R. Bülend KIRMACI'nın 21 Mayıs 2024 tarihli yazısı: Tasarrufun İsrafı!
Yeni bir "paket" daha açıklandı başlığı "Tasarruf"...
Geçen makalelerimden birinde Tasarruf edimini, "Aktif Tasarruf", "Pasif Tasarruf" olarak tartışmaya açmıştım.
İzninizle çok basitçe anımsayalım:
Aktif Tasarruf, doğru zamanda, doğru yerde, doğru konuda yatırım planlaması yeteneğine işaret ederken;
Pasif Tasarruf, gelir gider dengesi bağlamında, konvansiyonel anlamda hayati olmayanlardan başlayarak harcamaları kısmak şeklinde tanımlanabilir.
Burada ayrıntıya girmeyelim...
Yalnız şunu belirtelim Tasarrufun da bir performans boyutu olmak gerekir, ki, modern devlet ve kamu yönetimi, gelirlerini artırmak ve en az dörtte birini yeniden ekonomiye aktarmak kabiliyetine haiz olmakla kaimdir.
Biz ise, geldiğinden fazlasını harcayan, eldeki taşınmazları satan, üretimden kopmuş, korkunç bir gelir dağılımı adaletsizliği üzerinde "yoksullaştıran büyümeye" gark olmuş bir toplumuz.
Son paketin "patlak" çıkması, alt yapıdaki vergi ve ücret dengesine dair lafının bulunmaması kadar, kamuda kronik hale gelmiş israfı ıskalamasındandır.
O zaman işin yükü yine emek gelirlerine, emekli gelirlerinde reel kayıplara, çiftçinin desteksiz kılınmasına gelip yaslanmaktadır.
Açık söyleyelim, istihdamı siyasetin masa başında yandaşa iş bulması olarak algılayan anlayışla varılacak refah toplumu durağı yoktur.
O zaman paket besbelli yoksulun kafasında patlayacaktır.
Yap-İşlet "cebe at" modelini ve ihaleleri dolar bazında garantileyen yaklaşımın, cari açıkla başetmesi de kolay olmayacaktır.
Nihayet şudur: gerçekçi olmayan bir Tasarruf Paketi, gerçek bir Tasarruf ediminin de israfı olup, ne yerli ne yabancı doğrudan yatırımları çekecek koşulları sağlayamaz.
Dahası,
Bireysel krediler, İşletme kredilerini aşıyor... Tüketim ekonomisi budur...
Ne ki, ulusal arz yetersiz olduğu için bireysel ve devlet borçlanması artıyor...
Faiz yılanının panzehiri üretim ekonomisidir, o hiç gündemde yok, savurganlık ise çok...
Bir de üstüne risk faizini baskılamak, içinde bulunduğumuz koşullarda ayağımıza sıkmak anlamına gelir...
Kamu yatırımcılığı dumura uğrarsa, yabancı dahil tüm
yatırımların sekteye uğraması da doğaldır...
Paket işte bu makus talihi değiştirmekten uzaktır...
Ne zaman Aktif / Pasif bütünlüğü ve bütçe dengesi ekseninde ulusal moral değerleri arkasına alan planlı bir Tasarruf serdedilirse, işte o zaman feraha erilecektir.
