Nesrin YARIM ÖZOĞLU'nun 15 Mayıs 2023 tarihli yazısı: Kiracı - Ev Sahibi Çıkmazı
Zorlu ve çekişmeli geçen bir seçimi geride bıraktık. Türk siyaseti için en hayırlısı olmasını diliyorum. Türk halkı demokratik hakkını kullanarak tercihini yaptı. Bundan sonra meydanlarda vadedilenleri yapma zamanı geldi. Ekonomik sarsıntı, deprem gibi yıpratıcı süreçlerden geçen ülkemizin tekrar ayağa kalkması gerekir. Tüm sektörler tekrar dingin dönemlerine geçmek istiyor. Bir de mülk sahibi ve kiracılar arasındaki mesele bir an önce çözüme kavuşması gereken konular arasında geliyor.
Kiracı ve ev sahipleri arasında uzun zamandır yaşanan sorunları gazete ve televizyonlardan takip ediyoruz. Biz de buradan bu konuyu gündeme getirmiş, kiracı ve ev sahipleri arasında anlaşmazlıkların, yaşanan şiddet olaylarının bir an önce giderilmesi için kalıcı çözüm bulunması gerektiğini söylemiştik. Uzlaşma yolunu bulamayan kiracı ve ev sahipleri arasında dava dosyaları kabardı, şiddet, kavga, kıyamet ise azalmadan devam ediyor. Ev sahipleri, güncel kira fiyatları karşısında ucuza oturan kiracısını çıkartmak için türlü yollara başvururken, kiracılar da daha uyguna bir ev bulamayacakları için çıkmamak için direniyorlar. İki taraf da sonsuz haklı. İki tarafın da kendince haklı sebepleri var. Bir taraf asgari ücretin çok üstünde kalan ev kiraları karşısında çaresiz kalırken, bir taraf da her şeyin fiyatının arttığı günümüzde gelir kapısı olan mülkünün kira fiyatının da artmasının telaşında.
İstanbul başta olmak üzere büyükşehirde kira fiyatları dudak uçuklatıyor. 15 binden 50 bine kadar kira fiyatları duymak mümkün. Tek maaş ile asgari ücretle çalışan insanların büyükşehirde yaşama imkânı daralıyor. Hatta imkânsızlaşıyor.
Kira sözleşmelerinde uygulanacak kira artış oranı yüzde 25’e olarak sabitlenmişti. Bu sınırın uzatılıp uzatılmayacağı belirsiz iken yüksek kiraya İspanya modeli konuşulanlar arasında. Yüksek kira fiyatlarının önüne geçebilmek için atılabilecek adımlardan biri olarak görülen "İspanya modeli" adının kaynağı, İspanya'da kabul edilen yasa tasarından geliyor. Bu modele göre 2023 yılında %2, 2024 yılında da %3’ten fazla kira artışı yapılamayacağı öngörülüyor. İki yıl üst üste boş kalan dairelerin vergileri %150 oranında artırılacak. İspanya, bu yeni yasa tasarısı ile birlikte gayrimenkulde yeni bir adım attı, yeni bir model getirdi. Burada amaç tüm halkın konut ihtiyacına kolaylıkla ulaşması sağlanıyor. Ayrıca boş kalan meskenlerin de önüne geçilmek isteniyor. Burada dikkat edilmesi gereken konu ise ev sahiplerinin mağdur edilmemesi. Geçimini ikinci bir konutundan elde eden insanlar, kira bedellerinin enflasyonun altında ezilmesini istemiyor. En doğal hakları olarak... İki tarafı da memnun edecek bir çözüm bulunması gerekiyor. Hem de en acilinden... Yoksa kiracı-ev sahipleri haberlerini daha çok izleriz.