Nesrin YARIM ÖZOĞLU'nun 26 Nisan 2024 tarihli yazısı: Döner Kırmızıçizgimizdir
Bizi biz yapan bazı âdetlerimiz, bazı lezzetlerimiz var. Döner de bunlardan biri. Mesela özel günlerimizin akla ilk gelen lezzetidir döner. Nerede bir mevlit okutulur, hemen pilav üstü döner yapılır. Arkadaşlarla, aile ile dışarda yemek yenmek istendiğinde de akla ilk önce gelendir. Ankara’da yaşamaya başladığımda öğrendiğim bir âdet de sokak düğünü denildi mi kapının önüne gelen bir döner tezgâhı olmasıdır. Tüm mahalle sakinleri, eş dost düğünün de dönerin de tadını çıkartır. Söylesenize hangi ülkede bir yiyeceğe bu kadar ilgi gösterilebilir? Döner dedin mi duracaksın. “Acaba hangi ülkenindir” sorusunu kafandan atacaksın. Döner kırmızıçizgimizdir. Orada duracaksın.
Bildiğiniz üzere bu haftayı “döner diplomasisi” başlığı altında konuştuk. Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’in Türkiye ziyaretinde, Türkiye ile yakın kişisel bağlarının bir göstergesi olarak Berlinli bir döner ustasını da yanına alması ve Almanya Büyükelçiliği Rezidansı'nda düzenlediği etkinlikte 60 kiloluk döner ikram edilmesi, bu başlığın meydana gelmesine neden oldu. Yıllar önce Almanya’ya yerleşen büyüklerimiz, bu lezzeti o ülkeye tanıtmış olmalı ki Almanya’da birçok bölgede çok sayıda dönerci restoranı olduğunu duyuyoruz. Döner ocağında pişmiş etin salata ve mayonezle birlikte sunulduğu kebap türü, Almanya'da sıklıkla yenilen yemeklerden biri. Yani servis şekli değiştirilmiş olsa bile döner bizim döner.
Steinmeier'in danışmanlarından birinin, dönerin "bir tür Alman ulusal yemeği" hâline geldiğini belirttiği ifade edildi. Biz bu tartışmaları hep Yunanistan ile yaşadığımız için “Bu sefer de Almanya mı” şoku yaşamadık. İdmanlıyız. Almanya’da geleneksel olan o dönerin Almanya’ya gidiş hikâyesini iyi biliyoruz. Hikâyenin başkahramanları, bir zamanlar çalışmak için oraya göçmüş olan emekçi büyüklerimiz.
Tam da “döner diplomasisi”nin ortasında, geleneksel lezzet olan döner tescillendi. Bilin bakalım hangi ülkenin tescilini aldı. Avrupa Komisyonu, dönerin, Türkiye’nin geleneksel bir ürünü olduğunu resmen tescilledi. Tescil kararı Avrupa Birliği’nin 24 Nisan 2024 tarihli Resmi Gazetesi'nde yayımlandı. Karara 3 aylık askı süresinde itiraz olmazsa tescil kesinleşecek.
Döner, dünyanın neresine gidilirse gidilsin bulmanın mümkün olduğu ve belki de dünyanın en tanınmış yemeklerindendir. Böyle bir lezzetin kime ait olduğunu bilmeyen yoktur diye düşünüyorum. Artık tescillendiğine göre de dönerimize dokundurtmayız.
