Elif Aybike Demir'in 31 Ocak 2023 tarihli yazısı: Organ Nakli

Bazı şeylerin varlığını, başımıza gelmedikçe ya da yakın çevremizde şahit olmadıkça unutuyoruz. Ana haber bültenlerinde gördüklerimizi, gazetelerde okuduklarımızı çok hızlı hafızamızdan siliyoruz. Oysa hayat her an hepimizden götürecek bir şeyler bulabilir.  Tıpkı organ bağışı beklediğini öğrendiğiniz çok yakınınızdaki biri gibi…

Konuyla ilgili karşılaştığım bir haber örneğinden bahsetmek istiyorum. Hindistanlı genç bir kız, 19 yaşındayken geçirdiği bir trafik kazası sonrası iki kolunu da kaybetmiş. Organ naklini araştırmaya başlamış ve iki yıl sonra bir bağışçı bulunmuş. Fakat bağışçı bir erkekmiş. Bu yüzden nakil için ısrarcı olunmamış ve karar genç kızın kendisine bırakılmış. Yıllardır araştırma yapan Hindistanlı kız, bağışçı sayısının ne kadar az olduğunu bildiği için bu fırsatı geri çevirmemiş ve nakli kabul etmiş. Operasyon gerçekleştirildikten sonra elbette kolları farklı görünüyormuş fakat bundan hiç şikâyet etmemiş. Aylar geçtikçe genç kızın kollarında gözle görülür farklar ortaya çıkmaya başlamış. Kollar ve bilekler zamanla incelmiş, kıllar dökülmüş, renkler uyumlanmış ve artık vücudun geri kalanıyla bütün olarak görünmeye başlamış. Tüm bu gelişmelerin birtakım hormonal değişimler ve testosteron eksikliğinden kaynaklanabileceğini düşünseler de doktorlar asıl sebebi tam olarak tespit edememişler. Bu genç kız süreç içerisinde kollarını daha aktif kullanabilir hâle gelmiş. Yeni elleri ile üniversite sınavına girmiş.

Bir başka haberde, Türkiye’deki gönüllü bağışçıların sayısının Kasım 2022 itibarıyla 600 bine ulaşmış olduğunu okudum. Verilere göre Türkiye’de 2022 yılı başından Kasım ayına kadar 4 bin 322 organ nakli gerçekleştirilmiş. Yine geçtiğimiz yıl içerisinde 2 bin 985 böbrek nakli, bin 307 karaciğer nakli, 20 kalp nakli, 9 akciğer nakli ve 1 ince bağırsak nakli operasyonu yapılmış.

En çok nakil bekleyen hastalar böbrek hastalarıyken, ikinci sırada akciğer hastaları, üçüncü sırada ise kalp hastaları geliyormuş.

Organ nakli için bağışçılar kadavra ya da canlı donör şeklinde ikiye ayrılıyor. Nasıl organ bağışçısı olunabileceği ile ilgili Türkiye Organ Nakli Vakfı şöyle söylüyor: “Canlı vericiden organ bağışı için alıcı adayı hasta ile bir organ nakli merkezine başvurulması yeterlidir. Öldükten sonra kullanılmak üzere organlarınızı bağışlamak için büyük hastanelerin organ bağış merkezlerine ya da Türkiye organ Nakli Vakfına başvurabilirsiniz. Burada iki tanık huzurunda bu isteğinizi beyan ederek imzalayacağınız organ bağış formu ile size bir organ bağış kartı verilir. Bu konuda ailenizi de bilgilendirmek, daha sonra çıkabilecek karışıklıkları önlemek açısından faydalı olacaktır. Dilediğiniz zaman organ bağış ünitesi olan bir hastaneye başvurup organ bağış kartınızı iptal ettirebilirsiniz.”