Mustafa Duman'ın 21 Aralık 2023 tarihli yazısı: Köleler ve Hizmetkârlar

''Köle''nin İngilizcesi ''Slave'', biliyorsunuz...''Slave'' in Slav'dan geldiğini de muhtemelen biliyorsunuz... Batı Avrupa'nın ve Kıta Avrupası'nın o asırlardaki köleleri, köle pazarlarından temin edilmiş yoksul Slavlar...

Afrikalıların topraklarından kaçırılıp Avrupa'nın o bölgelerinde köle olarak satılmaları 15. asırda ve önce Portekizlilerin işi... Amerika'nın keşfinden 70 yıl kadar önce...

Afrikalı köle ticaretinin yeni merkezi Amerika'da, Virginia'da, Jamestown kentinde ve ilk isyanımızın arifesindeyiz...1676 yılı...

Büyük toprak sahipleri var, bizdeki karşılığına maraba yahut hizmetkâr diyebileceğimiz, sözleşmeli çiftçiler var ve bir de tabii Afrika asıllı köleler...ilk iki grup beyaz ve çoğunluğu İngiliz...üçüncü grup zaten üçüncü gruptur ve bize epeyce yakındır...

Sözleşmeli çiftçilerden Nathaniel Bacon önderliğinde, hizmetkârlar ile köleler birlikte isyan ediyor, kenti ateşe veriyor ve iki yıla yakın  da hüküm sürüyorlar...yeni kıtada ilk isyanımızın hikâyesi bu kadarcık...

Sonra... İngiliz aklı, sözleşmeli çiftçilere büyük toprak sahiplerinin haklarından hemen hepsini veriyor ve köleler için daha ağır bir zulüm dönemi başlıyor...

Amerika'da beyazların üstünlüğünü esas alan ve belirli ölçülerde hâlâ devam eden ırkçılık, işte bu eski hizmetkârların bulup yaydıkları bir ideolojidir...klu klux klanı, onun yargısız infazlarını ve linçlerini hatırlayınız...

...

Ben küçükken ve birazcık da gençken; çok sevip saydığım büyüklerim, bazı insanlardan ''hizmetkâr itoğlit'' diye bahsederlerdi ve kafam karışırdı...bahsettiklerinin hiçbirisi hizmetkâr değildi...meğer...

Şüphesiz...o büyüklerimin ne Virginia'yı duymuşluğu vardı ne de Bacon isyanını...duymaları da gerekmiyormuş...insan her yerde insandı ve hizmetkâr da her yerde hizmetkâr...maddesinden ziyade manasıyla tabii...

...

Başlarken niyetim mevzuyu cumhur ittifakına bağlamaktı...yoruldum ve vazgeçtim...

Yazabildiğim kısmı ferasetinize emanettir efendim...