Eylem Esen ARABACI'nın 8 Temmuz 2023 tarihli yazısı: Teknoloji ve Hafıza

Günümüzde teknoloji hayatımızın merkezinde yer alıyor. Akıllı telefonlarımız, tabletlerimiz ve bilgisayarlarımız, her an elimizin altında bulunuyor ve bilgiye kolay erişim sağlıyor. Ancak, bu dijital çağda teknolojinin etkisiyle birlikte hafızamızın da dönüştüğünü fark etmek önemlidir.

Geçmişte hafıza, insanların bilgiyi hatırlama ve depolama yeteneği olarak düşünülürdü. Ancak bugün, teknoloji bu işlevi üstlenmeye başladı. Artık neredeyse her türlü bilgiyi internet aracılığıyla anında elde edebiliyoruz. Bir şeyi hatırlamak yerine, sadece birkaç tuşa dokunarak veya birkaç kelimeyi bir arama motoruna yazarak bilgiye erişebiliyoruz. Bu, hızlı ve etkili bir şekilde bilgi edinmemizi sağlasa da, bizi gerçek anlamda öğrenme ve anlama sürecinden uzaklaştırabilir. Teknolojinin bu hızlı bilgi erişimi özelliği, hafızamızın tembelleşmesine ve yüzeyselleşmesine yol açabilir. Örneğin, bir konuyla ilgili detaylı bilgi yerine yüzeysel bir anlayışa sahip olabiliriz. Bir konuda derinlemesine düşünme, analiz yapma ve sentezleme becerilerimizi kaybedebiliriz. Bu da, problem çözme yeteneklerimizi ve yaratıcılığımızı etkileyebilir. Bununla birlikte, teknolojiye dayalı hafıza depolama yöntemlerinin güvenilirliği de sorgulanabilir. Bilgilerin dijital ortamda depolanması, belleğimizdeki bilgileri unutmamıza ve bilgiye erişiminiz kesilmesi durumunda bu bilgileri kaybetmemize yol açabilir. Ayrıca, birçok kişi önemli anıları veya deneyimleri dijital ortamda sakladığı için, bu bilgilerin kaybolması durumunda duygusal bir travma yaşayabilir.

İkinci olarak, teknoloji araçlarını bilinçli bir şekilde kullanmalıyız. Bildirimleri kapatarak ve odaklanma zamanlarında telefonları veya diğer cihazları sessize alarak dikkatimizi koruyabiliriz. Aynı zamanda, teknolojiyi sadece bilgiye erişmek için değil, yaratıcılığımızı geliştirmek, öğrenme deneyimimizi zenginleştirmek ve üretkenlik sağlamak için kullanmalıyız.

Son olarak, hafızamızın dijitalleşmesinin getirdiği riskleri de göz önünde bulundurmalıyız. Önemli anıları veya deneyimleri dijital ortamda saklarken yedekleme yapmamız ve verileri korumak için gerekli önlemleri almamız önemlidir. Aynı zamanda, hafıza geliştirme tekniklerine yatırım yapmak ve belleğimizi aktif tutmak için zaman ayırmak da faydalı olabilir. Okuma, yazma, bulmaca çözme gibi faaliyetler, hafızanın güçlenmesine yardımcı olabilir.

Teknoloji, hayatımızı kolaylaştıran bir araç olabilir. Ancak hafızamızı etkileyen olumsuz etkileri de göz ardı etmemeliyiz. Teknolojiyi bilinçli bir şekilde kullanarak, derin öğrenmeyi teşvik ederek ve hafızamızı koruyarak, teknoloji ve hafıza arasında sağlıklı bir denge kurabiliriz.