Belirli alışkanlıkların, örneğin sigara içmenin veya aşırı alkol tüketiminin, zamanla kalp sağlığına zarar verebileceği iyi bilinmektedir. Ancak, günlük yaşantımızda pek üzerinde durmadığımız alışkanlıklar—diş fırçalama sıklığımız, kullandığımız takviyeler ve içtiğimiz kahve miktarı—da kalp sağlığımız üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.
Yaptıklarımız, yediklerimiz ve içtiklerimiz, kan basıncımızı, kolesterol seviyemizi ve kalp atış hızımızı önemli ölçüde etkileyebilir ve nihayetinde kalp fonksiyonumuzu da etkileyebilir. İşte kalp sorunlarına yol açabilecek bazı günlük alışkanlıklar:
Diyetler veya Belirli Makro Besinlerin Elenmesi
Temple Üniversitesi Hastanesi Kardiyoloji Bölümü Başkanı Dr. Daniel Edmundowicz, insanların genellikle sağlıklı ve dengeli bir diyet uyguladığını düşündüğünü ancak gerçekte kalp sorunlarına zemin hazırladığını belirtiyor. Örneğin, düşük kolesterol diyeti uygulayan kişilerin sağlıklı yağlardan kaçındığını ve bunun yerine fazla karbonhidrat tükettiklerini gözlemlemiştir. Bu tür bir diyet, kolesterol seviyelerini artırmasa da kilo alımına ve şeker sistemi ile diyabet sisteminde strese yol açabilir.
Sosyal İzolasyon ve Yalnızlık
Providence Saint John’s Health Center'dan sertifikalı kardiyolog Dr. Rigved Tadwalkar, sosyal izolasyonun kalp sağlığı üzerinde derin etkiler yaratabileceğini belirtmektedir. Son araştırmalar, yaşlı kadınların sosyal izolasyon altında kardiyovasküler hastalık riskinin %8, yalnızlık durumunda ise %5 oranında arttığını göstermiştir. Hem sosyal izolasyon hem de yalnızlık yaşayan kişilerde kalp hastalığı riski %27’ye çıkabilir. Sosyal izolasyon ayrıca depresyona yol açabilir ve depresyon, hipertansiyon, hareketsiz yaşam tarzı ve kötü beslenme alışkanlıkları gibi kardiyovasküler risk faktörlerine neden olabilir.
Kötü Ağız Sağlığı
Diş ve diş eti sorunları, kan akışında bakteriyel enfeksiyon riskini artırabilir. Dr. Tadwalkar’a göre, ağızda bulunan bakteriler kan dolaşımına kolayca geçebilir. Son araştırmalar, düzenli diş temizliğinin kalp sağlığı ile ilişkilendirildiğini bulmuştur. Dr. Edmundowicz, gingivitis ve kötü ağız sağlığının inflamatuar bir duruma yol açarak yüksek kolesterol veya plak kırılması gibi kalp sorunlarını kötüleştirebileceğini ifade etmektedir.
Belirli İlaçlar ve Takviyeler
Bazı ilaçlar kardiyovasküler sorunlara yol açabilir. Örneğin, ADHD ilaçları sinir sistemini hızlandırarak kalp atış hızını ve kan basıncını artırabilir. Diüretik etkisi olan ilaçlar, düşük kan basıncı olan kişilerde baş dönmesi ve sersemlik gibi semptomlara yol açabilir. Dr. Tadwalkar, herkesin ilaçları konusunda endişelenmesi gerekmediğini, ancak kan basıncı veya kalp ritmi sorunlarına yatkın olanların dozaj konusunda dikkatli olmaları gerektiğini vurgulamaktadır. Doktorunuz, kalp sağlığı geçmişinizi değerlendirerek uygun dozajı belirlemelidir. Ayrıca, gereksiz vitamin ve bitkisel takviyeler kalbi etkileyebilir ve reçeteli ilaçlarla etkileşime geçebilir.
Aşırı Kafein Tüketimi
Kafeinli kahve genellikle kalp için güvenli ve koruyucudur. Araştırmalar, günde iki fincan kahve içmenin kardiyovasküler faydalar sağladığını önermektedir. Ancak aşırı kahve tüketimi, kalp atış hızını hızlandırabilir, kan damarlarını daraltabilir ve kan basıncını artırabilir. Yüksek dozda kafein, kalp ritmi bozukluklarına neden olabilir. Kafein, 300-400 miligram arasında güvenli kabul edilir; bu miktarın üzerine çıkıldığında olumsuz etkiler ortaya çıkabilir. Filtrelenmiş kahve, filtrelenmemiş kahveye göre daha iyi kolesterol seviyeleri ile ilişkilidir.
Yönetilmeyen Stres
Vücudun savaş veya kaç tepkisinin kronik olarak aktif olması, vücutta iltihaplanmaya ve stres hormonlarının uzun süre salınımına yol açabilir. Bu faktörler, kan basıncında artış, yüksek kolesterol, obezite, insülin direnci ve elektriksel ritim bozuklukları gibi fizyolojik değişikliklere neden olabilir. Kronik stres ayrıca vücutta kan pıhtılaşma riskini artırabilir. Daralmış bir arterde pıhtı oluşursa, bu kalp krizine yol açabilir.
Aşırı veya Yetersiz Uyku
Çoğu insanın gece yaklaşık yedi ila sekiz saat uyuması gerekir. Hem aşırı hem de yetersiz uyku, kalp krizi ve felç dahil olmak üzere kardiyovasküler sorunlara yol açabilir. Uyku süresi kadar, uyku kalitesi de önemlidir. Yüksek kaliteli, yenileyici uyku kalp sağlığını korumak için kritik öneme sahiptir. Düşük kaliteli uyku, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve ateroskleroz ile ilişkilidir.
