Nesrin YARIM ÖZOĞLU'nun 29 Aralık 2023 tarihli yazısı: Yılbaşı Zamları

Aralık ayına girer girmez dillerde dolaşan tek cümle ‘Yeni yıl ile birlikte ürünlerimiz zamlanacaktır‘ şeklinde oluyor. Dünya yeni yıla girmenin coşkusuna kapılırken, bizler yeni zamların telaşına düşüyoruz. Yeni yıl yaklaşırken zamlar da yavaş yavaş yaklaşmaya başlıyor. Adına da ‘Yılbaşı zamları’ diyoruz. Bu durum bir tek bizim ülkemizde mi böyle işliyor?

Et, balık, tavuk, süt ve süt ürünleri yılbaşı zamlarından nasibini alanlar arasında. Sonra sanki tüm ülkenin sadece yılbaşında tükettiği düşünülen kuruyemiş, yılbaşı zamlarından en çok nasibi alanlardan. Yılbaşı yaklaşıyorsa kuruyemiş tezgahlarından da kadar uzaklaşmak gerekiyor. Çünkü fiyatları altın fiyatları ile yarışıyor. Uzmanlar tarafından sık sık mutlaka tüketilmesi gereken ürünler arasında yer alan cevizin adet fiyatı 5 TL civarında satılıyor, kilogram fiyatı ise 150 TL’nin üzerinde. Kuruyemiş fiyatları astronomik seviyelerde. İçinde kaju, badem, fındık, fıstığın yer aldığı karışık bir kuruyemişin fiyatı ise dudak uçuklatıyor. Onca alınması gereken temel ihtiyaç varken kuruyemiş lükse kaçıyor.

Yılbaşı gelmeden yılbaşı bahanesi ile zamlanan kuruyemişi, et, balık, tavuk takip ediyor. Ete yılbaşı gelmeden yüzde 25 oranında bir zam geldi. Kuşbaşı etin kilogram fiyatı 450 TL civarında tezgahta alabilecek müşterilerini bekliyor. Bakınız bunlar sadece yılbaşı bahanesi ile ilk zam yapılan ürünler. Bir de bu zamların yılbaşı sonrası var. Bir de iğneden ipliğe yılbaşı ile birlikte fiyat revizesine gidecek etiketler var. Bu yılbaşında ne oluyor da her şey 1 Ocak itibari ile hayatımıza zamlı olarak giriyor? Asgari ücretin bunda etkisi var mı? Yoksa belirlenen asgari ücret yapılan ya da yapılacak zamlar ile sabuna dönerken işin bahanesi mi oluyor?

Bildiğiniz üzere yeni yılın asgari ücreti açıklandı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, yeni yılda geçerli olacak asgari ücreti açıkladı. 1 Ocak 2024’ten itibaren asgari ücret yüzde 49 zamla 17 bin 2 liraya çıkacak. Yıl boyunca geçerli olacak bu rakamın 700 lirası asgari ücret desteği olarak belirlendi. Doğrudan 7 milyondan fazla çalışanı, dolaylı olarak ise toplumun tamamını ilgilendiren yeni asgari ücret, durdurulamayan zam bahaneleri karşısında yeterli olacak mı?

Yılbaşı öncesi yılbaşı zamları ile karşılaşıp, yılbaşı sonrasında da asgari ücret zamları ile mi karşılaşacağız? Bu zamlara bir çözüm formülü yok mu?

Herkese huzurla, sağlıkla, mutlulukla geçirebileceği bir yıl temenni ediyorum.

Mutlu yıllar...