Kemal AYDIN'ın 8 Nisan 2023 tarihli yazısı: "Yaşlanma diplomasisi ve Türkiye"
DÜNYA YAŞLANMA FORUMU
7 Nisan 2023
7-17 Dünya Sağlık Günü ve Haftası
Değerli yaşlı dostları,
Türkiye Yüzyılı’nda Ankara’nın başkent oluşunun yüzüncü yılında Dünya Yaşlılık Başkenti Ankara’da Uluslararası Yaşlılık Kurumu (UYAK) kurulma çalışmalarının yol aşaması, amacı, faaliyetleri ve stratejik vizyonundan bahsetmek benim için büyük bir zevktir.
Gerontolojiye adanmış bir ömür (1995- 2023)
1995 yılında idealist genç bir hekim olarak ülkem ve insanlık için neler yapabilirim diye düşündüm. Çocuklar için uluslararası insan hakları geliştirilmiş, UNICEF kurulmuş, gençler, kadınlar ve engelliler için Birleşmiş Milletler nezdinde birçok girişimler başlatılmıştı.
Yaşlılık konusunun, çevre ve iklim değişikliği kadar uluslararası kuruluşların ve ülkelerin gündeminde olmadığını araştırdığımda, bu konuyu dünya gündemine kadim medeniyetimizin en iyi uygulamaları ile ülkemizin taşıyabileceğine karar vererek insani, eğitim, kültürel diplomasi faaliyetlerine başladım.
Hollanda sağlık ve bakım hizmetleri tecrübesi
1996 -1997 yılında Hollanda Erasmus Üniversitesinde Felemenkçe ve Hollanda Kültürü eğitimi aldım. Hollanda sağlık ve refah hizmetlerini araştırmaya başladım. Evde bakım, gündüz bakımı, kurumsal bakım hizmetlerinin disiplinler arası başarı ile yürütüldüğünü inceledim. Erasmus Üniversitesinde doktora yapan değerli meslektaşım Dr. Talip Tümkaya Bey’den ben de doktoraya başlayacağım için bana yardımcı olmasını rica ettim. Talip Bey beni Erasmus Üniversitesi İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. S. W. Schalm Beyefendi ile tanıştırdı. Randevu saatinde sekretaryaya geldik ve sekreter hanım içeriye girdiğinde “Prof. Schalm sizi bekliyor” dedi ve içeriye yalnız girmiştim. Dr. Talip Bey, ofisine doğru aniden koşar adımlarla uzaklaşmıştı. Bu olaya çok şaşırmıştım. Birkaç gün sonra karşılaştığımızda niçin beni yalnız bıraktığını sorduğumda “Sen bir hekimsin ve derdini çok iyi anlatabilirsin. İngilizce ve Felemenkçe dillerini de konuşabiliyorsun” demişti. Prof. Dr. S. W. Schalm ile bir saate yakın sohbetimiz oldu. Bana, “Seni doktoraya kabul edeceğim ama 1-2 yıl Türkiye’ye dönerek klinik tecrübesi kazanırsan çok iyi olur” diye tavsiyelerde bulundu.
Sağlık ve yaş dostu Kastamonu
1997 yılı sonunda Sağlık Bakanlığı tarafından Kastamonu’ya doktor olarak atandım. Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Huzurevi Doktoru olarak göreve başladım. Bu kurum benim çocukluğumun geçtiği bir kurumdu. Büyüdüğüm kuruma doktor olarak atanarak vefa borcumu ödemeliydim. Genç bir araştırmacı hekim olarak sağlık ve sosyal hizmetlerin sunumda hizmetlerinin kalitesinin yükseltilmesi için çalışmalar yapmaya başladım. “Huzurevi Değil Huzurlu Evler” projesini geliştiriyordum. Ankara İbn-i Sina Hastanesinde ve Cerrahpaşa Tıp Fakültelerindeki hocalarımızı ziyaret ederek Geriatri hizmetlerinin ülkemizde gelişmesi için çalışmalar yapıyordum.
Her yaşta yaşanabilir bir dünya
Toplum temelli sağlık, bakım ve rehabilitasyon hizmetleri
Yerinde yaşlanma, gündüz bakımı, evde bakım, telebakım, mobil hizmetler gibi dünya uygulamalarını araştırıyor ve Sağlık ve Yaş Dostu Dünya projesini geliştiriyordum.
Göreve başladıktan birkaç ay sonra bir haftalığına araştırma için Hollanda’ya tekrar gitmiştim. Erasmus Üniversitesi, Amsterdam Üniversitesi, Utrecht Üniversitesinde geriatri hocaları ile bire bir görüşerek Türkiye Hollanda Sağlık ve Eğitim Diplomasisi için çalışmalar yapmıştım. Amsterdam Üniversitesinde bir hocamızla görüştüğümde geriatri ile ilgili önemli kaynak eserleri hediye etmişti. Türkiye’ye dönmeden bir gün önce Utrecht Üniversitesi Geriatri Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sıjmen Duursma Beyefendi’yi ziyaret ettim. Bana geriatri çalışmalarımdan dolayı teşekkür etti. Utrecht Üniversitesinde birlikte çalışma yapabileceğimizi ve resmi bir kararı birkaç ay içinde yazılı olarak bildireceklerini söyleyerek yanından ayrılmıştım.
Kastamonu Huzurevine göreve döndükten bir ay sonra resmi davet yazısı geldi. İki yıllığına Utrecht Üniversitesinde klinik geriatri alanında çalışma yapabileceğimi yazıyorlardı. 1998 yılında Hollanda Devleti’nin ülkemize vermiş olduğu NUFIC bursuna başvurdum ve bursu kazandım.
1998-2000 yılları arasında Hollanda Utrecht Üniversitesinde geriatri alanında Hollanda Prensi Bernard özel doktoru olan Prof. Dr. Sijmen Duursma ile 2 yıla yakın çalıştım. Ülkemi en iyi şekilde Hollanda’da bilimsel toplantılarda ve bulunduğum ortamlarda temsil ettim.
1999-2000 yılı Malta Üniversitesi ve Uluslararası Yaşlanma Enstitüsü (INIA) Gerontoloji ve Geriatri Yüksek Lisansı eğitim tecrübemi ve diplomasi yolculuğumu sizlerle paylaşacağım.
Sağlıkla ve esen kalın.
