Eylem Esen ARABACI'nın 23 Eylül 2023 tarihli yazısı: Bir Dönemin Çalkantısı: Tükenmişlik Sendromu
Günümüzün hızlı tempolu ve yoğun yaşam tarzı, çalışma koşullarındaki değişiklikler ve teknolojik gelişmeler, birçok insanın karşı karşıya kaldığı bir sorunu daha da ön plana çıkardı: Tükenmişlik Sendromu. Bu kavramla, Muhteşem Yüzyıl Oyuncusu Meryem Uzerli ile birlikte karşılaşmıştık. Diziden ayrılan oyuncu için “Ünlü oyuncu tükenmişlik sendromunda! Adlı haberleri hala hatırlıyorum. Türkiye’de medyanın da etkisiyle bu konu sıkça tekrarlanmış ve duyulmuştu. Tükenmişlik sendromu, fiziksel ve duygusal olarak tükenmişlik hissi, azalmış motivasyon ve iş veya kişisel yaşamın genel olarak olumsuz etkilenmesi ile karakterize edilen bir durumdur. İnsanların sadece fiziksel değil, zihinsel ve duygusal enerjilerini de tükenmiş hissettiği bu sendrom, modern yaşamın zorluklarına bir tepki olarak ortaya çıkmaktadır.
Tükenmişlik sendromu, birçok farklı faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkabilmektedir. İş yerinde aşırı çalışma, yüksek iş yükü, sürekli olarak iş yetiştirme baskısı, iş dengesizlikleri ve sürekli olarak erişilebilir olma beklentisi gibi faktörler tükenmişliğe yol açabilir. Özellikle pandemi gibi olağandışı dönemlerde, çalışanlar evden çalışmanın getirdiği sınırlamalar, iş ile özel hayat arasındaki sınırların belirsizleşmesi gibi ek zorluklarla karşı karşıya kaldılar. Bu da pandemi döneminde insanlarda görülen tükenmişlik sendromu hissinin artmasına sebep oldu. Ve yine sıklıkla bu kavramla karşı karşıya kaldık.
Tükenmişlik sendromunun belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak yaygın işaretler arasında sürekli yorgunluk, motivasyon kaybı, uyku sorunları, depresyon belirtileri, düşük özsaygı, öfke ve endişe yer almaktadır. Bu belirtiler, kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir ve iş performansını da olumsuz etkileyebilir. Bu sorunun üstesinden gelmek ve tükenmişlik sendromunu önlemek için bazı önlemler almak önemlidir. İş yerlerinin daha iyi iş dengesi sağlamak için politika ve uygulamaları gözden geçirmesi gerekebilir. Çalışanlara stres yönetimi becerilerini geliştirmeleri için destek sunulabilir. Ayrıca, kişisel bakım ve rahatlama aktiviteleri, bu sendromun etkilerini azaltmada yardımcı olabilir.
Tükenmişlik sendromu, modern yaşamın kaçınılmaz bir sonucu gibi görünebilir, ancak bu sorunu yönetmek ve önlemek mümkündür. Bilinçli çaba ve destek ile insanlar, daha dengeli ve tatmin edici bir yaşam tarzı sürdürebilirler. Sağlık ve mutluluk, çalışma hayatının vazgeçilmez bir parçası olmalıdır. Bu nedenle tükenmişlik sendromuna karşı mücadele etmek hem bireysel hem de toplumsal bir sorumluluktur.