Ebrar ÇELİK'in 7 Nisan 2024 tarihli yazısı: Dijital Ortamın Psikolojik Etkileri
Teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte dijital ortamlar, hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldi.
İnternet, akıllı telefonlar, sosyal medya platformları gibi araçlar, iletişimden eğlenceye, iş dünyasından öğrenmeye kadar pek çok alanda hayatımızı kolaylaştırıyor. Ancak, bu dijital ortamların psikolojik etkileri de göz ardı edilmemelidir. Bu etkiler, bazen olumlu yönde gelişmelere katkı sağlarken, bazen ise önemli sorunlar yaratabilir.
Öncelikle, dijital ortamların kullanımıyla beraber ortaya çıkan bağımlılık sorunu üzerinde durmak önemlidir. Özellikle gençler arasında yaygınlaşan akıllı telefon ve sosyal medya bağımlılığı, zaman zaman ciddi psikolojik sorunlara yol açabilmektedir.
Sürekli olarak telefon veya bilgisayar başında vakit geçiren bireyler, gerçek hayattan kopma, sosyal ilişkilerde zayıflama, dikkat eksikliği gibi sorunlarla karşı karşıya kalabilirler.
Ayrıca, sürekli dijital ortamlarda vakit geçirmenin getirdiği fiziksel sağlık sorunları da göz ardı edilmemelidir. Kötü duruş alışkanlıkları, göz yorgunluğu, uyku düzensizliği gibi sorunlar, dijital ortamların psikolojik etkileri arasındadır.
Bununla birlikte, dijital ortamların insanlar arasındaki iletişimi değiştirdiği ve bu durumun psikolojik etkilere neden olduğu unutulmamalıdır.
Geleneksel iletişim yöntemlerinin yerini alan mesajlaşma uygulamaları veya sosyal medya platformları, iletişimde yüzeyselleşmeye ve empati eksikliğine neden olabilmektedir. Özellikle sanal ortamlarda yaşanan tartışmalar veya kavgalar, bireylerde stres, öfke ve endişe gibi duygusal tepkilere yol açabilir.
Ayrıca, sosyal medya üzerindeki beğeni ve takipçi sayısı gibi metriklerin bireylerin özsaygısını etkilediği ve kaygı düzeylerini artırdığı da bilinmektedir.
Ancak, dijital ortamların psikolojik etkileri sadece olumsuz yönde değildir.
Özellikle uzaktaki sevdiklerimizle iletişim kurmamızı sağlayan video görüşme uygulamaları veya online destek grupları gibi araçlar, sosyal destek ağlarını genişletmemize ve izole olmuş bireyler için önemli bir kaynak oluşturabilir. Ayrıca, dijital ortamlar üzerinden sağlanan psikolojik danışmanlık hizmetleri, kişilerin psikolojik sorunlarıyla başa çıkmalarına yardımcı olabilir.
Dijital ortamların psikolojik etkilerini değerlendirirken, teknolojinin sadece araçlar olduğunu ve nasıl kullanıldıklarının önemli olduğunu unutmamak gerekir.
Dijital ortamların sağladığı olanaklardan faydalanırken, dengeli bir kullanımı sağlamak ve teknolojiyle olan ilişkimizi bilinçli bir şekilde yönetmek, olumsuz psikolojik etkilerin önüne geçmede önemli bir adımdır.
Dijital dünyanın psikolojimize etkilerini anlamak ve bu etkilerle başa çıkmak, teknoloji çağında sağlıklı bir yaşam sürdürmek için önemlidir.