Mürvet KARA'nın 13 Nisan 2024 tarihli yazısı: Tiyatronun da Dijitali Olur mu? - 8
Tiyatronun dijitalleşmesi dediğimiz zaman aklımıza ilk olarak online oyunlar geliyor. Oysa konunun bir de tanıtım boyutu mevcut. Bu yazıda küresel salgın sürecinde sıkça konuşulan konular arasında bulunan tiyatroya ilişkin tanıtım faaliyetlerinin dijitalleşmesine değineceğiz.
Salgın sürecinde evlerine kapanan insanların kültür ve sanata ihtiyaç duyması, tanıtım faaliyetlerinin insanların evlerinin içine kadar girmesini gerektirmiştir. Bu durum, tiyatro sanatının daha geniş kitlelere ulaşmasına da imkân tanımıştır. Ancak burada bir nüans bulunuyor. Nedir bu nüans? Dijital mecralarda gerçekleşen tiyatro gösterimlerinin kendisi bir tanıtım stratejisidir. Dönemin tiyatro sanatçıları bunun farkında olarak ya da olmayarak kendi tanıtımlarını gerçekleştirmiştir. Konuya ilişkin yaptığım derinlemesine mülakatlardan elde ettiğim sonuçlar ve cevapların tek cümlelik indirgenmiş hâlleri ise 13 numaralı tablomuzda yer almaktadır.
Daha önce serimlediğimiz konular göz önünde bulundurulduğunda ve tabloya bakıldığında görülüyor ki tanıtım çalışmaları dijital mecralarda daha kolay gerçekleşmektedir. Bununla beraber, dijital mecralarda gerçekleştirilen tiyatral formlar, tiyatroların tanıtımına olumlu yönde etki etmiştir. Sonuç olarak dijital mecraların kullanılması, tiyatro sanatının bilinirliğini artırmıştır ve artırmaya da devam edecektir. Katılımcıların mülakatlar esnasında değinmediği bir husus vardır, o da; bilgisayar oyunları ile tiyatronun melezlendiği tiyatral biçimlerden neşet edecek eleştirilerin de tanıtım faaliyeti olarak kullanılabilme potansiyelidir. Yani burada dijital bir oyun formatında bir başka oyunun eleştirisinin yapılabilmesinden bahsediyorum. Söz gelimi X adlı tiyatro oyunun eleştirisini “X adlı oyunun eleştirisi” başlığı altında bir bilgisayar oyunu tadında kullanıcı deneyimine açmak mümkündür. Buradan hareketle tanıtım faaliyetlerinin dijitalleşme ile kolaylaştığını ancak yeni teknolojileri bünyesine katarak ilerlediğini söyleyebilirim. Bu soruya gelen yanıtlardan ve yaptığım literatür taramasından elde ettiğim sonuçlara göre Medyalaşan Tiyatro ile Oyunlaşan Yayın-Tanıtım fenomenini elde ettim. Bu fenomenin kısaca tanımlanması gerekirse şöyle söylerim: “Tiyatronun dijital mecralarda var olmak için medya mecralarında görünür olmasıyla beraber yayın-tanıtım faaliyetlerinin de dijital mecraların kodlarını kullanarak oyunlaşmasıdır.”
Bir sonraki yazımızda dijital tanıtım faaliyetleri ile tiyatronun popülerliği arasındaki korelasyonu araştıracağız.
