Betül DEMİR'in 13 Haziran 2024 tarihli yazısı: Burnumuzun Ucundaki Anılar

Dünyanın en güçlü zaman makinelerinden biri nedir, biliyor musunuz? Hayır, ileri teknolojiyle üretilmiş bir cihaz değil; burnumuzun ucunda, her an farkında olmadan kullandığımız kokular. Kimi zaman bir parfüm, kimi zaman taze demlenmiş kahvenin kokusu bizi anında geçmişe götürebilir.  

Kokular, zihnimizde birer kilit gibidir. Doğru anahtar olan kokuyu bulduğumuzda, yıllardır kapalı kalan anılar kapısını ardına kadar açar. Mesela, okul yıllarınıza dönün. Sınıfa girdiğinizde tebeşir tozu ve tahta kokusu sizi karşılar. Tebeşir kokusunu her duyduğunuzda, aniden o zamanlara dönersiniz. Kimi zaman mutlu, kimi zaman hüzünlü ama hep bir şekilde özlem dolu anılar belirir zihninizde. 

Evinize, çocukluğunuzun geçtiği yere dönelim. Mutfağa girdiğinizde annemin yemeklerinin kokusu... Pişen bir yemeğin, kızaran ekmeğin, taze doğranmış sebzelerin kokusu... Bu kokular, sadece midenizi değil, ruhunuzu da doyurur. Çünkü her biri, annenizin özenle hazırladığı sofraları, ailece geçirilen o sıcak akşamları hatırlatır. Kimi zaman bir tavuk çorbasının kokusu bile sizi çocukluk günlerinize, o güven dolu ev ortamına geri götürür.  

Kokuların en yoğun yaşandığı zamanlardan biri de bayramlardır. Bayram sabahları evde yayılan yeni pişmiş baklava kokusu, çocukken aldığınız bayram harçlıklarının heyecanı, büyüklerin ellerini öperken duyduğunuz o özel kolonya kokusu... Hepsi birer parça, birer iz bırakır zihninizde. Bayram günlerinin coşkusunu, sevdiklerinizle geçirdiğiniz o sıcak anları hatırlatır her seferinde.  

Bir de seyahatlerin kokusu vardır. Uçaktan indiğinizde, yabancı bir şehrin havaalanındaki ilk kokuyu hatırlayın. O kokuyla birlikte başlayan macera, o şehrin sokaklarında gezerken duyduğunuz farklı yemek kokuları, pazar yerlerinde yayılan baharat kokuları... Her biri, keşfettiğiniz yeni yerlerin anılarını saklar içinde. Döndüğünüzde, bavulunuzu açarken hala o kokuları duyarsınız ve o anılar birer birer canlanır. 

Kokular, bazen unuttuğumuzu sandığımız anıları bile ortaya çıkarır. Hiç ummadığınız bir anda, yıllar önce yaşadığınız bir anıyı bir koku sayesinde hatırlarsınız. Bu yüzden, kokulara kulak vermek, onların peşinden gitmek önemlidir. Her koku, bir anının kapısını aralar; her anı, hayatımızın bir parçasıdır.