Kulüp-Mahalle-Okul Esaslı Altyapı Sistemi

Mert DOKUZOĞLU'nun 19 Haziran 2023 tarihli yazısı

Geçtiğimiz günlerde ülkemizin iki güzide kulübü MKE Ankaragücü ve Gençlerbirliği’nin altyapılarıyla ilgili bilgiler aldığım yayın ve röportajlar yaptım. Ankaragücü Altyapı Koordinatörü Ümit Turmuş ve Gençlerbirliği Altyapıdan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Özgür Durşen’in söylediklerinden yararlanarak bu hafta ki köşe yazımı yazacağım.

Altyapı yıllardır Türk futbolunun kanayan yarası. Birçok proje yapıldı, bazıları uygulandı ama istikrar sağlanamadı. Gençlerbirliği, Ankaragücü, Bucaspor, Altınordu altyapıya önem verdi atılımlar yaptı ama gelinen noktada Milli takım düzeyinde havuzumuzdan ve potansiyelimizden yeteri kadar faydalanamıyoruz.

MKE Ankaragücü Altyapı Koordinatörü Ümit Turmuş hocayla yaptığım özel yayında başlattığı Sporcu Araştırma Geliştirme Eğitim Merkezi Projesi (SAGEM) de gelinen noktayı öğrendik. Daha önce TFF ile yapılan bir Türkiye projesi olan proje Ankaragücü’ne özgü haline getirildi. Ankara’nın ilçeleri tarandı, metodoloji olarak her yaş grubundan yüzde 5-6 spora yatkın çocuk, eğitilirse de yüzde 2-3 Süper Lig seviyesine gelecek futbolcu çıkması tasarlandı. Ağırlıklı olarak Ankara’nın 7 ilçesine yöneldi. Ankaragücü ve Gençlerbirliği lokomotif olmak üzere güç birliğine gidildi, centilmenlik anlaşması yapıldı.

U14 takımında yapılan ölçümlerde biyolojik yaş farklılığı 3,8 çıkarken çözüm olarak biyolojik yaşı büyük olanlar bir üst yaş takımına, küçük olanlar ise kendi takımlarında ya da alt yaş kategorilerinde yer aldı. TFF’ye öneri sunuldu, biyolojik yaşı küçük olanların bir alt yaş kategorisinde oynamaları üzerine.

Ankaragücü’nde 10 yaş grubu var hedef sayıyı 13’e çıkartmak. En küçük yaş grubu olan U9’un yanına U8, U7 ve U6 takımları eklenecek. Altyapıdan oyuncu oynatma oranının 4,9 olduğu bu veride ve kadro istikrarında Avrupa’nın en kötüsüyüz. Temel amaç sadece spor okulu yapısından çıkıp, kulüp-mahalle-okul sistemine geçilmesi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’a öneride bulunuldu; Okullar Futbol Federasyonu kurulsun, 6-7-8-9 yaş gruplarında Beden Eğitimi öğretmenleri çocuklara yetenek testleri yapsın, ikinci kısım 10-11-12-13 yaş gruplarında da ligler olsun, bu liglerde kulüplere kaynak oluştursun diye.

U6, U7 ve U8 gruplarında futbolun haricinde karma eğitimler verilerek (futsal, judo, yüzme, jimnastik) gibi yardımcı spor dallarından faydalanılarak futbol temel eğitimini geliştirmek isteniyor. Bir diğer gelişme olarak Double Pass isimli firma ve TFF işbirliğine gidiyor. Meclisten ise, kulüplerin ödediği stopaj paraları, kulüplerin altyapısına harcanacak diye bir kanun çıktı. Yılda 50-60 milyon lira tutan bir bedel, kulüplerin altyapısına ve diğer kulüplerde kendi altyapılarına bu paraları aktaracak. TFF Başkanı Mehmet Büyükekşi ziyaretinde, kulüplerin bütçelerinden yüzde 10 kadar tutarı altyapılara aktarmak zorunda açıklamasını yaptı. Bir başka gelişme işbirliği çerçevesinde Double Pass firması kulüplere yıldızlama usulü puanlar verecek. Almanya’dan örnek verirsek, 3 yıldız alan kulüp, federasyondan yıllık 900 bin Euro teşvik alıyor. 2 yıldız alan 600 bin Euro, 1 yıldız ya da yıldız alamayanlar 300 bin Euro teşvik alıyorlar. Bundesliga 1 ve 2’de kulübe en yakın okul, pilot okul oluyor. Okula da yıllık 30 bin Euro teşvik veriliyor.

2024 yılı sonuna kadar kulüpler 3 tesise kavuşmak zorunda. Tesislere ulaşamayan kulüplere yaptırımlar uygulanacak. Double Pass firması gelip denetleyecek, üç-iki-bir gibi yıldızlama sistemi uygulayacak. Bu sistemin Türkiye’de uygulanmasını olumlu buluyorum.

Öte yandan bir diğer Başkent ekibi Gençlerbirliği ise online başvurular olarak başlattığı 18-23 Haziran arası yapılan Gençlerbirliği Futbol Akademisi Altyapı Futbolcu Seçmelerine, 3 bin 500’den fazla sporcu başvurdu. Seçmeler 2007-2014 yılları arasındaki sporcular için yapılıyor. Gençlerbirliği Altyapıdan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Özgür Durşen, talepten memnun olduklarını ve yerel yönetimlerden organizasyon bağlamında ciddi destek aldıklarını belirtti. Gençlerbirliği Gençlik Gelişim Sorumlusu Seçkin Topçu ise, önceki yıllarda 1500’lerde olan seçmeler için başvuru sayısının bu yıl 3 bin 500’lere ulaştığını ve gerçek anlamda bundan büyük bir mutluluk duyduklarını belirtti.

Ankaragücü ve Gençlerbirliği bağlamında iş birliğinin kuvvetlendiği, TFF’nin samimi ve istekli olduğu, tüm Türkiye’de okulların etkin biçimde kaynak olarak kullanıldığı ve mahallelere erişildiği takdirde Türk futbolunun genç nüfus potansiyelinin sadece futbola değil tüm branşlara yeteceği kanaatindeyim. Gelişmeler yaşandıkça altyapıyı köşeme taşımaya devam edeceğim.