Sevdenur NAMALAN'ın 2 Ağustos 2023 tarihli yazısı: Kuram 3: George Gernber’in Kültürel Göstergeler ve Bilgi Ekme Kuramı

Kuram, George Gernber tarafından hazırlanan “Kültürel Göstergeler” başlıklı projeyle şekillenmeye başlamıştır. Gernber, kişileri birbirine bağlayan toplumsal ilişkilerin deneyim kaynağı olmaktan çıkıp, onların yerini televizyon tarafından sunulan vasıtalı ürünlerin aldığını ileri sürmüştür. Kurama göre, televizyon yoluyla insanların fantezi dünyaları inşa edilir. Bu inşa süreci; televizyon programlarında aktarılan oluşumlar, eylemler, haberler ve reklamların içeriklerindeki gizli öneriler, öğütler ve emirler yoluyla gerçekleşir.

Harold Adam Innis: İletişim Teknolojisiyle Gelen Egemenlik

Innis, “İmparatorluk ve İletişim” ile “İletişim Ön Yargısı” adlı eseriyle iletişimde teknolojinin etkileri konusuna girmiştir. Ona göre, bilginin iletimindeki tekelleşme, bilgi egemenliğini ortaya çıkartmaktadır. Bu egemenliğe yol açan unsur ise teknolojidir. 

McLuhan: Medya Teknolojisinin Etkisi

McLuhan, Harold Innis’ın görüşlerinden etkilenerek değişimi medya teknolojisiyle ilişkilendirmiştir. McLuhan, medyanın insan algısını ve duyularını biçimlendirme yönüne eğilmiştir.

Bu çalışmaların tümünden ortaya çıkan McLuhan’a ait üç temel kavram; “araç, mesajdır”, “küresel köy” ve “insan uzantısı teknoloji”dir. Aracı mesaj olarak nitelemesinin gerekçesi, bizzat iletişim aracının kendisinin içeriğinden bağımsız bir anlama sahip olması ve toplumun algısını etkilemesidir. 

McLuhan’ın belirlemelerinde teknolojinin, insan düşüncelerine etki etmek yerine anlamlar üzerinde belirleyici olarak insanın algı yapısını zaman içerisinde değiştirdiği vurgusu vardır.

McLuhan’ın iletişim araçları üzerine yaptığı belirlemelerden bir diğeri de onları “sıcak” ve “soğuk” iletişim araçları olarak tasnif etmesidir. Bu ayrım, araçların insan duyularıyla ilişkisi çerçevesinde yapılmıştır. İnsandaki bir duyu organına düşük ileti kabiliyeti ve az çeşitlilikte veri gönderen araçlar (telefon, karikatür vb.) soğuk iletişim araçlarıdır. İnsandaki birden fazla duyu organıyla buluşan ve çok sayıda/çeşitlilikte ileti gönderen araçlar (radyo, fotoğraf vb.) sıcak iletişim araçlarıdır.