Nesrin YARIM ÖZOĞLU'nun 13 Kasım 2023 tarihli yazısı: Bir Devir Kapanıyor mu?

Teknoloji, hayatımıza sosyal medyayı soktu. Sosyal medya ise fenomenleri… Hepsi birbirinden lüks arabalara biniyor, lüks evlerde yaşıyor, evlerinde 3-5 kişi hizmetlerinde bekliyor. Hepsi bir anda zenginleşiyor, kendilerine iyi bir estetik cerrahı bulup bambaşka biri oluyor. Bedava tatiller, sponsor hayatları ile lüks içinde yaşıyor. Şaşalı hayatlarını, bitmeyen havuz başı partileri ile taçlandırıyorlar. İş kurup patron oluyor, bir anda bir sürü çalışana, şubeye sahip oluyorlar. Çoğu Z kuşağı olan milyonlarca takipçileri ise bu hayata sahip olmak için aynı yoldan gitmenin çaresini arıyor. İşte o yüzden her anlarını kamera karşısında yaşamak isteyen bir kuşak oluşuyor. Eğitim alarak çalışarak para kazanmak yerine kolay yoldan para kazanacaklarını sanıyorlar. Fakat her şeyin bu kadar kolay olmadığı yavaş yavaş su yüzüne çıkmaya başladı. Bir devir artık kapanıyor. Kolay yoldan para kazanma devri…

Sosyal medya fenomenleri içinde en şaşalı hayatı süren, altını, parayı etrafa saçarak dolaşan, altınları kendisine takmanın yanında artık kahvesinin yanında da yiyen, çıktığı alışverişlerde milyonlar harcayan, birbirlerine aldıkları lüks hediyeler ile gündeme oturan Dilan Polat ve Engin Polat’ın bu harcamaları, devletin radarına takıldı ve çift, kara para aklama ve suç örgütü kurma suçlarından tutuklandılar. Haftalardır gözaltı süreleri, cezaevi süreçleri derken gündemden bir türlü inmiyorlar. Haklarında birçok suçun olduğu çiftin güzellik merkezleri ve kozmetik şirketleri üzerinden kara para trafiğine girdikleri, vergi kaçırdıkları söyleniyor. Kendileriyle ilgili sanal bahis iddialarının da bulunduğu çiftin ne kadar ceza alacağı, cezaevinde ne kadar yatacakları yargılama sonucunda netleşecek. Bu dosya birçok fenomenin de lüks hayatlarının mercek altına alınmasını sağladı. Özellikle güzellik merkezleri olan çok sayıda fenomen sessizliğe büründü, bir anda zenginleşmeleri hakkında pek çok şikâyet oluştu. Birçok güzellik merkezi hakkında yüzlerce şikâyet gelmeye başladı. Şikâyetler böyle devam ederse güzellik sektörünü de ilerleyen zamanlarda zor günler bekleyebilir. Sosyal medya fenomenleri için adeta bir devir kapanmaya başladı. Fakat kurunun yanında yaş da yanacak gibi.

Türkiye'de 170 bin kadar influencer olduğu tahmin ediliyor. Influencerlar, 1 milyon 900 bin liraya kadar olan kazançları için gelir vergisi ödemiyor. Uzmanlar, çoğu fenomenin kripto paralar aracılığıyla ödemeleri aldığını ve şahsi hesaplarına aktardığını ifade ediyor. Reklamcılar Derneği, influencer pazarlamanın 2022'den 2023'ün ilk yarısına dek yüzde 176 büyüme kaydettiğine işaret ediyor. Bu kadar büyüyen bu sektörde artık panik havası hâkim.

Ellerinden düşürmedikleri ürün reklamlarına da sınırlama kapıda. Fenomenler gitgide köşeye sıkıştırılmış durumda. Kozmetik ürünler satarak para kazanan ve vergi kaçırdıkları tespit edilen internet fenomenleri, gündemden düşmüyor. Hemen hemen hepsinin kendi markası var. Markalarının ise fabrikaları olduğunu iddia ediyorlar. Oysaki son gelişmeler, ürünlerin fabrikalarda üretilmediğini, fason üretim olduğunu ortaya serdi. Yaşananlar Ticaret Bakanlığını harekete geçirdi. Bakanlık, e-ticaretteki denetimleri artıracak yeni bir sistemi devreye aldı. Kozmetik ürün satan ya da tanıtım yapanlar da denetlenecek.

Gençleri kolay yoldan para kazanmaya özendiren bu sistemin denetim altına alınması için geç bile kalındı. Gençlere, bu hayatların kirli paralardan geçtiğini göstermek gerekiyordu.