Nesrin YARIM ÖZOĞLU'nun 7 Ağustos 2023 tarihli yazısı: Sularımız Isınıyor
Sayamadığımız kaçıncı sıcak hava dalgasındayız bilemiyorum ama bu yaz zorlu bir sıcak hava ile imtihan veriyoruz. Afrika sıcaklarının çöl sıcakları ile yarıştığı bu yaz, 50 dereceye dayanan sıcaklık ile tanıştık. Kimi asfaltta yumurta pişirdi kimi serinlemek için elinden geleni yaptı. Hava ısınır da deniz ve okyanus suları ısınmaz mı? Isındı ve en büyük imtihanı sularımız veriyor.
Küresel ısınma sularımızı ve dolayısıyla ekolojik dengeyi de derinden etkiliyor. Sadece havanın sıcak olması değil okyanus ve deniz sularının ısınıyor olması da büyük tehlike oluşturuyor. İklim değişikliğinin etkisiyle ısınan okyanuslarda su sıcaklığı şu ana kadar kayda geçen en yüksek düzeyine çıktı. Avrupa Birliği'nin iklim değişikliğini izleyen kuruluşu Copernicus, günlük ortalama deniz yüzeyi sıcaklığının 2016 yılının aynı dönemindeki son rekoru aştığını duyurdu. Deniz yüzeyi sıcaklığı, yılın bu döneminin ortalamasının çok üzerinde 20,96 dereceye kadar çıktı.
Deniz suyunun ısınması buzulların da erimesine neden oluyor. Bu da deniz seviyelerinin yükselmesini de hızlandırabiliyor. Isınan okyanuslar ve sıcak hava dalgaları, deniz canlıları, örneğin balıklar ve balinalar gibi türlerin soğuk su arayışıyla göçmesine, bu da beslenme zincirinin bozulmasına yol açıyor. Uzmanlar bu nedenle sulardaki balık sayısının azalabileceği uyarısında bulunuyor. Suların ısınmasının bir başka sonucu da köpek balıkları gibi türlerin değişimden huzursuz olarak saldırganlaşması.
Su sıcaklığının gelmiş olduğu seviye son yılların en yüksek seviyesinde. Bilim insanları, okyanusların şu sıralarda neden bu kadar ısındığını inceliyor fakat kesin olarak söyledikleri şey şu: İklim değişikliği, okyanusların, küresel ısınmaya sebep olan sera gazlarını giderek artan miktarda emerek ısınmasına yol açıyor.
Bu yaz yaşadığımız sıcak hava dalgasına El Nino deniliyor. El Nino’nun önümüzdeki yaza da damga vuracağı şimdilerde konuşulanlar arasında. Bu yazı 40 derecelerin üzerinde geçiriyoruz, önümüzdeki yaz aylarına da şimdiden hazır olmakta fayda var. Hadi biz hazır olalım ama buzullar, okyanuslar ekolojik denge de hazır mı? Sıcak demek suyun fazla tüketilmesi demek. Barajlarımız da hazır mı? Her şeyi olması gerektiği kadar yaşamak ne kadar önemli değil mi? Ne eksik ne bir fazla. İşte doğa da tam bunu istiyor, aksi takdirde dengesi alt üst oluyor. Doğanın dengesinin bozulması da beslenmemizden tutun da günlük hayatımıza kadar etki ediyor.
