Uzun yolculuklarda mide bulantısı yaşayanlar için bu durum oldukça rahatsız edici olabilir. Hareket hastalığı olarak da bilinen yol tutması, vücudun denge sistemindeki sinyal uyumsuzluğundan kaynaklanır.
Hareket Hastalığı Nedir?
Hareket hastalığı, beynimizin hareketleri iç kulak, gözler, kaslar ve eklemlerden gelen sinyaller aracılığıyla algılaması sırasında meydana gelen uyumsuzluktan ortaya çıkar. İç kulak, denge hissinin sağlanmasında kritik bir rol oynar. İç kulakta bulunan yarım daire kanalları ve endolenf adı verilen sıvı, başın hareketlerine duyarlıdır. Başımızın konumuna göre bu sıvı hareket eder ve beyne pozisyonumuz hakkında bilgi iletir.
Bunun yanı sıra, iç kulaktaki utrikül ve sakkül adı verilen organlar da hareket algısını destekler. Bu yapılar, içerisinde bulunan kalsiyum karbonat kristalleri sayesinde başın ivmesini ve yönünü belirler. Ancak gözlerden, iç kulaktan ve diğer duyulardan gelen sinyaller arasında bir tutarsızlık olduğunda beyin bu durumu yanlış yorumlar ve hareket hastalığı belirtileri ortaya çıkar.
Mide Bulantısının Nedeni Nedir?
Örneğin, bir otomobilin içinde kitap okuyan biri için gözler, aracın içindeki her şeyin sabit olduğunu algılar ve beynine hareket etmediğine dair sinyaller gönderir. Ancak iç kulak ve kaslar, vücudun hareket halinde olduğunu hisseder. Bu çelişki, mide bulantısı, soğuk terleme, baş dönmesi ve kusma gibi semptomlarla sonuçlanabilir.
Benzer bir durum uçuş simülatörlerinde veya video oyunlarında da yaşanabilir. Gözler ekranda hareketi algılarken, beden hareketsiz kaldığı için beyin yine bir uyumsuzluk yaşar ve mide bulantısı meydana gelir.
Yol Tutmasını Önlemenin Yolları
Hareket hastalığını hafifletmek veya önlemek için bazı basit önlemler alınabilir:
Oturduğunuz Yeri Seçin: Araçta ön koltuk, gemide üst güverte veya uçakta kanat hizasında bir koltuk tercih etmek, hareketi daha az hissetmenizi sağlar.
Ufka Bakın: Yakındaki bir objeye odaklanmak yerine sabit bir noktaya, tercihen ufka bakmak, mide bulantısını azaltabilir.
Kitap Okumaktan Kaçının: Hareket halindeyken kitap okumak veya ekrana uzun süre bakmak gözlerin sabit bir ortamda olduğu algısını güçlendirir ve bulantıyı artırabilir.
