Burak BALCI'nın 7 Ocak 2024 tarihli yazısı: Tarihte Üretilen İlk Otomobil Elektrikle Çalışıyordu!
Son yıllarda sıkça konuşuyor olsak da elektrikli otomobillerin tarihi bilinenden çok daha eskiye dayanıyor. Tarihte kayıtlara geçen ilk otomobilin 1825 yılında Amerikalı mucit Thomas Davenport tarafından icat edildiğini belki de çok azımız biliyoruz.
Üstelik üretilen bu ilk otomobil elektrikle çalışıyordu!
Ancak bu aracın küçük bir kusuru vardı: Şarj edilemiyordu!
Lakin bu durum çok uzun sürmedi. Yalnızca birkaç sene sonra İskoçya'nın Aberdeen şehrinden başka bir mucit çıktı: Robert Anderson...
Anderson, hem elektrik hem de şarj edilebilen bir araç geliştirdi. 1900'lü yılların başlarında, Amerika'nın dört bir yanında elektrikli araçlar görmek mümkündü. Bu dönemde Amerika'da üretilen otomobillerin yüzde 27’sini elektrikli araçlar oluşturuyordu.
Dönemin teknik gelişmelerini yakından takip eden Osmanlı Padişahı 2. Abdülhamid de İngiltere'den elektrikli bir araba sipariş etmeye karar verdi.
1888 yılında İngiliz mucit Robert Anderson tarafından icat edilen elektrikli araçlardan sipariş edildi. İngiltere'den deniz yoluyla getirilen aracı ise önce dönemin Maliye Bakanı test etti. Ardından direksiyona geçen Sultan Abdülhamid, elektrikli aracı Yıldız Sarayı'na kadar kullandı. Hatta bir rivayete göre Sultan Abdülhamid elektrikli otomobille bir de kaza yaptı!
Peki, durum böyleyken ne oldu da elektrikli araçlar yerini içten yanmalı motorlu araçlara bıraktı?
Bu konudaki en büyük devrimi ünlü otomobil üreticisi Henry Ford yaptı diyebiliriz. Ford'un çıkardığı Model T, otomobil pazarında yeni bir milat oldu. Seri halde üretilen benzinli araçların fiyatları düştü, elektrikli araçlar yasaklandı ve elektrikli araçlara olan ilgi azaldı. Bu gelişme Amerika'da ve tüm dünyada otomobil pazarının baştan aşağıya değişmesine neden oldu.
Henry Ford'un bu hamlesi, elektrikli otomobil piyasasının yüz yıldan fazla beklemesinde neden oldu. Ancak elektrikli araç projeleri hiçbir zaman tam olarak sona ermedi. Günümüze kadar pek çok elektrikli otomobil geliştirildi fakat bunlar geniş kitlelerin kullanacağı seviyede yaygınlaşmadı.
Günümüzde ise nüfusun hızla artması, küresel ısınmanın insan yaşamını tehdit etmesi gibi gerekçeler nedeniyle fosil yakıtlarla çalışan araçlar için artık son vermek üzereyiz.
Almanya ve Hollanda'da dizel araçların bazı sokak ve caddelere girişi şimdiden yasaklandı. Birçok otomobil üreticisi 2030 yılından sonra dizel araç üretmeye son vereceklerini açıkladılar.
Türkiye, İngiltere ve Hindistan'ın da aralarında bulunduğu 33 ülke, sıfır emisyonlu araçlara geçiş mutabakat imzaladı. Bu mutabakata göre, 2035 yılına kadar benzinli ve dizel motorlu araçlar sıfır emisyonlu araçlara geçecek, 2040 yılına kadar tüm yeni otomobil ve kamyon satışları sıfır emisyona sahip olacak.
Uğruna savaşlar çıkartan, dünyanın yaklaşık son 2 yüz yılına damgasını vuran petrol türevi yakıtların devri sona ermek üzere. Günümüz itibariyle keşfedilmiş petrol rezervlerinin bugünkü kullanım miktarına indirdiğinde, mevcut rezervlerin 45-50 yıl sonra tükeneceği öngörülüyor.
Bu nedenle, elektrikli otomobiller artık bir seçenek değil, zorunluluk haline geldi. Elektrikli otomobiller, çevre dostu olmaları, sessiz olmaları ve bakım maliyetlerinin düşük olması gibi avantajları nedeniyle daha fazla tercih edilmeye başlandı.
Elektrikli otomobillerin yaygınlaşması, çevre kirliliğinin azaltılması, hava kalitesinin iyileştirilmesi ve küresel ısınmanın etkilerinin azaltılması gibi önemli faydalar sağlayacaktır.
