Nesrin YARIM ÖZOĞLU'nun 2 Şubat 2024 tarihli yazısı: Başımıza Bir de Çip Geldi
Teknoloji ilerlerken hangi boyuta gelebileceğini tahmin edemezdik. Her yeni gün, yeni bir gelişme ile uyanıyoruz. İnsan hayatı için kolaylık mı yoksa insan hayatını çıkmaza sokacak gelişmeler mi olduğu büyük tartışma konusu olan birçok gelişme ile her yeni güne başlıyoruz. Son gelişmemiz ise bir kişinin beynine takılan çip. “Başımıza bu da mı gelecekti” demeyin. Bu gelişmeler, çoğu insanın kokulu rüyası olan hastalıkların önüne geçecek adımlar.
Teknolojik gelişmeler denilince akla ilk gelen isim olan Elon Musk, bir insana ilk defa Neuralink çip takıldığını duyurdu. İnsan hayatını kökten değiştirecek yeniliklerden biri olan Neuralink'in temel amacı, özellikle felç gibi motor fonksiyon bozuklukları olan kişilere yardımcı olmak ve onlara daha bağımsız bir yaşam sunmak. Parkinson hastalığı, Alzheimer ve diğer nörolojik rahatsızlıkların tedavisinde de kullanılması hedeflenen çip, beyindeki elektriksel aktiviteyi okuyarak bu bilgileri dijital sinyallere dönüştürüyor ve böylece kullanıcının düşünceleriyle bilgisayarları veya diğer elektronik cihazları kontrol etmesine olanak tanıyor. Bu, birçok insan için kâbus olan ya da olabilecek Parkinson hastalığı ve Alzheimer için umut olabilir. Peki ya işler yolunda gitmezse ne olur?
Çok önceden hayalini bile kuramayacağımız bu gelişme karşısında şaşkınlığımızı bir kenara bırakma zamanı geldi. “Nasıl oluyor da insan beynine ufak çip takıyorlar” diye düşünenler varsa sorularına ben de birkaç yerden araştırma yaparak cevap vereyim. Elon Musk’ın “Telepathy” adını verdiği çip, kozmetik olarak görünmüyor ve gidilen her yerde bilgisayar veya mobil cihazdan kontrol etme olanağı sağlayacak şekilde tasarlandı. Çip, insan vücudunun dayanabileceğinden daha zorlu fizyolojik koşullara karşı dayanıklı olduğu gibi biyouyumlu bir muhafaza içerisinde hava geçirmiyor. Dışarıdan kablosuz şarj edilebilen ve küçük bir pille çalışan Telepathy; gelişmiş, özel ve düşük güçlü bir çip.
Dünya gündeminde olmayı başaran Elon Musk’ın, geçtiğimiz gün duyurduğu bu haber geniş bir yankı da uyandırdı. Musk’a göre, deneme başarılı gidiyor. Takılan kişinin iyileşme sürecinde olduğunu açıklaması ise birçok kişiye Neuralink çipini merak ettiriyor. Bu çipin en bariz faydalardan biri, felçli hastaların veya motor fonksiyonları kısıtlı olan bireylerin durumunun iyileştirilmesi olarak görülüyor. Neuralink, beyin sinyallerini doğrudan dijital komutlara dönüştürebildiği için felçli bireylerin tekrar hareket etmelerine veya hareket kabiliyetlerinin bir kısmını geri kazanmalarına yardımcı olabilir. Parkinson hastalığı, Alzheimer, epilepsi ve diğer nörolojik rahatsızlıkların tedavisinde önemli bir araç da olabilir. Beyin sinyallerini daha iyi anlamak, bu hastalıkların nasıl tedavi edilebileceğine dair yeni yollar sunabilir. Beyin çipleri, depresyon ve anksiyete gibi zihinsel sağlık sorunlarının tedavisinde de kullanılabilir. Beynin belirli bölgelerine müdahale ederek bu rahatsızlıklara yol açan kimyasal dengesizliklerin düzeltilmesi, bu cihaz sayesinde mümkün olabilir.
Elon Musk’ın deneyinin başarılı olduğunu söylemesi ve erken test sonuçlarının umut verici olmasının yanı sıra bazı kaygılar da yok değil. Çipi implant edecek beyin cerrahisi robotlarının gerekliliği, endişe duyulacak konulardan biri. Çünkü bu cihazlar hakkında güvenlik ve eğitim kaygıları var. Bu yüzden de verilerin azlığı, daha fazla çalışma ve araştırma gerektiriyor. Bu kadar teknolojik gelişmelerin bazı endişeleri de peşinde getirmesi çok normal. Yani bu gelişmelerle heyecan ve endişe arasında büyük bir gelgit yaşanıyor. Ne diyelim, her yeni gelişmenin insanlık için faydalı olmasını dilemekten başka çaremiz yok. Çünkü her şey gelişiyor ve teknoloji durdurulamıyor.
