Murat Balcı'nın 27 Ocak 2023 tarihli yazısı: Vatandaşın Tercihi Artık Çeşme Suyu
“Damacanın suyu mu çıktı?..” derseniz, harbi çıktı.
Çıkmış suyu maalesef son zamlarla, özellikle son bir yılda.
Fahiş ambalajlı ve damacana su zamlarına ilişkin tüketici şikayetleri giderek artıyor.
Ambalajlı su satış rakamları da bunu doğruluyor.
Ambalajlı ve damacandan şebeke suyu olarak adlandırılan çeşmeye dönüş yapıyor vatandaş.
Kimi evine, ofisine taktırdığı su arıtıcı cihazları kullanıyor...
Kimi ise, basit arıtmalı ithal sürahileri tercih ediyor.
Vatandaş haklı olarak hesabını biliyor.
Ambalajlı ve damacana su sektörü ise, uzaklaşan tüketiciyi tekrar kazanmanın çözüm yolunu arıyor.
Ya, zaten zor yaşam koşullarıyla boğuşan, evine zar zor ekmek götürme derdindeki vatandaş?
Özellikle dar gelirli vatandaşa, insafsız kulları geçtik, önce Allah acısın!
Geçen yıl 18 TL birim fiyatlı 19 litrelik damacana su, yazık ki her ay düzenli zamlandı.
Geçtiğimiz hafta yapılan zamla birlikte, son bir yılda damacana su fiyatı %160’lık artışla ortalama 47 Liraya yükseldi.
Tüketici şikayetleri ise haklı olarak arttı.
Tüketici dernekleri tepkili...
Fahiş ambalajlı su zamlarının, sektörel iddiaların aksine, hammadde ve masraflar abartısından ibaret olduğunu ifade ederek mesnetsizliğini savunuyor.
Sektör temsilcileri ise, “ürettiğimiz, paketlediğimiz suya değil, ambalaja, nakliyeye, vergiyle birçok masrafa çalışıyoruz...” iddiasını temele koyuyor.
Satış rakamları, bilançoları günden güne eriyormuş. Sektörel iddia bu.
“Aralık 2021 ile Aralık 2022 arasında motorin yüzde 140, otoyol ve köprü geçiş ücretleri yüzde 56, asgari ücret yüzde 82, elektrik faturaları yüzde 277 ve sanayide kullanılan doğalgaz faturaları ise yüzde 322 arttı”
Ambalajlı ve damacana su fiyatlarına, masraf kalemlerini ister istemez yansıtmak zorunda kaldıklarından dert yanıyorlar.
Pandemi ve ağır ekonomik koşullar, özellikle son iki yıldır paketli ve damacana su sektörünün kabusu olmuş adeta.
Ambalajlı Su Üreticileri Derneği (SUDER) verilerine göre, 2018’de 12,1 milyar litre olan su pazarı 2019’da 11,6 milyar, 2020’de de 10,5 milyar litreye geriledi.
Başka bir deyişle su pazarındaki toplam satış hacmi pandemi öncesi rakamlarında. Yani ortalama %55 gerileme var paket ve damacana su sektöründe.
İddialar, rakamlarla savunuluyor sektör temsilcilerince.
Kişi ya da sektörel bazda her ne kadar haklılık payları bulunsa bile kimse kusura bakmasın.
Ben hep dar gelirli, hesabını, nasıl geçineceğini artık şaşırmış durumdaki çaresiz yurttaşa üzülürüm.
Vatandaşa: “damacana ve paketli su sektöründe de tüm ham madde vs. maliyetleriyle, vergiler (...) zamlanmış, artık sizde su içmeyiverin mi? " diyelim.
Ticarettir, eyvallah. Bahanesi, girdisi-çıktısı, vergisi, masrafı vs. bol olur.
Anladık, tamam ...
Sektör bazında kendinizi savunmaya savunun da, vatandaşı da biraz düşünmelisiniz bence...
Zira sadece son bir yılda örneğin evlerin, ofislerin en temel ihtiyaçlarından damacana su, tam %160 zamlandı. Paketli su ve damacana doğal memba suyu sektörünün karşı karşıya olduğu tedarik sıkıntıları, 2023 yılıyla nispeten daha stabil bir seyirde.