Sonbahar ve kış aylarının vazgeçilmez aroması tarçın, özellikle kan şekerini düzenleme özelliğiyle diyabet hastalarının tercihi olarak öne çıkıyor. Peki, bu aromatik baharatın diğer sağlık yararları nelerdir?
Çoğunlukla tatlıların üzerine serptiğimiz bir baharat olarak tanıdığımız tarçın, aslında tarih boyunca çeşitli şekillerde kullanılmıştır. Yapraklarından, çiçeklerinden, meyvesinden ve köklerinden elde edilen özler, yüzyıllardır geleneksel tıpta kullanılıyor. Tarçının beslenmedeki önemi de göz ardı edilemez.
Tarçın Nedir?
Tarçın, tarçın ağacının gövdesindeki kabukların soyulup kurutulması ile elde edilen bir baharattır. Dört farklı çeşidi bulunan bu baharat, özellikle Seylan tarçını olarak bilinen "cinnamomum verum" türüyle öne çıkar.
Sri Lanka kökenli Seylan tarçını, "gerçek tarçın" olarak kabul edilirken, son yıllarda Çin'den gelen "cinnamomum cassia" adlı türü ile sıkça karıştırılıyor. Seylan tarçını, içerdiği az miktarda kumarin nedeniyle güvenilirken, Çin tarçını yüksek kumarin içeriğiyle dikkat çeker ve kanserojen etkisi olabileceği belirtilir.
Seylan tarçını daha açık renkli ve ince yapıda olup kolayca kırılabilirken, Çin tarçını koyu renkli, kalın ve odunsu yapısı nedeniyle zor kırılır. Çubuk tarçın alırken bu farkı gözlemleyebilirsiniz, ancak toz tarçın alırken güvenilir markalardan alışveriş yapmayı tercih etmekte fayda var.
Tarçının Sağlığa Faydaları
Tarçının faydaları genellikle diyabet ile ilişkilendirilse de, bu mucizevi baharatın sağlığa katkıları sadece bununla sınırlı değildir.
Diyabet hastalarına yardımcı olabilir
Tarçının faydalarını ele alırken, öncelikle tip 2 diyabet hastalarına olan etkisinden bahsetmek gerekir. Yapılan araştırmalar, bu yaygın metabolik rahatsızlık üzerinde tarçının olumlu sonuçlar verdiğini gösteriyor.
Tarçın, kan şekerini düşürme ve insülin direncini azaltma konusunda etkili olabilir. Özellikle açlık kan şekerini yüzde 29’a kadar düşürebileceği belirtilen tarçın, şekerin enerjiye dönüşmesine yardımcı olarak diyabetin olumsuz etkilerini hafifletebilir.
İnsülin duyarlılığını artırarak kan dolaşımını hızlandıran tarçın, bu hastalığın kontrol altına alınmasında önemli bir rol oynayabilir. Ancak bu konuda daha fazla bilimsel çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Kolesterol seviyelerini dengeleyebilir
Tarçının yalnızca diyabet hastaları için değil, kolesterol problemleri yaşayan kişiler için de faydalı olabileceği biliniyor. Tarçın, kötü kolesterol (LDL) seviyelerini düşürmeye ve iyi kolesterolü (HDL) artırmaya yardımcı olabilir.
Bu sayede, düzenli tarçın tüketimi kan şekerini dengelerken, yüksek yağ içeren yemeklerin vücuda olan etkilerini de hafifletebilir. Ancak tarçının aşırı yağlı beslenmenin olumsuz etkilerini tamamen ortadan kaldıracağı düşünülmemeli; dengeli bir beslenme düzeni içinde tüketilmesi önerilir.
Antimikrobiyal etkisiyle koruma sağlar
Tarih boyunca mantar, bakteri ve virüslerle savaşmada etkili olan tarçın, günümüzde de bu özellikleriyle dikkat çekiyor. Orta Çağ'dan beri hem tatlı hem de tuzlu yemeklerde kullanılan tarçın, özellikle sonbahar ve kış aylarında popülerdir.
Uzmanlar, bu baharatın solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruyucu olabileceğini ve akciğerleri rahatlatmaya yardımcı olduğunu belirtiyor. Ayrıca, mukusun temizlenmesine yardımcı olan tarçın, soğuk algınlığı, bronşit ve grip gibi rahatsızlıklara karşı da faydalı olabilir.
Alzheimer ve parkinson hastalıklarında etkili olabilir
Son yıllarda sıklıkla gündeme gelen Alzheimer ve Parkinson hastalıklarıyla mücadelede tarçının olumlu etkileri olduğu belirtiliyor. Tarçının, sinir hücrelerini koruma ve motor fonksiyonları geliştirme özellikleri sayesinde bu tür nörodejeneratif hastalıkların semptomlarını hafifletebileceği düşünülüyor. Ancak bu konuda da daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Kanserle mücadelede destekleyici olabilir
Antioksidan açısından zengin olan tarçın, inflamasyonu azaltarak serbest radikallerin vücuda verdiği zararı önlemeye yardımcı olabilir. Erken araştırmalar, tarçın özütünün kanserli hücrelerin büyümesini yavaşlattığını ve bu hücrelerin ölümüne yol açabileceğini gösteriyor. Özellikle akciğer ve mide kanserlerinde tarçının etkili olabileceği ifade ediliyor. Ancak bu bulgular daha fazla araştırma gerektiriyor.
Ağrıları azaltabilir
Tarçının inflamasyonu azaltma özelliği, hem kronik hastalıkların ilerlemesini yavaşlatabilir hem de baş ağrıları ve eklem ağrıları gibi spesifik ağrıları hafifletebilir. Ayrıca tarçının kan dolaşımını artırması, ağrıların hafiflemesine katkı sağlayabilir.
Kadın sağlığına katkıda bulunabilir
Polikistik over sendromu (PCOS) gibi kadın hastalıklarının semptomlarını yönetmek için tarçın kullanılabilir. Tarçın, özellikle insülin direncini azaltarak bu sendromla mücadelede yardımcı olabilir. Ayrıca ağır adet kanamalarını hafifletme konusunda da fayda sağlayabilir.
Doğal böcek savar
Tarçın yağı, doğal bir böcek kovucu olarak kullanılabilir. Bazı akarlarla mücadelede etkili olan bu yağın daha fazla araştırılması gerekiyor.
Özetle, tarçının faydaları oldukça geniş bir yelpazede yer alıyor. Hem sağlık sorunlarıyla mücadelede hem de genel sağlığın korunmasında tarçını dengeli bir şekilde tüketmek oldukça önemlidir.
