Begüm ÖNCÜ'nün 29 Mart 2024 tarihli yazısı: Sanal Gerçeklik (Virtual Reality)
Sanal gerçeklik (virtual reality-VR), bilgisayar teknolojileri kullanılarak oluşturulmuş 3D modelleme ya da 360 derece videolar desteğiyle üç boyutlu bir ortam oluşturarak sanal ortamın deneyimlenmesini sağlayan teknolojidir. VR, bir dizi özel sensör, gözlük ve kontrol cihazları kullanarak gerçek dünya ile etkileşim kurmanıza imkân tanır. VR teknolojisi, kullanıcıların kendilerini farklı bir ortamda gibi hissetmelerini sağlar. Bilgisayar tarafından oluşturulan 3 boyutlu görüntülerin görülmesi ve algının oluşturulabilmesi için sanal gerçeklik gözlüğü kullanılır. Kullanan kişinin 3 boyutlu bir görüntü görmesi ve kendini bu görüntünün içerisinde hissetmesi için her iki göze iki ayrı görüntü verilir. VR teknolojisi; 3D modelleme veya 360 derece video çekimi ile benzetilmiş bir ortam yaratmak için bilgisayar teknolojisinin kullanılmasıyla 5 duyu organımızın, sanal bir dünyanın içerisinde gerçekten bulunuyormuşuz gibi hissetmesini sağlayan dijital ve fiziksel elementlerin bütününe denir. Bu cihaz, kullanıcının hareketlerini takip ederek görüntünün, kullanıcının bakış açısına göre değişmesini sağlar.
Sanal gerçeklik; eğlence, eğitim, sağlık ve iş gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Eğlence alanında; sanal gerçeklik oyunları, filmler gibi ögeler yer alabilir. Eğitim alanında sanal gerçeklik, öğrencilerin farklı yerleri keşfetmeleri için kullanılmaktadır. Sağlık alanında sanal gerçeklik; fobilerin tedavisi, ameliyatların eğitimi ve diğer uygulamalar için rol oynamaktadır. İş alanında ise sanal gerçeklik, çalışanların yeni ürünler ve süreçleri test etmeleri için kullanılmaktadır.
Sanal gerçeklik, hızla büyüyen ve gelişen bir teknolojidir. Sanal gerçekliğin gelecekte hayatımızı daha da iyileştireceği, dönüştüreceği öngörülmektedir. Sanal gerçeklik türleri ise “tam katılımlı (fully-immersive)”, “katılımsız (non-immersive)”, “yarı-katılımlı (semi-immersive)” şeklinde bölümlenir. Sanal gerçeklik (virtual reality-VR), bilgisayar teknolojisiyle oluşturulan ve gerçeğe benzetilmeye çalışılan farklı simülasyon ortamlarının bilgisayar ekranı, mobil cihazlar, VR gözlükler gibi çeşitli aracılar yardımıyla deneyimlenmesidir.
Oyun sektörü, sanal gerçeklik (VR) teknolojisiyle yıllardır iç içe olsa da son yıllarda öte evrenin (metaverse) adını duyurmasıyla birlikte eğlence, eğitim, oyun, sosyal medya sektörlerinde başta olmak üzere oldukça geniş bir yelpazede tartışılmaya başlanmıştır. Bu teknolojinin getirdiği avantajlar ve dezavantajlarını değerlendirirsek; gerçekçi deneyimler, daha fazla etkileşim, daha iyi öğrenim yöntemleri bakış açısıyla ele alabiliriz. Sanal gerçeklik, kullanıcılara gerçek dünyada mümkün olmayan deneyimler sunabilir. Örneğin, kullanıcılar, dünyanın herhangi bir yerinde seyahat edebilir, aynı zamanda kullanıcıların sanal dünyayla daha fazla etkileşime girmesine olanak tanır. Kullanıcılar, sanal nesneleri kaldırabilir, dokunabilir ve hatta kullanabilir. VR teknolojisi, öğrencilerin yeni şeyler öğrenmelerini daha kolay ve eğlenceli hâle getirebilir. Bu sayede öğrenciler, sanal laboratuvarda bir ameliyatı gözlemleyebilir veya tarihi bir olaya tanıklık edebilir.
Bu teknolojinin dezavantajlarını değerlendirirsek maliyeti ve teknolojinin sınırlamalarını sayabiliriz. Sanal gerçeklik ekipmanları, maliyeti yüksek ürünlerden oluşmaktadır. Bunun yanında sanal gerçeklik teknolojisi henüz mükemmel değildir ve bazı sınırlamaları vardır. Örneğin; sanal gerçeklik cihazları, kullanıcının hareketlerini tam olarak takip edemeyebilir. Bazı kullanıcılar, sanal gerçeklik ekipmanlarını kullanırken baş dönmesi, mide bulantısı yaşayabilir. Sanal gerçeklik, hâlâ geliştirilme aşamasında olan bir teknolojidir.
