Teknoloji Yazarı Burak Balcı, çarşamba günleri 12.00-13.00 saatleri arasında Radyo Trafik Ankara’da sunduğu Teknoloji Trafiği programında, teknolojinin gündelik yaşamımıza etkilerini uzman konuklarla masaya yatırmaya devam ediyor.
Prof. Dr. Murat Karakaya: Bilim Kurgu ve Gerçek Arasındaki Çizgi Net Olmalı
TED Üniversitesi Yapay Zekâ Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Karakaya, yapay zekâ alanındaki gelişmeler ve bu teknolojinin geleceği hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Geniş kitlelere hitap eden YouTube kanalı "Murat Karakaya Akademi" üzerinden yapay zekâ ile ilgili ücretsiz eğitimler sunan Karakaya, hem Türkiye'deki yapay zekâ çalışmalarına katkı sağlamayı hedeflediğini hem de bilim ve toplum arasındaki bağı güçlendirmek istediğini ifade etti.
"Türkiye’de Yapay Zekâya İlgi Büyük Ancak Kaynaklara Ulaşmak Zor"
Karakaya, yapay zekânın Türkiye’de giderek artan bir ilgi gördüğünü ve bu alandaki bilgi eksikliğini kapatmak amacıyla YouTube üzerinden eğitimler sunduğunu belirtti. Bu girişiminin arkasındaki motivasyonu şu sözlerle açıkladı:
“Yapay zekâya ilgi her geçen gün artıyor, fakat bu alandaki kaynaklara ulaşmakta birçok insan zorlanıyor. Bu nedenle 'Murat Karakaya Akademi' adında bir YouTube kanalı kurdum. Bu platformda, yapay zekânın farklı alanlarına dair bilgileri kodlama eğitimleriyle birleştirerek geniş bir kitlenin erişimine sunuyorum. Hedefim, sadece bilim dünyasına katkı sağlamak değil, aynı zamanda yapay zekânın temel bilgilerini ve son gelişmeleri halk arasında da yaygınlaştırmak.”
"Yapay Zekâ, Bilim Dünyasının Dinamosu Haline Geldi"
Karakaya, yapay zekâ çalışmalarının hızla ilerlediğini ve bu gelişmelerin birçok bilimsel alanda yeni kapılar açtığını vurguladı. “Yapay zekâ, sadece teknoloji dünyasında değil, sağlık, eğitim, ulaşım ve tarım gibi birçok sektörde devrim niteliğinde yenilikler getiriyor. Bu gelişmelerin arkasında ise yapay sinir ağları, derin öğrenme ve doğal dil işleme gibi önemli teknikler yatıyor” şeklinde konuşan Karakaya ayrıca, Türkiye’de yapay zekâ çalışmalarına daha fazla yatırım yapılması gerektiğine dikkat çekerek, bu alanın gelecekte uluslararası rekabette belirleyici bir faktör olacağını söyledi.
Nobel Ödüllü Yapay Zekâ Çalışmaları ve Fiziğin Rolü
Prof. Dr. Karakaya, geçtiğimiz günlerde Nobel Fizik Ödülü’nün yapay zekâ çalışmalarına verilmesi konusunu da ele aldı. Nobel ödülünün fizik alanında verilmesine bazı bilim çevrelerinin tepki gösterdiğini belirten Karakaya, bu tartışmalar hakkında şunları söyledi:
“Nobel Fizik Ödülü’nün yapay zekâ alanında çalışan bilim insanlarına verilmesi fizikçiler arasında soru işaretlerine yol açtı. Özellikle ‘Bu ödül neden bilgisayar mühendislerine verildi?’ sorusu gündeme geldi. Ancak yapay sinir ağları üzerine yapılan bu çalışmalar, aslında fizik biliminin önemli prensiplerine dayanıyor. Ödülü kazanan John Hopfield, yapay zekâ çalışmalarıyla bilinen bir fizikçi. Fiziğin temel prensiplerini yapay zekâya uyarlayarak bu alanda devrim niteliğinde çalışmalar yaptı.”
Karakaya, Geoffrey Hinton’ın fiziğin tavlama yöntemlerini kullanarak yapay zekâ algoritmalarını geliştirdiğini de vurgulayarak, “Hinton, fiziksel tavlama süreçlerinden ilham alarak derin öğrenme algoritmalarını geliştirdi. Bu nedenle fiziğin yapay zekâ çalışmalarındaki rolünü görmezden gelmek büyük bir hata olur” diye ekledi.
"Yapay Zekânın Kontrolden Çıkması Şimdilik Bilim Kurgu Senaryosu"
Karakaya, yapay zekânın gelecekte kontrolden çıkabileceği ve insanlık için büyük bir tehdit oluşturabileceği yönündeki endişelere de değindi. Bu tür senaryoların şimdilik bilim kurgu olduğunu belirten Karakaya, "Yapay zekâ ilerliyor, ancak henüz robotlar evlerimizde bize hizmet etmiyor. Bilim kurguyla gerçeği ayırt etmeliyiz” dedi.
Elon Musk’ın 2022 yılında yapay zekâ çalışmalarının durdurulması gerektiği yönündeki uyarılarına da değinen Karakaya, bu uyarının sektörde karşılık bulmadığını şu sözlerle açıkladı:
“Elon Musk, yapay zekânın hızla gelişmesinden endişe duyduğunu ve bu gelişmelerin etik kurallar olmadan kontrol edilemeyeceğini dile getirmişti. Ancak bu öneri, teknoloji dünyasında yeterince yankı bulmadı. Çünkü sektörde büyük bir rekabet var ve bu tür projelerin durdurulması mümkün değil.”
Geoffrey Hinton’ın Google Brain’den istifasını hatırlatan Karakaya, Hinton’ın yapay zekâ çalışmalarının etik açıdan kontrolsüz ilerlediğine yönelik uyarılarına da dikkat çekerek, “Hinton, yapay zekâdaki hızlı ilerleyişin kontrol edilmesi gerektiğini söylüyor. Bu konuda etik kuralların belirlenmesi oldukça önemli. Aksi takdirde, gelecekte karşılaşabileceğimiz riskler daha da büyüyebilir” diye ekledi.
"Teknoloji İlerliyor ama Distopik Senaryolar Kapıda Değil"
Yapay zekâ teknolojilerinin geleceği hakkında daha gerçekçi bir değerlendirme yapan Karakaya, şunları söyledi:
"Yapay zekânın kontrolden çıkıp çıkmayacağı konusunda bilimle bilim kurguyu ayırmamız gerekiyor. 1980’lerde, 1999 yılında uzaya gideceğimiz söyleniyordu ama bugün hâlâ Mars’a gidip bir koloni kurmadık. Teknoloji ilerliyor ama henüz robotlar evlerimizde bize hizmet etmiyor. Yani yapay zekâ ilerliyor, ancak bilim kurgu filmlerindeki gibi bir geleceğin hemen köşede olduğunu söylemek zor."
İnsanların yapay zekâ konusundaki endişelerini anladığını ancak bu konudaki spekülasyonların teknoloji dünyasına zarar verebileceğini belirten Karakaya, “Her yeni teknolojiyle birlikte bazı kaygılar ortaya çıkar, bu doğal. Ancak yapay zekâ gibi devrimsel bir teknolojiyi karamsar bir çerçevede tartışmak, aslında teknolojik ilerlemeye zarar verebilir. Bu nedenle, yapay zekânın geleceğini hem bilimsel hem de etik açıdan dikkatle değerlendirmeliyiz” ifadelerini kullandı.
"Düzenleyici ve Denetleyici Kurallara İhtiyaç Var"
Son olarak, yapay zekâ teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte düzenleyici çerçevelere duyulan ihtiyaca dikkat çeken Karakaya, "Yapay zekâ çalışmaları, hızla ilerleyen bir bilim dalı olmasına rağmen henüz yeterli denetim mekanizmaları bulunmuyor. Bu nedenle, bu alanda sağlam bir düzenleyici çerçevenin oluşturulması büyük önem taşıyor. Hem devletler hem de uluslararası organizasyonlar bu konuya öncelik vermeli” dedi. Karakaya, teknolojinin her alanında olduğu gibi yapay zekâ alanında da etik kuralların belirlenmesi gerektiğini vurgulayarak, bu konuda global bir iş birliğine ihtiyaç olduğunu belirtti.
