Burak BALCI'nın 11 Şubat 2024 tarihli yazısı: Dijital Dünya mı Sanal Ahiret mi?

Facebook'un patronu Mark Zuckerberg’in şirketinin adını meta olarak değiştirmesi teknoloji dünyasını derinden etkiledi.

Peki, dünyanın bir anda gündemine oturan ve internetten sonraki en büyük teknolojik devrim olarak adlandırılan metaverse nedir?

Metaverse Türkçe ’ye öte evren şeklinde çevriliyor. Ancak kimilerine göre metaverse sanal bir ahiret!

Pek çok etik tartışma var…

Mesela sanal ortamda yaratılan dijital kopyamız, biz öldüğümüzde ölecek mi yoksa bu evrende sonsuza kadar yaşamaya devam mı edecek?

Yüz yıl önce yaşamış insanların hologramları ile bir araya gelebilecek miyiz?

Zeki Müren de bizi görecek mi mesela?

Metaverse’ü ilk lanse eden Zuckerberg gibi görünse de bu kelime ilk kez Neal Stephenson’ın 1992 yılında Türkçe’ye Parazit adıyla çevrilen Snow Crash isimli romanında yer almıştı.

Romanın kahramanı Hiro, gerçek hayatta bilgisayar korsanıydı ve mafyaya ait bir pizza dükkânında arabayla pizza dağıtıyordu.

Sanal gerçeklik dünyasında yani metaverse’te ise savaşçı bir prenses ve evrendeki en iyi kılıç savaşçısıydı…

Roman yazıldığında internet henüz sıradan insanlara açılmamıştı bile. Çoğunlukla ABD Savunma Bakanlığı tarafından askeri amaçlarla kullanılıyordu.

Roman, Time Dergisi’nin 1923- 2005 yılları arasında yazılan en iyi yüz roman listesine girdi.

Kitaptaki metaverse kavramı ise çoktan unutulup gitmişti…

Ta ki Zuckerberg, şirketinin adını meta olarak değiştirdiğini duyurana kadar…

Zuckerberg, metaverse’ü içeriğin içinde yer aldığımız somutlaştırılmış bir internet olarak hayal ediyor...

Var olan tüm evrenlerin ötesinde bir yer…

Sanal ve gerçek dünyanın iç içe geçtiği yeni bir dünyadan bahsediyoruz.

Metaverse insanların özel gözlük ve kasklar kullanarak alışveriş yapabildiği, çalışabildiği ve sosyalleşebildiği paralel bir evren olarak kurgulanıyor. Bu gözlüklerin ve kaskların tasarımı için şimdiden milyarlarca dolarlık yatırım yapıldı bile.

Metaverse’ün inşası için gerçek mimarlık ofisleri çalışıyor. Milyonlarca dolar değerinde projeler çiziliyor.

Hukukçular ise şimdiden böyle bir evrende yasaların nasıl olması gerektiği konusunda kafa yoruyor.

Bu sanal evrende pek çok bilinmeyen bizleri bekliyor…

Lakin esas soru şu: “Sanal ve gerçek hayatın bir arada olduğu, ülkelerin, devletlerin ve uluslar ötesi şirketlerin yatırım yaptığı sınırları olmayan bu yeni evrende biz nasıl ve ne şekilde yer alacağız?”

Son olarak şunu da ekleyelim: “Kripto yatırım devi Grayscale’nin Metaverse üzerine yayınladığı raporda; Metaverse'ün önümüzdeki birkaç yıl içinde 1 trilyon doları geçecek bir "piyasa fırsatı" sunabileceği görüşüne yer verildi.”