Nesrin YARIM ÖZOĞLU'nun 23 Ekim 2023 tarihli yazısı: Kışlıklar Cep Yakıyor
Ekim ayının son günlerine girdik. Bu hafta itibari ile de son güneşli günlerin tadını çıkartıp yavaştan soğuk ve karlı havaya merhaba demeye başlamalıyız. Bu kışın çok sert geçeceğini uzmanlar şimdiden söylüyor. Bunun haberini alıp kışlık kıyafet telaşına düşen vatandaşlar ise cepleri yakan fiyatlar ile karşılaşıyor. Dört kişilik bir ailenin kışlık alışverişi dudak uçuklatıyor.
Türkiye, son yılların en sıcak ve kurak yaz dönemini geçirdi. Rekor derecede sıcaklıkların hissedildiği yaz aylarında beklenen yağışlar da gerçekleşmedi. Meteoroloji uzmanlarına göre ise bu yıl soğuk ve yağışlı geçecek. “El Nino kışı” olarak adlandırılan soğuk havaların kış mevsiminde etkili olacağı ifade ediliyor. Son 60 yılın en kurak dönemini geçiren ülkemiz, önümüzdeki günlerde El Nino soğuklarının etkisi altına girecek. Daha önceki deneyimler, El Nino yıllarında Türkiye'nin içinde bulunduğu Doğu Akdeniz havzasında genelde bol yağışlı kış mevsimlerinin olduğunu gösteriyor. 27-29 Ekim itibari ile soğuk havanın yurdumuza giriş yapacağı tahmin ediliyor. Özellikle iç kesimlerde ilk kar yağışı ile karşılaşılabilir.
Sert bir kışın kapımızda olduğu haberleri yapılınca da vatandaşları kışlık telaşı aldı. Vitrinler kışlık kılık kıyafetlerle donatılırken ev halkı da gardıroplarına yeni bir mont yeni bir bot telaşına düştü. Birkaç senedir yenilenemeyen, fazlasıyla ihtiyaç olan o bot belki bu sene alınır umudu ile alışverişe çıksalar da fiyatlar karşısında şaşkına dönüyorlar. Orta kalitede, brkaç sene giyilebilecek bir çocuk montunun fiyatı bin TL’den başlıyor. Yetişkinler için bu fiyat 4 binleri buluyor. Bot fiyatları da 2 ile 5 bin TL arasında değişiyor. Dört kişilik bir ailenin sadece kışlık kıyafet alışverişi binlerce lirayı buluyor. Daha bunun kazak, pantolon ihtiyacı da var.
Bütçeyi zorlayan kış alışverişi için vatandaşlar alternatif alışverişler oluşturuyorlar. Mesela ikinci el ürünlerin satıldığı telefon uygulumaları son zamanlarda en çok kulanılan alışveriş yöntemlerinden. Özellikle çabuk büyüyen bu yüzden de az kullanılan çocukların ayakkabı, bot, kazak, mont ya da yağmurluk ihtiyaçlarını bu platformlardan sağlıyorlar. Hem satan elindeki ürünü nakite çeviriyor hem de ihtiyacı olan uygun fiyatla ihtiyacını gideriyor.
Kış sert geçecek de sadece kılık kıyafetle iş çözülecek mi? Bu kışın en karlı kış olacağı söylenirken doğalgaz kullanmayan birçok vatandaşın evini ısıtma yöntemi olan kömür de fiyatı ile sobadan önce cebi yakanlardan.
Soba fiyatları son bir yılda yüzde 72’nin üzerinde artış gösterdi. Soba fiyatları artar da kömür yerinde kalır mı? Kömür ücreti önceki yıla göre yüzde 88,9 oranında arttı. Kömürle birlikte odun fiyatlarındaki artış da dikkat çekiyor. Odun ücretindeki artış ise yıllık yüzde 41,9 oldu. İthal satılan kömür döviz artışından en çok etkilenenlerden tonu 3 bin - 3 bin 500 TL arasında değişiyor. Kömürden vazgeçip fiyatı daha uygun olan oduna yönelenlerin saysısı epey fazla.
Bu kış özellikle asgari ücretle geçinen vatandaşı zor bir kış bekliyor. Gerçi yaz da onlar için hiç kolay geçmedi. Her mevsim yeni bir ihtiyaç demek. Fakat çoluk çocuğu olan için soğukla mücadele etmek ayrı bir çile demek.
