Bünyamin Altıntaş'ın 7 Ocak 2023 tarihli yazısı: Orta Gelirliye Konut Kampanyası
Hükümet TOKİ kanalıyla dar gelirleri ev sahibi yapmayı planladığı konut kampanyasının ardından orta gelirlilerin de ev sahibi olmalarına yönelik yeni bir kampanya başlattı.
Detayları geçtiğimiz günlerde Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum tarafından açıklanan yeni konut kampanyası, bugüne kadar yapılan kampanyalara göre önemli farklılıklar içeriyor.
Kampanya kapsamında 81 ilde, ilk kez ev sahibi olmak isteyen orta gelirli vatandaşları için konut ve finans sektörü, devletin desteğiyle bir araya geliyor.
İlk evini alacak orta gelirli vatandaşları piyasa koşullarına göre çok daha uygun vade yapısı, ilk 3 yıl devlet katkısıyla ödeme kolaylığı ve kredi vadesi boyunca hane halkı geliriyle uyumlu ödeme imkanıyla ev sahibi olabilecekler.
Yeni kampanyada yüzde 0,69’dan başlayan faiz oranı ile 15 yıl vadeli olarak ev sahibi olunabilecek. Yüzde 10 peşinat şartının bulunduğu kampanyadan sev sahibi olmak isteyen vatandaşlara 3 yıl boyunca Hazine tarafından ödeme kolaylığı sağlanacak. Taksit oranı hane halkının gelirinin yüzde 40’ını geçmeyecek.
Kampanya kapsamında satın alınan konutlar 5 yıl süreyle satılamayacak. Hanedeki eşlerin üstüne konut olmayacak ve son bir yıl içinde konut satmamış olmamak gibi şartlar bulunuyor.
Konut üreticileri kriterlere uygun yapılan konut projelerini ilan edecek. Konut almak isteyen bulduğu daireyle banka veya katılım bankalarına başvuracak. Banka hem projenin hem de kişinin kriterlere uygunluğunu denetleyecek, uygun olan projeler için kredi tahsis edecek.
81 ilde bitmiş konutlar, belirli bir oranda tamamlanmış ve devam eden konutlar ve bankalarla garantörlük sözleşmesini imzalamış yeni başlayacak projelerden konut satın alınabilecek.
Emlak Konut Genel Müdürlüğü’nün ürettiği projeler, GYODER, İNDER, Konutder, İmkon ile Türkiye Müteahhitleri Birliği’ne bağlı olan şirketlerin projeleri, 81 ilin tamamındaki firmaların ürettiği büyük ve küçük ölçekli tüm konut projeleri; teknik ve mali kriterleri karşıladıkları takdirde bu sürece dâhil olacaklar.
Sıfır konutlar olacak. Sosyal donatı alanları öncelikli olacak. Deprem yönetmeliğine uygun, sağlıklı ve güvenli konutlar inşa edilecek. Sıfır atık ve enerji verimliliğine uyumlu uygulamalarla çevreyi merkeze alan projeler teşvik edilecek.
Kampanya şartlarının dar gelirlilere yönelik başlatılan kampanyaya göre daha avantajlı olduğunu belirtmekte yarar var.
TOKİ’nin dar gelirliler için yaptığı sosyal konutta 1 milyon TL için taksitler bittiğinde 15 yıl sonunda, memur maaş artışlarına göre gelirler artacağı için, 19 milyon TL ödenecekken bu projede 15 yıl sonra 1.9 milyon TL ödenecek.
Hem sıfır konut şartı hem de sosyal donatısı olan projelere öncelik verilmesi ise kafalarda soru işareti yaratıyor. Sosyal donatıdan kasıt okul ve camisi olan projeler. Bu gibi projeleri de az sayıda özel firma yapar. Daha çok kamu müteahhitleri yapar. Yani projedeki bu öncelik kamuya iş yapan projelere yarayacaktır.
Kampanya ile stokların eriyeceğini ancak konut fiyatlarında mutlaka artış olacağını da hesaba katmakta yarar var.
Yine de her şeye rağmen imkanı olan ve şartları taşıyanların yeni ev sahibi olmaları iyi bir şeydir.