Kadriye CİRİTCİ'nin 16 Ocak 2024 tarihli yazısı: Kardelen

Kardelen genellikle soğuk kış aylarının sonunda karın altından çıkan ilk çiçeklerden biri olarak bilinir. Bilimsel adı "galanthus" olan kardelen, eski Yunancada "süt beyazı çiçek" anlamına gelir ve bu adı, kara benzediği için parlak beyaz çiçeklerinden almıştır. Karın yağmasını bekleyen bu çiçek, karın kokusunu alır almaz toprağın altından çıkar. Bu yüzden kardelen çiçeğinin anlamı, “fedakârlık” ve “sabır” şeklindedir. Kardelenin kültürel ve tarihsel önemi, birçok kültürde yeniden doğuşun ve umudun bir sembolü olarak yer alır. Türkiye’de Akseki ilçesinin yaylarında görsel bir şölen sunan kardelenler görülmeye değer güzelliktedir. Doğu ve Güneydoğu bölgesinde de görmek mümkündür. Su isteği yoktur, -15 derece sıcaklıktan bile etkilenmeyen dayanıklı bir çiçektir ve Ocak ayından Mart sonuna kadar çiçek açar. Kardelen çiçeği iyi bakılıp mutlu edilirse 3 aya kadar çiçeğini koruyabilir. İngiltere’ye özgü bir kır çiçeği olduğuna inanılan kardelen çiçeği aslında Avrupa'ya özgü bir bitkidir. Romalılar tarafından İngiltere'ye getirildiği iddia edilmektedir. Amaryllidaceae familyasında yer alan 20 bitki türünün küçük bir cinsidir.

Kardelen çiçeği, asırlardır efsanelere konu olan bir çiçek olarak da bilinir. Nesilden nesle aktarılan kardelen çiçeği ile ilgili hikâyeler sayesinde pek çok kişi, cesaretli ve vefalı olmayı öğrenmiştir. Anadolu’nun verimli topraklarında onca zorluğa rağmen açan kardelen çiçeği çeşitleri hem kokusuyla hem de şifalı özelliğiyle en çok merak edilen bitkiler listesine girmiştir.

Tarihte pek çok hikâyesi bulunan kardelenin en dikkat çeken efsanelerinden biri şöyledir:

Bir Moldova efsanesine göre ilkbahar ile kış cadısı bir kavgaya tutuşur. Lady Spring, kış cadısının parmağını keser. Bir kan damlası karı eritir ve oradan bir kardelen çıkmaya başlar. Bu çiçek, Moldova'da hâlen kış cadısına karşı zafer kazanan cesur ilkbahar savaşçısını temsil eden bir çiçektir.

Bir diğeri ise en çok bilinen hikâyedir: Erkek çiçek bembeyaz karlarla dolu olan toprağı delmiş ve sevgilisine kavuşmak için açmış. Ancak bakmış ki sevdiği çiçek henüz ortalarda görünmüyor. Sevdiğini göremeyen erkek çiçek, karları deldikten sonra onca soğuğa dayanamamış ve yenik düşmüş. Sevdiğine verdiği sözü tutan çiçeğe kardelen adı verilmiş.

Kardelen çiçekleri, kışın olanca zorbalığına karşı, kış uykusundaki doğanın tüm canlılarına âdeta Nazım Hikmet gibi “Güzel günler göreceğiz çocuklar, Güzel günler… Sürün atları maviliklere” diye seslenip kara inat yeşerip gelişir. Hayata karşı duruşumuz da böyle olmalı. Her şeye inat yaşamın zorluklarına karşı direnmek ve cesaretle her zorluğun üstesinden gelebilmek…

Kardelen cesareti, sabrı, vefası, mücadelesi bol bir yaşam ve birlikte hayat yolculuğu yapabileceğiniz yol arkadaşları dilerim.

Saygılarımla…