Bir nesnenin yuvarlak olabilmesi için, kendisini küresel bir forma sokacak kadar yerçekimi kuvvetine sahip olması gerekmektedir. Bu bağlamda, Portekiz Astrofizik ve Uzay Bilimleri Enstitüsü’nde kıdemli araştırmacı olan Susana Barros, "Gezegen olmanın şartlarından biri, onları yuvarlak yapan yeterli kütleye sahip olmalarıdır." ifadesini kullanmaktadır.
Gezegensel Şekil ve Dönüş Hızı
Ancak gezegenlerin, mükemmel birer küre şeklinde olmaları gerektiği anlamına gelmemektedir. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nden gezegen bilimi ve jeofizik uzmanı Amirhossein Bagheri, "Onlara yuvarlak diyoruz fakat aslında mükemmel bir şekilde yuvarlak değiller, buna Dünya da dahil." demektedir. Dünya, dönüş hareketi sırasında merkezkaç kuvveti etkisi altında kalmakta ve bu durum ekvator çevresinde hafif bir çıkıntı meydana getirmektedir. Merkezkaç kuvveti, bir nesnenin dönmesi sırasında dışa doğru uyguladığı kuvvet olup, bu kuvvetin etkisiyle nesnelerin ekvatorda daha az ağırlık hissetmesine neden olmaktadır. Özellikle, ekvatorda kutuplardakilerden yaklaşık yüzde 0.5 daha az ağırlık hissedilmektedir.
Dönüş hızı, gezegenlerin şeklini etkileyen önemli bir faktördür. Eğer bir gezegen çok hızlı dönüyorsa, kutuplarının düzleşmesi olasıdır. Barros, "Eğer bir gezegen çok hızlı dönüyorsa, kutuplar düzleşir ve bu, ezilmiş, futbol topuna benzer bir şekle yol açar." demektedir.
Yıldız ile Yakınlık İlişkisi
Bir gezegenin ana yıldızına yakınlığı da şekil değişikliklerinde önemli bir rol oynamaktadır. Bagheri, "Eğer gövde ana yıldıza yeterince yakınsa, üzerindeki çekim kuvvetleri o kadar büyük olur ki gezegen uzar." açıklamasını yapmaktadır. Bu duruma örnek olarak, Güneş’in neredeyse iki katı büyüklüğündeki bir yıldızın yörüngesinde dönen WASP-103 b dış gezegeni verilebilir. Barros, bu gezegenin "gözyaşı şeklinde" bir yapı kazanmasının nedeninin, hidrostatik denge adı verilen gazın kuvveti ile gezegenin çekim kuvveti arasındaki dengesizlik olduğunu belirtmektedir.
Toroidal Gezegene Yönelik Tartışmalar
Bazı bilim insanları, gezegenlerin merkezkaç kuvvetinin yerçekimi kuvvetinden daha baskın hale geldiği durumlarda toroidal (çörek şeklinde) gezegenlerin varlığını tartışmaktadır. Bagheri, bu tür gezegenlerin gözlemlenmesinin şimdilik mümkün olmadığını ifade etmektedir.
