Elif Aybike DEMİR'in 3 Ekim 2023 tarihli yazısı: Cahil Cesareti Ve Aramızdaki Cesur Cahiller -2-
Bir önceki yazıda cahil kelimesinin tanımı ile birlikte cesur (!) davranışlar sergileyerek sorunlar çıkmasına sebep olan, bizim oralarda çok kullanılan şekilde "kısa günde kırk kere" karşılaştığımız ve yapılanları "cahil cesareti" olarak adlandırabileceğimiz birçok eyleme şahit olduğumuzdan bahsetmiştim. Daha sonrasında ne tür davranışları cesur cahillerin yaptığını düşündüğüme dair örnekler sıralamıştım. Bu yazıda ise konu ile ilgili gerçekleştirilmiş olan bilimsel bir çalışma sonucunda ortaya koyulan fikri aktaracağım.
Sosyal Psikoloji Profesörü David Dunning ve öğrencisi Justin Kruger'ı " Şunun araştırmasını yapmak zorunda hissettirecek bir olayın yaşanmış olması gerçekten inanılır gibi değil" dedirtecek bir çalışma yapmaya iten durumu anlatalım öncelikle.
1995'in 6 Ocak günü Pittsburgh'da bir bankada silahlı soygun gerçekleştiren iki kafadar McArthur Wheeler ile Clifton Earl, çalışır durumda ve kayıtta olan güvenlik kameralarını umursamadan kendilerini gizleme gereği duymayarak eylemi gerçekleştirmiş, sonrasında haklarında yakalama kararı çıkmıştır. Olaydan aylar sonra tutuklanan McArthur Wheeler, hakkındaki suçlamayı duyduğunda yakalanmış olması karşısında şaşkınlığını şu sözlerle ifade etmiştir: "Ama ben o gün yüzüme limon suyu sürmüştüm." Wheeler'a bu fikri, suç ortağı Clifton Earl vermiş ve Wheeler da sorgusuz sualsiz fikri benimseyip uygulamıştır.
Olayla ilgili haberleri takip eden Profesör David Dunning ve Justin Kruger, kişilerin asıl yetenekleri ile kendilerince algıladıkları yeteneklerini ölçebilecekleri bir araştırma yapmıştır. Dunning, Wheeler'ın bu akıl tutulmasını, "Wheeler, banka soyguncusu bile olamayacak kadar aptalsa ve bunu anlayamayacak kadar da aptalsa; aptallığı, onu kendi aptallığının farkında olmaktan alıkoymuştur" şeklinde açıklamıştır.
Dunning ve Kruger'ın 1999 yılında yazdığı bir makale sayesinde "Dunning-Kruger Etkisi" adlı bir kavram ortaya çıkmıştır. Bu kavram; "kişinin, kendi kabiliyetlerini gerçekte olandan daha üst seviyelerde olduğunu var sayması/zannetmesi, bundan dolayı da kendi kabiliyetsizliklerini fark etmedikleri için yaptıkları seçimlerin harika olduğunu düşünmesi" şeklinde açıklanmaktadır.
