Nesrin YARIM ÖZOĞLU'nun 25 Ağustos 2023 tarihli yazısı: Kiracı - Ev Sahibi Çıkmazı
Kiracısının kapısına dayanan da var, yumruk yumruğa kavga eden de var, kiracısını evden çıkartamadığı için kendi sokakta kalan da var. Kiracı-ev sahibi krizleri tam bir çıkmaza dönmüşken birbirinden kötü görüntü ve olaylar da peş peşe gelmeye devam ediyor.
Türkiye, enflasyonla birlikte artan konut fiyatlarının en büyük sorun dalgasını kiracı-ev sahibi krizleri ile yaşıyor. Yurdun dört bir yanından gelen haberler hiç iç açıcı boyutta değil. Devletin belirlediği zam oranının çok üstünde zam yapan, kiracısının suyunu, elektiğini kesip kapısına dayanan ev sahipleri ile ev sahibinin yasal “çık” teklifine uymayıp ev sahibine hayatı zindan eden, kiraladığı evi yakıp yıkıp ateşe veren hatta içindeki taşınmaz eşyaları bile çalıp giden ev sahibini, mülk sahibi olduğu için burnundan getiren kiracı-ev sahibi çıkmazında herkes haklı, herkes çaresiz. Ev sahibi, her şeyin fiyatı artarken kira gelirinin yerinde saymasından şikâyetçiyken kiracı, gelirine uygun kiralık ev bulamamasından şikâyetçi. Haksız da sayılmaz. Asgari ücretin 11 bin 400 TL olduğu ülkemizde kiraların aylık 10 bin TL’nin üzerinde olması, bir vatandaş için çaresizlikten başka ne olabilir.
İşte tam da bu yüzden ev sahibi-kiracı çıkmazları gitgide büyük krizler oluşturmaya başladı. Son olarak Zonguldak’ta kiracısının kapısına dayanan ev sahibi-kiracı kavgasını izlemişsinizdir. Hani şu evin güvenlik kamarasına yansıyan, küçük bir çocuğun, kavganın tam ortasında kaldığı, hıçkıra hıçkıra ağladığı çirkin görüntüler... Yurdun birçok yerinden böyle görüntüler geliyor. Mahkemeler, anlaşamayan kiracı-ev sahibi dosyaları ile dolup taşmış durumda. Kiracı-ev sahibi davalarının önceki yıllara göre üç katı geçtiği belirtiliyor.
Bu meselenin bir an önce çözülmesi şart. Yoksa görmek istemediğimiz kötü manzaralara daha çok maruz kalacağız. İki tarafın da haklı sebepleri çok, iki taraf da çaresiz. Fahiş kira fiyatları karşısında çaresiz kalan kiracı da haklı, her şeyin aşırı arttığı devirde evini değerinde kiraya vermek isteyen, belki de gelen kira ile geçinmek zorunda olan ev sahibi de haklı. Haklarını suistimal eden kiracı da var, fahiş fiyatlardan yararlanıp kiracısını zor durumda bırakan ev sahibi de var. Mesela son duyumlara göre ev sahipleri, artık çoklu kiraya verme gibi bir yöntem bulmuşlar. Yani evi apart sistemi gibi birden çok kişiye kiraya verip daha çok para kazanmak istiyorlar. Kiracısının siciline bakıp bankadan kredi puan tablosunu isteyen de... Bu kiracılık boyutu çok farklı bir yere gitmek üzere.
İnsanların, birbirlerinin canına kastetmeye başladıkları bu konuda daha kararlı adımlar atılmalı. Zonguldak’ta güvenlik kamerasına yansıyan o yavrucağın yaşadığı korku gibi arada kalan çocuklarımıza ağır travmalar yaşatılmamalı.
