Kadriye CİRİTCİ'nin 6 Eylül 2024 tarihli yazısı: Gökyüzü
Mavi, bir renkten daha fazlası bence.
Sonu olmayan bir gökyüzü, umut dolu bir deniz.. (Cemal Süreya)
Değerli okurlarım; adeta maviyle bütünleşmiş şiirlerine hayranlığımdan dolayı bugünkü köşe yazıma, Cemal Süreya dizeleri ile başlamak istedim. Gökyüzü ya da gök kubbe, çeşitli nedenlerden ötürü tanımlaması zor bir kavramdır. Hiç merak ettiniz mi gökyüzünü neden mavi görüyoruz? Birlikte bir göz atalım;
Gökyüzünü her baktığımızda mavi görüyoruz çünkü yine renkleri ayıran ve maviyi öne çıkaran fiziksel bir olay gerçekleşiyor. Fakat bu sefer sorumlu kırılma değil, saçılma. Dünya’nın atmosferi ise çeşitli gazlardan oluşan bir tabaka. Işığın, atmosferdeki bu gaz molekülleriyle etkileşmesi sonucunda mavi gökyüzü oluşuyor.
Güneş gökyüzünde yükseldiği zamanlarda Güneş'ten gelen kısa dalga boylu mavi ışık daha uzun dalga boylu renklere göre çok daha fazla saçılarak her yöne dağılıyor ve bu durum gökyüzünün mavi görünmesine sebep oluyor. Atmosferden geçerken ışık, havadaki gazlar ve partiküller tarafından emiliyor ve sonra dalga boyu uzunluğuna göre farklı yönlere saçılıyor. En kısa dalga boyuna sahip mavi ışınlar daha geniş bir alana saçılıyorlar. İşte, gökyüzünün mavi görünmesinin nedeni budur. Radyasyonun Dünya'ya ulaşması için tüm bu engelleri aşması gerekiyor. Atmosferde asılı duran parçacıkların üzerine düştüğünde ışığın dağıldığı ve tüm spektrumdan en çok mavi rengin etkilendiği ortaya çıkıyor. Hava molekülleri ve çok küçük parçacıklar tarafından mavi ışığın seçici saçılımı, uzaktaki dağlarında mavi görünmesine neden olabiliyor.
Mavinin insana verdiği huzur elbette tartışılamaz. Hele birde deniz kenarında iseniz iki mavi arasında kalmanın hazzı bir başka oluyor. Gökyüzü, yeryüzünün üzerine serilmiş mavi bir örtü. Bulutların ahenkle dans ettiği, güneşin doğarken ve batarken en güzel renklerini sergilediği bu geniş mavilik; insan ruhuna huzur ve ilham veriyor.
Gökyüzünün maviliği, bende her zaman umut ve özgürlük hissini uyandırır. Başımı gök kubbeye her çevirdiğimde kalbim, bedenim huzurla dolar ve kendimi çok hafiflemiş hissederim. Sıkıntılı olduğunuz zamanlarda derin derin nefes alıp başınızı göğe çevirin ve kuş olup kanat çırptığınızı hayal edin inanın sizi ferahlatacaktır. Ruhum ve kalbim daraldığı zamanlarda gökyüzüne bakıp, hayallerimi özgür bırakıyorum. Biliyorum ki, gerçekleşmeyecek hiç bir hayal yoktur. Biraz sabır, biraz cesaret, biraz azim… Çünkü benim hayallerimde gökyüzü kadar engin, gökyüzü kadar özgür. Kim engel olabilir ki kuşların gökyüzünde salına, salına kanat çırpmasına, kim engel olabilir ki, onların gökyüzüne kafa tutuşlarına. Gözlerimiz gökyüzü ile her buluştuğunda bir dilim umut, bir dilim mavidir yüreğimizi ferahlatan. Ruhunuzu ve kalbinizi özgürleştirin.
Sevgiyle ve maviyle kalın efendim.