Nesrin YARIM ÖZOĞLU'nun 28 Ağustos 2023 tarihli yazısı: Yapay Zeka Tehlikeli mi?

Yapay zeka. Herkes bundan bahsediyor. Çağımızın ana gündem konularının başında geliyor. Şirketler yapay zeka ile karlılık oranlarını bir bir açıklarken kimi yapay zekanın birçok sektörü doğru veya dolaylı yoldan bitireceği endişesini yaşıyor. En büyük tehlikelerden birinin de yapay zeka ile yapılabilecek dolandırıcılık olayları olduğu söyleniyor. Peki bu yapay zeka söylenildiği kadar tehlikeli mi?

Hayata olan faydalarının yanında yapay zekanın kötü niyetler için de kullanılabileceği üzerinde duruluyor. Geleceğin en büyük dolandırıcılık suçlarının yapay zeka ile yapılacağı belirtiliyordu ki geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sesini taklit ederek dolandırıcılık yapılmıştı. Yapay zeka ile Erdoğan’ın sesini taklit edip, bazı iş insanları ile üst düzey kamu yöneticilerini arayarak çıkar sağlamaya çalışan 26 yaşındaki şahıs, yakalanarak gözaltına alınmıştı. Şahsın kendisini cumhurbaşkanlığında çalışan bir kişi olarak tanıttığı, insanları arayıp para istediği belirtildi. İfadesinde uygulamalar aracılığıyla kendi konuşmalarını Erdoğan’ın sesine döndürerek bu sesleri aradığı kişilere dinlettiğine de yer verilirken soruşturma kapsamında henüz mağdurların tespit edilememesi nedeni ile şüphelinin hangi miktarda maddi menfaat elde ettiğinin belirlenemediği kaydedildi. Uzmanlar da yapay zeka üzerinden dolandırıcılığın gelecek dönemlerin en büyük suç alanı olacağından bahsediyor. Çünkü yapay zeka, insan davranışlarını analiz eden bunun üzerinden türlü algoritmalar üreten bir yapı. Kişinin bilgilerinden, attığı tweetlerinden ve dijital dünyadaki ayak izlerinden hareketle kişiye dönük dolandırıcılık sistemi dahi oluşturabilir. Kişiye ait ses tonu, lehçe yapay zeka tarafından birebir taklit edilebiliyor. Bu durumda da büyük bir tehlike oluşturmaya açık hale geliyor.

Yapay zekâ çok önemli bir güç ve etki alanı hızla artıyor. Böyle bir gücün üretim ve kullanımının, herhangi bir tek elde toplanması dünya üzerindeki dengeleri değiştirebileceği savunuluyor. Yapay zekanın nasıl kullanılacağını düzenleyen çok az kural var. Bu nedenle uzmanlar yapay zekanın hızlı büyümesinin tehlikeli olabileceği uyarısında bulunuyor. Hatta yapay zeka araştırmalarının durdurulması gerektiğini söyleyenler bile var. ABD merkezli Center for AI Safety (Yapay Zeka Güvenlik Merkezi), önde gelen onlarca teknoloji uzmanı tarafından imzalanan bir bildiri yayımladı. Merkez, yapay zekanın toplumu istikrarsızlaştırabilecek yanlış bilgiler üretmek için kullanılabileceğini savunuyor. Hatta makinelerin yönetimi ele geçirecek kadar zeki hale gelebileceğini ve bunun da insanlığın yok olmasına yol açabileceğini söylüyorlar.

Yapay zeka ile birlikte bazı mesleklerinde risk altında olduğu endişesi var. Yatırım bankası Goldman Sachs'ın yakın zamanda yayımladığı bir rapor, belirli görevler ve iş fonksiyonları otomatik hale geldikçe, yapay zekanın dünya genelinde 300 milyon tam zamanlı istihdama eşdeğer işin yerini alabileceğini öne sürmüş. Bu da ABD ve Avrupa'da şu anda insanların yaptığı tüm işlerin dörtte birine denk geliyormuş. Raporda, idari işler, hukuk işleri, mimarlık ve yönetim de dahil olmak üzere etkilenebilecek bir dizi sektör ve rol vurgulanıyor.

İstihdama büyük darbe vurması beklenen yapay zeka modern yaşamın birçok alanını kolaylaşırmak adına faaliyetlerde de bulunuyor. Tıpta ve bilimin bazı alanlarında halihazırda yapay zekadan faydalanılıyor; doktorlar meme kanserlerini tespit etmek için, bilim insanları ise yeni antibiyotikler geliştirmek için bu teknolojiyi kullanıyor. Yani her şeyde olduğu gibi geliştirilen bu teknolojiyi kimi iyi niyetle kullanırken kimi menfaatleri doğrultusunda kullabiliyor. 

Bu teknoloji inanlığın sonunu getirir mi bilemiyorum ama belli başlı kurallar çerçevesinde kullanılması gerekiyor. Bunun için de yapay zekanın sınırlarını belirleyen kurallarının olması şart.