Elif Aybike Demir'in 10 Ocak 2023 tarihli yazısı: Öteki Dünyalar

"İnsanlar hangi dünyaya kulak kesilmişse ötekine sağır / O ferah ve delişmen birçok alınlarda betondan tanrılara kulluğun zırhı vardır" diyor İsmet Özel.

Bu dizeleri ne zaman hatırlasam hemen peşinden Peyk grubunun 'Köleler ve Kilitler' şarkısı gelir aklıma. Sonra içim biraz rahatlar, birileri kendileri dışında gelişen olaylara kulaklarını kapatmayı reddediyor; kimilerinin gerçekten haberi olmadığı kimilerininse üç maymunu oynadığı dünyada çok yazık ki var olan gerçekleri, en iyi yaptıkları şekilde herkese anlatmayı, duyurmayı seçiyor; seslerini ulaştırabildikleri herkesi tek bir dünyanın varlığı yanılgısından uyandırmaya, 'öteki'ne sağır olan kulaklarını açmaya çabalıyor diye.

Grubun vokali, şarkının hikâyesini (daha doğrusu şarkıyı yazmalarına sebep olan olayı), konuk olduğu bir projede anlatıyor. Vokalin anlattıklarına göre; yanılmıyorsam bundan 10 yıl kadar önce Ahmetbeyli tarafında bir tekne batıyor. İçlerinde kadın ve çocukların bulunduğu 60 kişi kamaralarında kapalı oldukları için boğularak can veriyor ve bu olay kıyıya çok yakın bir mesafede (teknenin kıyıdan görünebileceği kadar yakın) gerçekleşiyor. Teknenin kaptanı, insanları orada kaderlerine terk ederek kaçıyor, tekne batarken hiçbir şey yapmıyor. Daha sonra o bölgede çalışan bir bahçıvan, olayın etkisiyle, haberdar olduğu durumu anlatmaya başlıyor. Bahçıvan, duyduklarını anlatırken şöyle bir cümle kuruyor, "Şuracıkta, uzatsan ayağın değer, o kadar yakın, insanları boğmuşlar." İşte bu sözler, İrfan Alış’ın da (Peyk’in vokali) duyduklarını herkese anlatacağı o şarkının çıkış noktası, ilham kaynağı oluyor.

Alış, bu yaşananların bir köleliğin sonucu olduğu düşünüyor ve daha iyi bir aktarım sağlayabilmek adına kölelik tarihi üzerine araştırma yapmaya başlıyor.

Peyk’in vokali dyor ki, "Bir şeyleri değiştirmek için önce buna inanmak gerekir. Mesleğiniz her ne olursa olsun her zaman yapabileceğiniz küçük devrimler vardır."

Ben de bir gazeteci olarak kalemimin, değiştirmeyi ve güzelleştirmeyi başaran kalemlerden olmasını diliyorum.

Sıralı akışıyla olmamakla beraber, buraya 'Köleler ve Kilitler'den birkaç satır bırakmak istiyorum.

"…Kitlidir ambarlar, sanki insan kapanı / Oysa sahiller öyle yakındı, uzatsan değerdi ayağın / Bir gemi batıyor cani sulara / Çünkü kaptanlar korkan isyandan, fırtınalardan bile fazla / Merhamet yok / Sözde insanlar korkar Allah’tan, kalubeladan bu yana / Bir gemi batıyor cani sulara / İnsanın insana ettiğine bak…"