Utku KABAKCI'nın 4 Ağustos 2023 tarihli yazısı: Gösteri Devam Etmeli

Yeni zamanların anahtar kelimesidir gösteri. Bu sebeple içinde bulunduğumuz çağı isabetli bir biçimde analiz edebilmek için “Gösteri devam etmeli” sloganına eleştirel bakabilmek gerekmektedir. Eleştirel okuma ancak bütüne erişebildiği ölçüde bizi hakikate yakınlaştıracaktır. 

Günümüzde gösteri, toplumsal yaşamın bir parçası olarak karşımıza çıkar. Hatta parçası olmanın da ötesinde gösterinin, toplumun dinamiklerine yön verdiğini söylemek yanlış olmayacaktır. Bu nedenle gösteriyi sadece bir propaganda yöntemi olarak düşünmemek gerekir. Topluma yön verebilme gücüne sahip olan gösterinin bir ideoloji hâline geldiğini söylemek mümkündür. Barındırdığı bu potansiyel, gösteriyi bir araç olmanın ötesine taşıyarak amaç konumuna yüceltir.      

Aydınlanma çağından itibaren insan, yaşamın merkezine görünürlüğü koymuştur. Görsellik, âdeta bütün hayatımızı kuşatmıştır. Görünüş, özün yerini almıştır. Bu sebeple hakikat değil, hakikat ile ne kadar örtüştüğü tartışmaya açık olan imaj kavramı yükselişe geçmiştir. Günümüz bireyi, görselliği ön plana çıkartırken niteliği rafa kaldırmıştır. Ancak gösteri, insanı hakikatten uzaklaştırıyor olmasına rağmen kendisini tartışılmaz bir ihtiyaç olarak pazarlamayı başarır. Görmek ve görünmek, olmazsa olmaz kabul edilir. Var olmak ile eşitlenir görünür olmak. Sosyal medya hesaplarının yükselişinin arkasındaki önemli nedenlerden biridir bu. Görünerek var olabileceği yanılsamasına kapılmış olan günümüz bireyinin, bu yapay gereksinimini giderebileceği atmosferi sunduğu için toplumların vazgeçilmezi hâline gelmiştir sosyal medya platformları. 

Görünür olabilmek için neredeyse her şeyi yapabilecek duruma düşen kişinin, görselliğe yüklediği mana büyüktür. Yeni zamanların bireyi için eğer teşhir edilmiyorsa herhangi bir şey yapmanın hiçbir karşılığı yoktur. Var olabilmenin tek yolu olarak görselliğin kabul edilmesi, beraberinde ne pahasına olursa olsun gösterinin sürdürülmesi gerektiği mottosunu dayatmaktadır. Çünkü hayatın kendisi görsellik olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Bu sebeple de görünür olmamak yaşamın son bulmasına denk sayılmaktadır. İnsan için temel bir ihtiyaç olarak sunulan görsellik üzerinden ideolojik olan gündelik yaşamın tüm damarlarına sızar ve kitleler bu yöntem ile istenilen davranışlara yönlendirilir. Böylece politik erk, gündelik hayatı da kolaylıkla dizayn eder.