
D-400: Akdeniz kıyısında, en güneydeki doğu-batı ana yoludur.
500’den Büyük ve 50 ile Biten Kodlar: Bu yollar, kuzey-güney yönünde uzanan ana karayollarını temsil eder.
D-550: Türkiye’nin batısındaki önemli kuzey-güney ekseni.
D-950: Türkiye’nin doğusundaki kuzey-güney ekseni.
Ara Yollar: Yukarıdaki iki ana kategori dışında kalan kodlar, ülkenin farklı bölgelerinde kuzey-güney veya doğu-batı yönündeki bağlantı yollarını temsil eder. Örneğin:
D-875: Bölgesel bir kuzey-güney güzergahı.
D-020: Doğu-batı yönünde bir ara yol.
Tabelaların Özellikleri
Renk Detayları: Arka plan mavi, yazılar beyazdır.
Yapısı: Ücretsiz ve genellikle iki şeritli yolları ifade eder.
4. Avrupa Karayolu Sistemi (Yeşil Tabelalarda E-xx Kodları)
Bazı yollar, “E-xx” formatında kodlanır ve bu kodlar, yolun Avrupa Karayolu Ağı’na dahil olduğunu ifade eder. Avrupa yolları, uluslararası seyahatlerde büyük önem taşır ve tabelalarda genellikle otoyol kodlarının yanında belirtilir.
Örnekler:
E-80: Avrupa’nın batısından Türkiye’ye kadar uzanan önemli bir uluslararası güzergah.
E-5: İstanbul’da başlayan ve Avrupa şehirlerine bağlanan bir yol.
Tabelalardaki Kodlama Sisteminin Anlamı
Tabelalar üzerindeki kodlar ve renkler, yolun tipi ve yönü hakkında detaylı bilgiler verir.
Yeşil Tabelalar: Otoyollar.
Mavi Tabelalar: Devlet yolları.
Beyaz Tabelalar: Şehir içi yollar.
O-xx Formatı: Otoyolların kodları.
D-xxx Formatı: Devlet yollarının kodları.
E-xx Formatı: Avrupa Karayolu Ağı’na dahil yollar.
Bu kodlama sistemi, sürücülere güzergah hakkında hızlı ve kolay bilgi sağlamayı hedefler. Ayrıca, uluslararası yolları işaretleyen Avrupa kodları, Türkiye’nin karayolu ağını küresel sistemle uyumlu hale getirir.
