Murat BALCI'nın 10 Mart 2023 tarihli yazısı: Gıda fiyatları nereye koşuyor?
6 Şubat'taki 11 ili etkileyen Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında ülke genelinde gıda fiyatlarındaki yükseliş sürüyor.
Depremlerin etkisiyle bu yıl %20’lik ekstra bir enflasyon artışı bekleniyor.
İlk çeyrekte stagflasyon riski kapıda.
Zira TÜİK’e göre yıllık gıda enflasyonu %71.
Aylık bazda en hızlı yükseliş %11 ile işlenmemiş gıdada.
Yani tüm kırmızı ve beyaz et ürünleri, balık, süt, yumurta ile bakliyat fiyatları zirveye çıktı.
Yılbaşında 150 lira olan karkas et fiyatı; 175 ila 210 lira bandına ulaştı.
Depremler ise haftalık en az iki kez etiketlere yansıyan kırmızı et zamlarının bahanesi.
Bu hafta şimdilik kasap reyonlarında kıymanın kilosu ortalama 260 ila 300 lira, kuşbaşı ise 300 ila 330 lira bandından satışa sunuluyor.
Kasaplar ile kasap esnaf odaları tepkili.
Haftada iki kez gelen karkas et zammı, vatandaş kadar kasapları da zorluyor.
Çoğu mahalle kasabı, kepenk kapatma noktasında.
Bazı illerdeki kasap odaları, bir dizi protesto eylemine hazırlanıyor.
Çünkü müşteri sayısı düştü hâliyle bu fahiş et zamlarıyla.
Gerek et gerekse süt ürünleri üzerindeki fiyat baskısı durdurulamıyor.
Kısaca yüksek gıda enflasyonu her kesimi zorluyor.
Ekonomik sorunlarımızın yanı sıra son yaşanan depremler de enflasyon baskısını iyice artırdı.
Pandemi süreciyle başlayan ekonomik gerilemeyle zaten zarar eden çiftçi ve besicinin üretimden çekilmesinin etkisi büyük.
Dolayısıyla yükselişi önlenemeyen gıda fiyatları yadsınamaz bir gerçeklik olarak sürekli gündemimizde.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) araştırmasına göre, özellikle Şubat ayında patlıcan %80 ile zam rekoru kırmış.
Aylık fahiş zam furyasından; yeşil fasulye %47, kabak %44, salatalık %42, domates %29, sivri biber %27, havuç %21, limon ise %18 ile nasibini almış maalesef.
TÜİK’in Tarım-Üretici Fiyat Endeksi Tarım-ÜFE'si bir önceki yılın aynı ayına göre; %142,84, 12 aylık ortalamaları baz alındığında ise %139,25 artış gerçekleşmiş.
Dünya Bankası verilerine göre, Türkiye, %71’lik gıda enflasyonu ile küresel gıda enflasyonu en yüksek ilk 10 ülke arasında 6. sırada yer alıyor.
G-20 ülkeleri içerisinde ise uzun süredir ekonomik krizlerle kavrulan Arjantin'in hemen ardından ikinci sırada.
Bizim ise övünebileceğimiz kırsal kalkınma ve büyüme odaklı tarım politikalarına ihtiyacımız var.