Furkan ERKAN’ın 8 Eylül 2023 tarihli yazısı: Güldüğünüz Şeyler Zekanızı Etkiliyor

Kızılcık Şerbeti dizisinin ilk bölümlerinde Abdullah Bey, Alev’i bir öğle yemeğine çıkarıyor.

Birbirini tanımayan ikili farklı kafa yapılarına ve hayat tarzına sahip olsalar da bir şekilde sohbet etmeye başlıyorlar.

Sohbet esnasında Abdullah Bey, Alev’in ağzına geleni söyleme ve rahat davranma gibi davranışlarını fark ediyor. Sonrasında onun bu yönlerini Alev’i kırmadan, ona hakaret etmeden, ince bir şekilde ve ti’ye alarak kendisine (Alev’e) hatırlatıyor.

Yani Abdullah Bey ironiyi kullanarak Alev’e hoş bir espri yapıyor. Sonrasında bu durum Alev’i de güldürüyor ve ‘’Espri yaptığınız gözümden kaçmadı. Espri yapmak zeka gerektirir’’ minvalinde bir cümle söylüyor.

Bu gerçekten de doğru bir tespit.

İşin özünde zaten, hepimizi diğer canlılardan ayıran özellik olarak da ‘’düşünmek’’ geliyor.

Siz de bir şeye gülmeden önce 1-2 saniye düşünüp öyle reaksiyon gösteriyorsunuzdur muhtemelen. Hatta bazı esprileri bir film gibi kafanızda canlandırmaya başladığınız da olmuştur.

Hal böyle olunca güldüğünüz şeyler zekanızı etkileyebiliyor.

Özellikle biraz daha üzerine düşünülüp tasarlanmış, ironi ve sarkazmdan beslenen ve genellikle de gerçek hayatta yaşanmış ya da yaşanması muhtemel olayları içeren kara komedi, sizin mizah anlayışınızı temsil ediyorsa bu konuda daha da şanslısınız.

Kara komedinin içerisinde ölüm, hastalık, suç, tezatlık, içinde bulunulan durumla uyuşmayan unsurlar gibi pek çok tema yer aldığı için mizah anlayışı açısından da oldukça zengin bir alana sahiptir. Bu da çok yönlü düşünmenizi gerektireceğinden zekanızı doğru oranda etkiliyor.

Üstelik böyle bir çıkarımın bilimsel olarak da doğruluğu mevcut.

Geçtiğimiz yıllarda Viyana Tıp Fakültesi’nden 14 bilim insanının konuyla ilgili yaptıkları araştırmanın sonuçları Cognitive Processing dergisinde yayınlanmıştı. 76'sı kadın ortalama 33 yaşında 156 katılımcının olduğu araştırmada, kendilerine gösterilen karikatürler neticesinde, şakadan anlayan ve kara mizahtan hoşlanan kişilerin daha zeki olduğu ortaya çıkarıldı.

Elbette bunları sizlerle paylaşmamın sebebinin ‘’Osuruğa gülenin osuruk kadar aklı yoktur’’, ‘’Recep ivedik’e gülenin beyni yoktur’’, ‘’Hala muza basıp düşene mi gülüyorsun?’’  gibi yaftalanmaya müsait değerlendirmeleri kanıtlama gibi bir şey olduğunu düşünmeyin lütfen.

Ama öte yandan da herkesin güldüğü genel geçer pek çok komik durum ve espri sizde mimik bile oynatmayıp, hiç beklenmedik anlarda da kahkahalarınıza hakim olamadığınız için kendinizi anormal olarak görüyorsanız, artık buna da üzülmeniz gerekmiyor.

Yani kısacası, eğer siz de değer yargıları, inanış, zihniyet ve etrafınızdaki mahalle baskısı açısından güldüğünüz bazı şeylerden dolayı utanç duyuyorsanız artık rahat bir nefes alabilirsiniz sanırım.

Salı görüşmek üzere.